Ertuğrul Özkök
Hafta sonunda Disney Plus’a, son vakitlerde en çok beğendiğim ve beni en çok etkileyen belgesel sineması kondu.
Adı “If TheseWalls Could Sing…”
Türkçeye “Ah şu duvarların bir lisanı olsa” diye çevirebilirsiniz.
“Beatles’ın en ünlü müziklerinin ve albümlerinin kayıtlarının yapıldığı tarihi stüdyonun öyküsü bu.
FENER GALATASARAY DERBİSİNDEN EVVEL O SARI KIRMIZI AYAKKABILARI GÖRDÜM
Dün Fenerbahçe-Galatasaray derbisinden çabucak evvel seyrettim bu belgeseli.
Amacım bugün size bu olağanüstü belgeseli anlatmak.
Ancak derbiden çabucak evvel bu sineması seyrederken bir sahnesi dikkatimi çekti.
Paul McCartney, orada kaydedilen “Black Bird” isimli şarkıyı akustik gitarla çalıp söylüyordu.
Ayağında, onda bugüne kadar hiç görmediğim bir çift ayakkabı vardı.
Sarı kırmızı bir çift ayakkabıydı bu.
HER FENERBAHÇELİ ÜZERE BENİM DE TOTEMLERİM VAR
Çoğu Fenerbahçeli üzere ben de derbiden evvel kimi “Totemler” yaparım.
Mesela maçın kritik anlarında başımı öne şayet kulaklarımı kaparım.
Veya locadan seyrediyorsam, dışarı çıkarım.
Bu ortada özel kimi totemlerim de var.
Ancak çok sevdiğim Paul McCartney’in sarı kırmızı ayakkabıyla “Kara tavuk” müziğini söylerken görünce, bir kara tavuk totemi yaptım.
Tabii işin içine tavuk sözü girince totem olmaktan çıkıp bir Afrika yahut Karayipler “Wodoo”su(Büyüsü) haline geliyor.
FENERBAHÇE 3-0 KAYBEDİNCE KARA TAVUK BÜYÜSÜNÜ NE YAPTIM
Evet bir Fenerbahçe Kongre üyesi olarak resmen bir “Kara tavuk büyüsü” yaptım.
Tabi ne yaptığımı yazamam zira çok güler, kötü dalga geçersiniz.
Büyü mahrem bir şeydir.
Sadece şunu söyleyeyim, o denli tavuk, horoz kesip, bir hayvana ziyan vermedim.
Ne yazık ki bu büyü dün akşam hiçbir işe yaramadı.
Bana da, Galatasaray’ı kutlamaktan öbür yapacak bir şey kalmadı.
Yaptığım büyüyü de yeniden kendim çözdüm ve mahrem tarihimin sandıklarına kapattım.
Şimdi işin latife tarafını bırakıp, bu şahane belgeseli yazayım.
BİR YAYA GEÇİDİNDE ÇEKİLEN FOTOĞRAFIN KARANLIK ODASI
Benim jenerasyonum için Beatles, tarihin kültürel ve siyasi milatlarından biridir.
Ve Beatles müziklerinin doğum yeri de, bu büyük dönüşümün kutsal merkezidir.
İşte orası Londra’daki Abbey Road stüdyolarıdır.
Beatles’ın dört üyesinin stüdyosunun bulunduğu sokaktaki yaya geçidinde yürürken çekilen fotoğrafı dünya müzik tarihinin en büyük ikonalarından biridir.
FİLMİ PAUL MCCARTNEY’İN KIZI ÇEKİNCE BAKIN KİMLER KONUŞMUŞ
Belgeseli Paul McCartney’in kızı Mary McCartney çekmiş.
Böyle olunca da stüdyonun tarihi ile ilgili çok değerli kaynaklara ulaşabilmiş.
(*) Beatles’ın yaşayan iki üyesi Paul McCartney ve Ringo Starr anlatıyor.
(*) Mesela Elton John konuşuyor.
