Donald Trump 2016’da ABD Lideri seçildikten sonra Çin ile münasebetler adeta kopma noktasına geldi.
Amerika, Çin’e bir dizi gümrük vergisi uyguladı, fabrikaları ve şirketleri ABD’ye geri getirmek için Çin’e karşı ağır ulusal güvenlik siyasetleri izledi.
Ticari yasaklar, soruşturmalar, kontroller ve gümrük vergileri sonucunda, global özgür piyasa adeta ABD’nin eliyle yokuşa sürüklendi.
ABD’nin önde gelen siyaset ve iktisat mecmuası Foreign Policy, “ABD, kendi kurduğu sistemin altını oyuyor” başlıklı bir makale yayınladı.
Makalede, Trump sonrası Joe Biden’ın da Çin’e yönelik yeni gümrük vergileri getirmesi ve Çin ile yapılan ticarete yönelik müdahaleleri, İsviçre’de reaksiyon çekti.
İsviçre merkezli Dünya Ticaret Örgütü, ABD’yi “Gayrı yasal gümrük vergileri getirerek global özgür piyasayı baltalamak” ile suçladı. Foreign Policy, Dünya Ticaret Örgütü’nün adeta “kırılma noktasına” geldiğini belirtti.
Amerikan tarafı ise kendisini “ulusal güvenlik” münasebetini göstererek savundu.
NEO-LİBERAL GLOBAL SİSTEM ÇÖKEBİLİR
ABD, bilhassa Soğuk Savaş periyodundan bu yana, küreselci inhisarlar, banka devleri ve düşük gümrük vergili özgür ticaret ile, küreselci neo-liberal ekonomiyi tüm dünyaya götürmeyi kendisine bir misyon edindi.
Foreign Policy, ABD’nin kurduğu neo-liberal küreselci sistemin, tekrar ABD eliyle yok olabileceğini söz etti.
ABD Columbia Üniversitesi Tarih Profesörü Adam Tooze, “Tarihsel bir dönüşüm süreci içindeyiz. Çin – ABD ticaret rotası değişti. Çin artık Vietnam üzerinden yahut Avrupa üzerinden ticaretini yapıyor.
ABD’nin Çin’in mikroçip ve çip üretimine yönelik nokta atışı hücumları da Çin’i alternatifler aramaya yöneltti.
Tüm bu yaşanan gelişmeler, başta ABD olmak üzere tüm dünyada enflasyonun artmasına sebep oldu.”