Aşırı sıcaklar Türkiye’yi de tesiri altına alıyor. Sıcak hava dalgasının tesiri altına giren Türkiye’de aşırı sıcaklar, güneşin kavurucu tesiriyle kendini göstermeye başladı. Uzmanlar sıcak çarpmasına karşı ihtarda bulunurken alınacak tedbirler de araştırılıyor.
İşte sıcak çarpmasına dair bilinmesi gerekenler…
SICAK ÇARPMASI NEDİR?
Sıcak çarpması, tıpkı vakitte güneş çarpması olarak da bilinen bu tibbi durum çevresel şartlar nedeniyle ısıya maruz kalınması ve termoregülasyon eksikliği nedeniyle beden sıcaklığının 40,6 °C’nin üzerine çıktığı hipertermi olarak tanımlanan önemli bir ısıya bağlı hastalıktır. Beden sıcaklığının fizyolojik nedenlerle yükselmesi olan ateşten farklıdır.
*Termoregülasyon, bir organizmanın, etraf sıcaklığı farklı olsa bile beden sıcaklığını belli sonlar içinde tutma yeteneğidir.
SICAK ÇARPMASI (HİPERTERMİ) BELİRTİLERİ NELERDİR?
Sıcak çarpması ekseriyetle 40,6 °C’nin üzerinde bir beden sıcaklığı ile birlikte oryantasyon bozukluğu ve terleme eksikliği ile kendini gösterir.
Sıcak çarpmasından evvel bireyde baş dönmesi, zihin bulanıklığı, baş ağrısı ve hâlsizlik üzere ısı bitkinliği belirtileri gösterir. Şayet sıcak çarpması kişi uyurken olursa semptomları fark etmek daha zordur. Lakin efor kaynaklı sıcak çarpmasında etkilenen kişi çok derece terleyebilir. Bilhassa küçük çocuklar nöbet geçirebilir. Sıcak çarpması bilinç kaybı, organ yetmezliği ve ölümle sonuçlanır.
DİĞER BELİRTİLER:
- Adale krampları,
- Güçsüzlük, yorgunluk,
- Davranış bozukluğu, sonluluk,
- Solgun ve sıcak deri,
- Bol terleme (daha sonra azalır),
- Mide krampları, kusma, bulantı,
SICAK ÇARPMASI NEDENLERİ
Normal koşullarda her birey sıcak çarpmasından etkilenebilir, lakin birtakım faktörler hipertermi riskini artırabilir.
- Sıcak havada yapılan ağır fizikî aktivitenin neden olduğu beden sıcaklığındaki artış,
- Sıcaktan yahut efordan ötürü terleme yoluyla kaybedilen sıvıları yenilemek için kâfi su içmeyerek susuz kalmak,
- Terin kolaylıkla buharlaşarak bedenin soğutmasını engelleyen fazla ve kalın kıyafetler giymek,
- Bireyin bedeninin sıcaklığını düzenleme yeteneğini etkileyebilecek kadar alkol içmesi,
- Aşırı ve yağlı beslenme ve çok alkol alımı üzere nedenler sıcak çarpmasına neden olabilir.
SICAK ÇARPMASI TEDAVİSİ
Sıcak çarpması tıbbi bir acil durumdur, bu nedenle mümkün olan en kısa müddette tıbbi yardım almanız gerekir. Bu hastalık için bir kısma başvurmak yerine hastanelerin “acil” servisine başvurulması daha doğrudur. Acile başvurulduğunda hastanın durumu ile ilgili kırmızı yahut sarı alana alınarak tetkikler yapılır.
Sıcak çarpması tedavisinde temel olarak bireyin beden sıcaklığının düşürülmesini ve böylece başta beyin olmak üzere hayati organların hasar almasının önüne geçilmesi hedeflenir.