YÖK eski lider vekili Prof. Dr. İsa Eşme, Yükseköğretim Heyeti İmtihanı (YKS) sonuçlarını kıymetlendirdi. Eşme, “Tüm göstergeler, eğitimdeki niteliğin tabana vurduğunu bir defa daha işaret etmektedir. Matematik ve fen bilimlerinin puan seviyelerine nazaran dağılım bilgileri, az sayıda öğrencinin çok düzgün eğitilirken çok sayıda öğrencinin düzgün eğitilmediğini göstermektedir. Eğitimde fırsat eşitliği bakımından hayli düşündürücü olan bu durum, bugünkü eğitim sisteminin tahminen de en zayıf halkalarından biridir” dedi.
FEN VE MATEMATİK ÜRKÜTÜCÜ
Kontenjanlarda yapılacak mümkün artışla bu yıl başvuran adayların en çok 1 milyonunun yerleşebileceğine, yaklaşık 2 milyon adayın ise açıkta kalacağına dikkat çeken Prof. Dr. Eşme, “Bunların 700 bini, baraj puanının kaldırılması nedeniyle müracaat hakkı verilen adaylardan oluşacaktır. Baraj puanının kaldırılması ile 40-50 bin civarında olması beklenen boş kontenjanlara çok düşük puan alanlar yerleştirilecektir” diye konuştu.
Temel Yeterlilik Testi’nde (TYT) yanlışsız karşılık ortalaması 40 sorunun yer aldığı Türkçede 17.8, temel matematikte 6.9, 20 sorunun sorulduğu fen bilimlerinde 3.2, toplumsal bilimlerde 8.0 olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Eşme, şöyle devam etti:
“Bu sonuçların açık manası şudur. Üniversite adayı öğrencilerin 100 üzerinden matematik başarısı 17, fen başarısı 16, Türkçe 44.5, toplumsal bilimler başarısı 40 puan kadardır. İlkokul ve ortaokul bilgilerini kapsayan TYT, temel matematik ve fen bilimlerinden üniversite adayı öğrencilerin bu kadar düşük not alması çok düşündürücüdür. Lise bilgilerini kapsayan AYT (Alan Yeterlilik Testi) sonuçlarına bakıldığında, matematik ve fen bilimlerindeki başarısızlığın bu testte de tekrarlandığı görülür. Herkesin anlayacağı lisanla söylemek gerekirse bunun manası şudur: Adayların yüzde 70’e yakını, matematik okuryazarlığı seviyesindeki soruların beşte birini çözebilmiştir. TYT’deki fen bilimleri ile AYT’deki matematik ve fen bilimlerindeki dağılımlar da birebir karakterdedir.
YKS imtihan puanlarının yığınsal dağılımı bilgilerine nazaran soruların yarısından fazlasını çözenlerin oranı yüzde 13.4 kadardır. Buna karşılık adayların yarıya yakını soruların dörtte birinden daha azını çözebilmiştir. Sıfır puan alan 96 bin 518 öğrenci de dikkate alınırsa bu dilimdeki aday sayısı 1 milyon 296 bin 994, oran yüzde 43’tür. Dört dilimden orta dilimde olması gereken yığılma, zayıf puan aralığı diliminde gerçekleşmiştir. İstatistik kurallarıyla örtüşmeyen bu dağılım, az sayıda öğrencinin başarılı, çok sayıda öğrencinin muvaffakiyet seviyesinin çok düşük olduğunu göstermektedir.”
‘ÇOCUKLAR SİSTEM MAĞDURU’
Prof. Dr. Eşme, YKS 2022 bilgilerinden çıkan sonuçları şöyle sıraladı:
- Üç milyonu aşan adayın yarıya yakını, bilgi seviyesi bakımından lise mezunu yeterliliğinde değiller. Bu sonucun sorumlusu elbette çocuklarımız ve gençlerimiz değildir. Onlar bu sonucun mağduru durumundadır.
- Eğitimin emeli elbette LGS ve YKS üzere merkezi imtihanlardan yüksek puan almak değildir. Eğitimin temel emeli her şeyden evvel “topluma âlâ yurttaş, yeterli insan yetiştirmek, yetişen jenerasyonu, toplumun işine fayda kılmaktır”. Bu doğrultuda, eğitimin toplumsal gayeleri, kültürel maksatları, meslek kazandırma ve akademik gayeleri vardır. Tüm göstergeler, eğitimdeki niteliğin tabana vurduğunu bir sefer daha işaret etmektedir.
- Göstergeler, bilhassa fen ve matematik alanlarında ilköğretim ve ortaöğretimde, büyük bir sorun yaşandığını ortaya koymaktadır. Fen ve matematik okuryazarlığı bilgilerini kapsayan TYT temel matematik ve fen bilimlerinden çözülen soru ortalamaların çok düşük oluşu bu öğrencilerimizin 9. sınıfa kadar kazanılması gereken en temel ve en kolay matematik ve fen kavramlarını özümseyemediklerini göstermektedir. Daha açık bir tabirle, bugünkü eğitim sistemi, ortaöğretimi bitirenlerin yarısından birçoklarına fen okuryazarlığı bile kazandıramamaktadır.