(*) Pink Floyd’un yaşayan iki efsanesi RogerWaters ve David Gilmour konuşuyor.
(*) Oasis kümesinin kanlı bıçaklı iki kardeşi Liam ve Noel Galagher konuşuyor.
(*) İngiliz Rock’ının kurucu babası Cliff Richard konuşuyor.
(*) Led Zeppelin’in efsane gitaristi Jimmy Page konuşuyor.
(*) Yıldız Savaşları sinemasının müziklerini yapan John Williams konuşuyor.
(*) Nile Rodgers konuşuyor.
(*) Celeste konuşuyor…
BENİ EN ÇOK ETKİLEYEN SAHNELER HANGİLERİ OLDU
Bizim kuşak için burası Beatles plaklarının doğduğu yerdir.
Akma stüdyonun tarihi çok eskilere gidiyormuş.
Stüdyo 1930 yılında ‘Gramophone’ şirketi tarafından kurulmuş.
Edward Elgar, en ünlü yapıtını kendi yönettiği Londra Senfoni Orkestrası ile orada kaydetmiş.
Çello’nun en büyüğü Jacqueline du Pre en hoş modüllerini Daniel Barenboim ile orada çalmış.
DuPre, MS hastası olup, artık çalamaz hale gelmeden son kaydını orada yapmış.
Filmin bana nazaran en etkileyici sahneleri du Pre’ninkilerdi.
MÜZİK TARİHİNİ DEĞİŞTİREN ALBÜM SGT PEPPERS BU ÇATI ALTINDA DOĞDU
Bu çatının altında öylesine büyük bir müzikal arkeoloji var ki…
(*) Cliff Richard İngiliz Rock tarihini, 17 yaşında bu stüdyoda kaydettiği “MoveIt” isimli müzikle açmıştı.
(*) Beatles’in 1962 ile 1970 ortasındaki, yani birlikte oldukları bütün devirdeki albümlerin neredeyse tamamı bura kaydedildi.
“SheLovesYou”, “Love Me Do” ve “Please Please Me”gibi tarihe geçmiş müzikler ve tahminen de müzik tarihinin en büyük ihtilali sayılan “Sgt. Peppers Lonely Hearts Club Band” albümü de burada kaydedildi.
DARK SIDE OF THE MOON DA BU STÜDYODA KAYDEDİLDİ
Yetmedi…
(*) Müzik tarihinin bir diğer efsane albümü, “Pink Flyd’un “Dark Side of The Moon” albümü de orada doğdu.
(*) Bu ortada Led Zeppelin’in gitaristi Jimmy Page’in de şimdi 17 yaşındayken bu stüdyoda bir çok ünlü şakının kaydında çeşitli kümelere günlük gitarist olarak katıldığını öğrendik.
(*) Öğrendiğimiz bir öteki şey de Elton John’un da daha çok küçük yaşta bu stüdyoda, periyodun en kıymetli kümelerinden Hollies’in bir müziğinde piyano çaldığıydı.
Burası İngiliz Pop Kültür İhtilali’nin Bastille’ydi bir manada.
Ve bizim jenerasyonumuzun en büyük tavaf yeridir diyebilirim.
BANA NAZARAN 1968 MAYISININ TEMELLERİ DE ORADA ATILDI
O binada yalnızca yeni bir müzik doğmadı.
Aynı vakitte 1968’de siyasal içerik kazanacak büyük bir tarihi dönüşümün temelleri atıldı.
O bakımdan yeni jenerasyonları de çok ilgilendirecek bir belgesel bu.
Kısaca, dün benim “Kara tavuk” büyüm tutmadı, lakin fevkalade ve çok öğretici, çok duygulandırıcı bir sineması izleme talihim oldu.
Bir de, Paul McCartney’in, yaşlandıkça daha çocuksu hale gelen ve yeni yeni keşfetmeye başladığımız çok ince mizahı kaldı.
Anlayacağınız bir kaybedip, beş kazandım…