İşçi Sıhhati ve İş Güvenliği Meclisi (İSİG), Brezilya’dan Türkiye’ye getirilecek asbestli gemi Nãe Sao Paulo tartışmalarının odağındaki Aliağa’yla ilgili bir rapor hazırladı. İSİG ‘Aliağa İş Cinayetleri Raporu’nda 2013-2022 yılları ortasında İzmir Aliağa’da en az 97 personelin ömrünü yitirdiğini açıkladı.
Üç kısımdan oluşan raporun birinci kısmında Sao Paulo uçak gemisinin Aliağa’ya geleceğinin öğrenilmesi nedeniyle “Asbest nedir” sorusuna yer verildi. İkinci kısımda 6331 Sayılı İSG Yasası’nın uygulanmaya başladığı 2013’ten bu yılın birinci altı ayını kapsayan müddette Aliağa’da meydana gelen iş cinayetleri ve çalışma şartları değerlendirildi. Üçüncü kısımda de kelam konusu kıymetlendirme grafiklerle aktarıldı.
Raporda Aliağa’da kaydedilen personel yaralanmalarının ve ölümlerinin esas nedenlerinin ezilme, patlama, yangın ve yüksekten düşme olduğu belirtildi.
Ezilme, patlama, yüksekten düşme, zehirlenme, asbest…
2013-2022 yılları arasında Aliağa’da en az 97 işçi hayatını kaybettihttps://t.co/EPGX4XZ4eI pic.twitter.com/ruf0oGUFoX— İSİG Meclisi (@isigmeclisi) July 26, 2022
“İŞ CİNAYETLERİNİN YÜZDE 28’İ GEMİ SÖKÜMDE”
Raporun ikinci kısmında şunlara yer verildi:
“Bilgi kaynaklarımıza da baktığımızda (101 bin nüfuslu) Aliağa’da meydana gelen her üç emekçi vefatı (özellikle gemi söküm ve metalde) ulusal basına yansımamakta, SGK’ya bildirim yapılsa da toplumdan gizlenmeye çalışılmaktadır. Lakin yereldeki sınıf hareketi sayesinde gizlenmeye çalışılan vefatlar basına yansımaktadır.
İş cinayetlerinin yüzde 28’i gemi sökümde ve yüzde 27’si de metaldedir. Yani emekçi ölümlerinin yarıdan fazlası bu iki kesimde meydana gelmektedir. Bilhassa gemi söküm dalına dikkat çekmek istiyoruz. Son bir yılda bu kesimde gerçekleşen 7 emekçi mevti kulağa az gelebilir. Çünkü Türkiye’de her yıl 2000 civarında personel çalışırken ölüyor. Lakin ilçede 1500 civarında gemi söküm personeli bulunduğunu, oran olarak baktığımızda Aliağa gemi söküm bölümündeki ölümlerin oranının Türkiye’de resmi olarak açıklanan personel vefat oranının 30 katına denk geldiğini belirtirsek durum daha uygun anlaşılacaktır.
Gemi söküm ve metal kesimlerinde ‘çavuş’ denilen işverene yakın personeller vasıtasıyla bir çeşit taşeron-güvencesiz çalıştırma şartı hakim kılınmıştır. Emekçiler uzun ve ağır bir biçimde iş güvenliği-güvencesinden mahrum bir biçimde çalıştırılmaktadır. Kimya ve inşaat işkolunda da taşeron çalıştırma yaygındır. Ölen 16 kimya emekçisinin 11’i taşeron personeldir. Ölen 11 inşaat çalışanının tamamı taşeron personeldir.
İşçi yaralanmalarının ve ölümlerinin en önemli nedenleri ezilme, patlama, yangın ve yüksekten düşme. Emekçilere birinci yardım-ambulans sonrası birinci müdahale Aliağa Devlet Hastanesi’nde yapılıyor. Önemli olaylarda çalışanlar Menemen, Bozyaka ve Çiğli’ye sevk ediliyor. İçinde mikro cerrahi ve yanık ünitesi de olan meslek hastanesinin inşaatı ise hala sürüyor.”