Duygu Erdoğan- Mühendislik kalitesi ve yenilikçi gücüyle dünyanın önde gelen denizcilik ülkelerinin gemi, yat ve hizmetlerini edindiği Türkiye, pandemi periyodunda değişen tüketici alışkanlıklarıyla da kesimde fırsatları yakalıyor. Gemi, Yat ve Hizmetleri İhracatçıları Birliği (GYHİB) Lideri Cem Seven, farklı eser kümelerinde Türkiye’nin üretimine olan itimadın, pandemi devrinde artan mega yat üretiminde de kendini gösterdiğini vurguladı. Seven, “Türkiye’nin en başarılı olduğu eser kümeleri ortasında yer alan mega yatlara olan talepler arttı. Megayatların dışında daha küçük tekne tiplerinde de talep epeyce yükselmiş durumda. Tüketici eğilimlerdeki bu değişim her boyutta yat üreticisi için fırsatlar oluşturuyor” dedi.
Gemi, Yat ve Hizmetleri bölümü, yılın birinci yedi ayında toplamda 722 milyon doları aşan ihracat gerçekleştirdi. Kesim, 2022 için 1.7 milyar dolarlık ihracat gayesi doğrultusunda ilerliyor. Pandemi öncesi 2019 yılında 1 milyar 42 milyon dolar olan bölüm ihracatı, pandeminin tesirlerinin en çok hissedildiği yıl olan 2020’de birlik tarihinin o periyot için en yüksek ihracat meblağı olan 1 milyar 375 milyon dolara, 2021 yılında da 1 milyar 626 milyon dolara yükseldi.
YÜKSEK MÜHENDİSLİK
Gemi, yat ve yan sanayi üretiminde Türkiye, dünyada 133 ülkeye farklı tipte tekne ve yan sanayi eseri ihraç ediyor. Bunlar ortasında en çok ihracat yapılan ülkelerin ise, dünyanın denizcilikle anılan ülkeleri olmasının ehemmiyetine vurgu yapan Seven, “En çok ihracat gerçekleştirdiğimiz ülke Norveç. Norveç’in beraberinde İzlanda, Danimarka üzere öteki Kuzey Avrupa ülkelerine de değerli ihracatlarımız oluyor. Dalımızın yeni inşa ihracatlarının yüzde 40-50 oranında bir kısmı bu ülkelere yapılıyor. Norveç üzere, denizciliği geçmişi ve kabiliyeti yüksek bir ülkenin birçok farklı gemi tipi için Türk tersanelerini tercih ediyor olması hayli kıymetli bir gösterge. Eser kümesi olarak Türkiye’de en çok ihracatı yapılan deniz taşıtları balıkçı gemileri (dünyanın en büyük ihracatçısı konumundayız), römorkörler (dünyanın en büyük 5 ihracatçı ülkesinden biri konumundayız), feribotlar, mega yatlar, dayanak gemileri, kutup bölgesine seyahat yapabilen yolcu gemileri diyebiliriz” biçiminde konuştu.
Bu gücün gerisinde üretim çizgisi ve kusursuza yakın halde imalatı sonlandırma etkenlerinin olduğunu anlatan Seven, Türkiye’nin bilgi ve deneyiminin bilhassa büyük talep gören ve sevk sistemleri yeşil güce dayanan gemi ve yatların inşasında gösterilen yüksek mühendisliğin başta Kuzey Avrupa ülkeleri olmak üzere dünyanın dört bir yanında ilgi ile takip edildiğini söyledi.
TATİLDE ‘ULTRA’ FARK
Pandemi sürecinin değiştirdiği alışkanlıklardan birinin de dünyanın ultra varlıklı bireylerinin tatil seçenekleri olduğunu vurgulayan Cem Seven, “Türkiye’nin en başarılı olduğu eser kümeleri ortasında yer alan mega yatlara olan talepler arttı. Yapılan araştırmalar, mega yat dalının maksat kitlesi olarak tanımlanan ultra varlıklı bireylerin, pandemi sürecinden sonra tatil alışkanlıklarını lüks otellerde konaklamalardan fazla kendi tekneleri ile yapma eğiliminde olduklarını gösteriyor. Megayatların dışında daha küçük tekne tiplerinde de talep epey yükselmiş durumda. Küçük ve orta ölçekli yelkenli ve motoryat sahipleri izolasyon nedeni ile yalnızca yaz aylarında değil, dört mevsim teknelerini kullanarak yeni bir anlayış getirdiler. Tüketici eğilimlerdeki bu değişim her boyutta yat üreticisi için fırsatlar oluşturuyor” dedi.
‘POTANSİYELİMİZİ ANLATACAĞIZ’
Gemi Yat ve Hizmetleri İhracatçıları Birliği olarak bu yıl Norveç ve Yunanistan’da düzenlenen iki büyük denizcilik fuarının Türkiye ulusal iştirakini üstlendiklerini hatırlatan Cem Seven, ağustos ve eylülde ise SMM Hamburg Fuarı, Trondheim Norveç’te Norfishing Fuarı, dünyanın en büyük mega yat fuarı olan Monaco Yacht Show’a katılarak Türkiye’nin potansiyelini anlatmaya devam edeceklerini söyledi.