CHP Edirne Milletvekili Okan Gaytancıoğlu, Türkiye’nin en büyük gübre üretici kuruluşu İstanbul Gübre Sanayii A.Ş.’nin (İGSAŞ) doğal gaza gelen artırımlar nedeniyle üretimi durdurduğunu belirterek, “Birkaç ay sonra Türkiye’de üre gübresi krizi çıkacak. Fiyatı bin dolar civarında olacak ve bugünkü kurla 18- 19 bin liradan üreticiler üreyi bulabilirlerse alacaklar” dedi.
CHP Edirne Milletvekili Okan Gaytancıoğlu, Türkiye’nin en büyük gübre üretici kuruluşu İstanbul Gübre Sanayii A.Ş.’nin (İGSAŞ) doğal gaza gelen artırımlar nedeniyle üretimi durdurduğunu belirterek, “Birkaç ay sonra Türkiye’de üre gübresi krizi çıkacak. Fiyatı bin dolar civarında olacak ve bugünkü kurla 18- 19 bin liradan üreticiler üreyi bulabilirlerse alacaklar” dedi.
CHP Edirne Milletvekili Okan Gaytancıoğlu, CHP Edirne Vilayet Lideri Fevzi Pekcanlı ile dün basın toplantısı düzenledi. Çiftçinin yaşadığı düşüncelere değinen Gaytancıoğlu, şu açıklamaları yaptı:
“Bu çok büyük bir tehlike”
“Tüm Türkiye’ye sesleniyorum. Birkaç ay sonra Türkiye’de üre gübresi krizi çıkacak. Fiyatı bin dolar civarında olacak ve bugünkü kurla 18- 19 bin liradan üreticiler üreyi bulabilirlerse alacaklar, neden? En büyük üretici kuruluş İstanbul Gübre Sanayii A.Ş. (İGSAŞ) şu an üretimi durdurmuş durumda. Üretim yok zira BOTAŞ doğal gaza artırım yaptı, doğal gazdan gübre yapan İGSAŞ’ın üretimi şu anda durmuş durumda. Fabrika bakımda, konuştuğumuzda fabrikayı bilerek bakıma sokmuşlar zira BOTAŞ’ın elde ettiği ithal hammaddeyle doğal gazı bulup işletmesi ve satması çok güç ve o nedenle yılbaşına kadar üretimi o yahut bu biçimde yapmama kararı aldılar. Bu çok büyük bir tehlike. Türkiye’deki tüm tarlaların yüzde 40’ında üre gübresi kullanılır taban gübresi olarak. Demek ki üre kullanılmazsa yahut az kullanılırsa, önümüzdeki yıl bir kıtlık doğabilir.
“Trakya Birlik niçin yüzde 85 artışı çiftçiye uygun gördü?”
Bir ülke üretebileceği eseri neden ithal eder? Biz bunu üretebiliyoruz, çiftçimiz de üretmek istiyor. Bu çiftçi tırtıl ziyanı ile uğraştı. 1 yahut 1,5 ay evvel, rastgele bir ek ödeme aldı mı? Hayır. Dekar başına 80-90 lira masraf verdi. Bu çiftçi, gübreyi yüzde 350 artırımla aldı. Bu çiftçi 30 liralık mazotla ayçiçeğini ekti. Bu çiftçi şu an hasat yapıyor, geçen seneye nazaran hasat fiyatları da yüzde 100’ün üzerinde arttı. Bu çiftçi tohumu da yeniden yüzde 100’ün üzerinde maliyetlerle aldı. En büyük çiftçi kuruluşu Trakya Birlik niçin yüzde 85 artışı uygun gördü çiftçiye? Bankalarla görüşüyor Trakya Birlik. Bankalar diyor ki, ‘Kardeşim ben sana niçin kredi vereyim. Kur Muhafazalı Mevduat’a avantadan faiz vermek varken. Emeklileri de ne hoş dizmişim bankalara. Onların da paralarını alıyorum. Merkez Bankası bana 13’le para veriyor. Ben de gereksinim sahiplerine 40-45’le satıyorum. Seninle uğraşmam’ diyor. Türkiye Cumhuriyeti’nin bugün içine düşürüldüğü durumun aslında temel nedeni budur. Halbuki Trakya Birlik’e 4-5 milyar kredi verilse, sıfır faizi de geçtim. Merkez Bankası’nın faiz oranıyla bir kredi verilmiş olsaydı, Trakya Birlik herhalde daha yüksek fiyat açıklardı.
