MERT İNAN/ İSTANBUL- Avrupa’daki rekor sıcaklar ve kuraklık tehdidi devam ederken ekoloji uzmanı Prof. Dr. Doğan Kantarcı, Trakya ve Istrancalar’daki su kaynaklarında ‘kuraklık önlemleri’ alınması gerektiği ihtarında bulundu. Birçok ülkede kuraklık riskine neden olan çok sıcak hava dalgasının ağustos ve eylül boyunca Avrupa’da tesirini sürdüreceği belirtilirken, uzmanlar Istrancalardaki kaynaklardan su aktarılmaya devam edilmesi, ormanların korunmaması, çok kesitlerin sürmesi durumunda longoz ormanlarının yok olma tehdidi altında kalabileceğini belirtiyor.
Istrancalar’dan doğup, Karadeniz’e dökülen derelerin devamlılığının bölgedeki canlı hayatı için çok kıymetli olduğuna değinen İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Toprak İlmi ve Ekoloji Anabilim Kısmı emekli öğretim üyesi-Ekoloji Uzmanı Prof. Dr. Doğan Kantarcı, şu değerlendirmeleri yaptı:
“Demirköy dereleri daima longoz ormanlarını besliyor. Demirköy sularının akıntısı sayesinde Longoz Ormanlarının taban suyu besleniyor ve denize yanlışsız bir tatlı su akışı sağlanıyor. Böylelikle Karadeniz’in tuzlu suyu longoz ormanlarının altına giremiyor. Önümüzdeki en büyük tehlike bu kurak periyotta aslında su akışı azalmış olan Istranca derelerinin sularının İstanbul’a aktarılmasıdır. Tatlı su basıncı azalınca, tuzlu Karadeniz suyunun longozlara girmesi felâket olur. Bu durumda yaban hayatı ve eşsiz çeşitlere mesken sahipliği yapan longoz ormanları kurur.
İstanbul’a su temin etmek için longozların suyunu keserseniz, hektarlarca orman kurur, yaban hayatı ve cinsler bakımından çok önemli ıstıraplar ortaya çıkabilir. Kazandere ve Pabuçdere’ye baraj yapmayın desek de kelamımızı dinletemedik. İstanbul’a su temin edilen barajlar nedeniyle havzanın alt kısmında kıyı bitkileri ve tatlı suyla beslenen deniz çayırları ve de balık yatakları mahvoldu. Ayrıyeten Kıyıköy’e akan Kazandere ile Pabuçdere de havzaları küçük olduğu ve yüksek dağlık olmadığı için kâfi su getiremez durumda. Bu derelere yapılan baraj da kurumak üzere Yapılan baraj dere ağızlarındaki tatlı ve tuzlu su ekosistemlerini de olumsuz etkiliyor. Zira derelerin getirdiği orman humusu, humus içindeki böcekler, larvalar ve organik unsurlar kıyıdaki balıkların beslenmesini sağlıyordu. Bunların hepsi baraj gölünde kaldı. Emsal olumsuz tesir Demirköy barajı yapıldığında da görülecek. Ormanlı, Çilingoz üzere derelerin tatlı suları da kuraklık tesiri ile uygunca azalmış vaziyette.”
‘YERALTI SUYU TÜKENDİ’
“Istranca Dağlarının güney yamaçlarında yer alan kireçtaşı nesli çatlaklıdır. Yağmur ve kar sularını derine sızdırır. Bu özelliği sayesinde İç Trakya’nın yeraltı suyu beslenir. İç Trakya’da beşerler hem sulama hem içme hem de sanayi de yeraltı suyunu kullanırlar. Evvelce 8-10 metreden çıkan su artık 250, 300 metreden çıkıyor. Trakya’nın yeraltı suyu bitti. Bu tablonun üzerine bir de Avrupa’daki kuraklığın ülkemizi de etkileyecek ölçüde olduğunu düşünürseniz, felaketin büyüklüğü anlaşılabilir.”
ÇİDEM: ISTRANCALARDA DURUM KRİTİK OLABİLİR
Trakya Platformu Kırklareli Devir Sözcüsü Göksal Çidem, Trakya’daki su kaynaklarının, yer altı suyu besleme alanların ve su havzalarının mutlak muhafaza alanı ilan edilmesi gerektiğine dikkat çekerek şunları söyledi:
“Özellikle Kırklareli ve Tekirdağ’daki madencilik faaliyetlerine su kaynakları bölgelerinde faaliyetlerine müsaade verilmemeli. Armağan ve Kırklareli barajlarındaki sularımız yalnızca bölgede yaşayan beşerler için değil, Istranca dağlarında yaşayan yaban hayatı içinde kıymet arz ediyor.
Ormanlar odun deposu ve madencilik, güç faaliyetlerinin yapılacağı alanlar görülmemelidir. İngiltere, Fransa, İspanya, İtalya ve Hollanda’da da bile su kıtlığına yol açan sıcak hava dalgasının ağustos ve eylül ayı boyunca Avrupa kıtasında tesirini sürdüreceği belirtiliyor. Istrancalar’daki durum kritik olabilir. Kuraklık olursa longoz ormanlarının tahribat yaşaması kaçınılmaz hale gelir. AB’nin Copernicus İklim Değişikliği Servisi ise yağışların azlığı ve yüksek sıcaklıklara bağlı olarak orman yangınları açısından da kıta genelinde daha fazla tehlike olduğu ihtarında bulunuyor.”