Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın dış ve iç siyasetteki yaşanan son gelişmeleri CNN Türk kanalında katıldığı canlı yayında kıymetlendirdi.
“BU MUAHEDE KAÇINILMAZ BİR DURUMDU”
Açıklamalarına geçtiğimiz günlerde çözülen tahıl krizi ile başlayan Kalın, “Tahıl koridoru mutabakatı İstanbul’da yapılan bir mutabakat biliyorsunuz. Cumhurbaşkanımız da BM Genel Sekreteri ile bir arada katıldı. Muahedeye kuşkuyla yaklaşan ‘olmaz, yürümez’ diyenler de çok oldu. Bu mutabakat kaçınılmaz bir durumdu. Tahıl fiyatları artmaya başlamıştı. Muahede ile birlikte global fiyatlarda iniş oldu. Cumartesi günü Ruslar bu muahedenin kendi taraflarında olan kısmını askıya aldıklarını açıkladılar” dedi.
Sözcü Kalın’ın açıklamalarının ayrıntıları şu biçimde:
“Bize bildirdiler bize bu durumu elbette. Tüm dünya tabi Türkiye’yi arıyor, Ankara’yı arıyor. Aman bu mutabakat durmasın. 4 gün içinde fiyatlar arttı ve uzasa daha da uzayacaktı. Cumhurbaşkanımız gerekli talimatları verdi. Evvelki gün Cumhurbaşkanımız Putin ile bir görüşme yaptı. Sayın Putin haklı olarak dedi ki ‘Tahıl koridorunun bir taarruz aracı olarak kullanması yasak.’ Rus tarafının argümanına nazaran Sivastopol’da bir Rus gemisine taarruz olmuş. Bunu tespit ettiklerini söylediler. Sayın Putin çok süratli refleks verdi ve Cumhurbaşkanımızın liderlik diplomasisine karşılık verdi. Çok kısa müddette bir sonuç verdi ve inanılmaz tesirli oldu. Cumhurbaşkanımızın görüşmesinden sonra Putin, Ukrayna‘dan bu akınların yaşanmaması için garanti istedi. Tabi Ukrayna ile müzakereler de devam ettirildi.
“SİYASİ HAREKET OLARAK GÖRÜLMEMELİ”
Şirketler sigorta ve liman şirketlerinin birçoğu Avrupa merkezli. Bu şirketler yatırımlara takılırız korkusu ile Ruslar ile iş yapmaktan çekiniyorlar. Biz bunu birçok defa lisana getirdik. Rusya‘nın karşı karşıya kaldığı lojistik pürüzleri kaldırın diyoruz. Cumhurbaşkanımız da söyledi, Somali, Sudan üzere ülkelerin durumları kritik. Öteki Afrika ülkeleri de var. Rusya bir siyasi atılım yaptı ve Afrika ülkelerine bu tahılı fiyatsız olarak vermeye hazırız dediler. Ukrayna’dan Afrika’ya gitmeyecek tahıl ölçüsü ne ise, biz bunu Rusya olarak vereceğiz dediler. Bu aslında siyasi hareket olarak görülmemeli. Bence onun yerine asıl mesela tahıl krizi çözmek ise, bu tahılın yoksul ülkelerine ulaştırılmasıydı.
“RUSYA İLE KONUŞABİLEN TEK ÖNDER CUMHURBAŞKANIMIZ”
Cumhurbaşkanımızın yürüttüğü bu liderlik diplomasisi çok süratli karşılık buldu. Bu işin haftalarca süreceğini düşünerek bizi acil koduyla aradılar.Kısa müddette sonuç alınacağını beklemiyorlardı. Cumhurbaşkanımız Putin ile, Bakan Akar da 1 saat kadar sonra Şoygu ile görüştü. Ukrayna tarafının yapan tavrını da takdir etmek değerli zira Rusya’nın istediği garantiyi verdi.
Batılı ülkeler bize diyorlar ya Türkiye Batı’dan uzaklaşıyor, Rusya’ya çok yaklaştı. Sayın Erdoğan Putin ile neden bu kadar çok sık görüşüyor üzere tenkitler geliyor. Bana bu savaşın başladığı haberi o gün sabah 5’te geldi. Ben o andan itibaren şunu hissettim; bu uzun vadeli bir savaş olacak. Rusya daha birinci başlarda biz ne Ukrayna’dan ne Rusya’dan vazgeçeriz. Bu istikrar siyasetin sonuçlarını görmüş olduk. Herkes Rusya ile köprüleri atarsa, Ruslar ile kim konuşacak? Bunu yapabilen tek önder Cumhurbaşkanımız. Biz Batı’ya da diyoruz ki, tahıl sevkiyatı muahedesine, esir takasına takviye verirken çok uygun yaptınız demek ile yetinmeyin, gelin itimat artırıcı önlemler koyalım diyoruz.
“NÜKLEER SAVAŞ RİSKİ YOK DİYEMEYİZ”
Şu an savaş çığlıkları, barış davetlerinin üstünde çıkıyor. İki tarafta askeri zafer elde edecek bir sonuca ulaşacak durumun olmadığını gördük. 8 aylık süreç aslında bize bunu gösterdi. Burada en büyük risklerden biri nükleer savaş riski. Yok diyemeyiz buna. Rusya’nın elinde de 4 bin küsür bir nükleer başlık var tıpkı şey ABD ve Batı’da var. Savaş uzadıkça nükleer risk daima gündemde olabilir.
“SAVAŞI SONLANDIRACAK BAKIŞ AÇISI DEVREYE GİRMELİ”
2010’da Arap Baharı başladı, sonra Suriye’de olaylar yaşanmaya başladı. Çin çok süratli bir biçimde büyüyerek dünyanın 2. büyük iktisadı oldu. Soğuk savaş sonrası periyotta yeni bir sistemin kurulamadığı bir durum ortaya çıktı. Nükleer silahın emeli caydırıcılık. Cumhurbaşkanımız görüşmelerinde her vakit nükleer silah konusunda ihtarlarını yapıyor. Ukraynalıların ‘kirli bomba’ kullanacağı tez edildi örneğin, biz Rusya ve Ukrayna ile görüştük. İki taraf da bu türlü bir niyetleri olmadığını lisana getirdi. Burada söylemek istediğim şu Türkiye yalnızca tahıl için arabuluculuk yapmaya çalışmıyor. Tarafları müzakere masasına nasıl getirebiliriz. Savaşı sonlandıracak bakış açısı devreye girmeli”