“Hükümet nerede?”
Hükümet nerede? Buğdayda bin lira ekstra ödeme yaparak TMO piyasaya girdi, ‘ayçiçeğinde de vereceğiz’ dediler hala bir şey yok. Hani kilogram başına 2-3 lira ödeme var mı? Dün ziraat odası liderleri toplandı. Bu çiftçi ayçiçeği 2.5-3 lirayken de kilogram başına 50 kuruş takviye alıyordu, şu anda 12-13 liralarda piyasa hala 50 kuruş dayanak alacak ki o takviyesi de bir sene sonra ödeyecekler. ‘Ekin’ diyorsun, ardında durmuyorsun. O vakit çiftçi kime güvenecek? Bizim de yağ açığımız var. Besin enflasyonu olur mantığıyla her yeri ithal eserlerle doldurdular. Şu anda üreticiyi koruyan bir gümrük vergisi yok. Yani üretici Rusya, Ukrayna, Arjantin ve Brezilya’nın eserleriyle rekabet içerisinde. Yani onu koruyan, yüzde 26 oranında bir gümrük vergisi vardı, o şu an yılbaşına kadar sıfır. Dışarıdan ayçiçeği ithalatı sıfır gümrüğe tabi. Endüstrici dışarıdan ayçiçeğini ithal etmiyor, zati. Zira vermiyorlar. Niçin vermiyorlar, zira her ülke kendi fabrikasını yaptı. Ham yağ veriyorlar. Ham yağda sabah Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile yayınlandı. Yüzde 10 gümrük vergisi koydular, halbuki yüzde 36 koymaları gerekiyordu zira üreticiyi koruyacak budur. Niçin yüzde 36 azamî gümrük vergisidir. Bu şu anda devede kulak bir takviye de değildir. Bir muhafaza diyebilir fakat kimseyi koruyamazsınız. Zira burada bir üretici kuruluşunu desteklemiyorsunuz. Tarım Kredi Kooperatifleri üzerinden tüketiciyi koruduğunuzu zannediyorsunuz.
“Üreticiler 250 bin dekarlık alanı ekmediler”
Tarım Kredi Kooperatifleri marketlerinde rafine yağ satıyor ve en ucuz 40 kalemden birisi olarak lanse ediliyorlar. Geçen hafta da 5’lik tenekeye 11 lira artırım yapıyorlar. Birebir Tarım Kredi Kooperatifi’ne 8 bin ton ham yağ ithalatını sıfır gümrükle özgür bırakıyorlar. Yani kendi üreticimizle, öbür ülkelerin üreticilerini kendi üretici kuruluşumuz aracılığıyla rekabete sokuyorlar. Yani hükümetin tüm siyasetleri bitti. 2 gün evvel TMO fiyat açıkladı. Kelamda üreticiyi korumak açısından fiyat açıkladı. Tüm münasebetleriyle açıklamaya çalıştım. Çeltikte 15 yıldan beri destekleme primi 10 kuruş. Hani ‘ekin’ diyorlar gerisinde duran yok. Bunun destekleme primi en az 2 lira olmalı. Çeltik su içinde yetişen çok sıkıntı şartlarda yetişen bir eserdir. O nedenle Genel Liderimiz mevzuyu çok önemsedi. Samsun Bafra Alaçam’da bir çeltik tarlasına gitti. Ve bilhassa üreticilere de sordu. ‘Bu orta bu uzun taneli mi?’ niçin bizim orta taneli de fiyatımız 18 liraydı. Uzun tanelide 20 liraydı. 2 gün evvel açıklanan fiyatlar 12-14 lira orta, uzun tane ortasında. Yani üreticinin elde edeceği gelirin yarısı gasp edilmiş oldu. Bu yıl geçen yıla nazaran su ve gübre fiyatları kıymetli olduğu için üreticiler 250 bin dekarlık alanı ekmediler. Yani bir milyon 200 bin dekarlık ekilişimiz vardı. Türkiye genelinde söylüyorum. 950 bin dekara düştü. Yani üretim az olacak, ithalat fazla olacak. Kendi çiftçine versen de cezbetsen de sonraki yıl daha fazla ekse de. Bu türlü fikir var mı? Yok.” (ANKA)