57 Kürt siyasi partisi, Türkiye Cumhuriyeti’nin “tapusu” olarak kabul edilen Lozan Antlaşması’nın yıl dönümünde Lozan kentinde toplanarak “Anlaşmayla Kürtlerin dörde bölündüğünü” tez etti.
57 Kürt siyasi partisi toplantıda; Kürdistan’ın dört modüle bu salonda ayrıldığı, mutabakat ile Kürtlerin dörde bölündüğü ve muahede sonrasında soykırıma uğradığı argüman edildi. Toplantı manifestosunda ise Lozan’a karşı birlik daveti yapılarak Batılı ülkelerin mutabakattan çekilmesi istendi.
Konuya ait Cumhuriyet’e konuşan Eski TBMM Başkanvekili Uluç Gürkan, “Osmanlı’ya da Sevr’i dayatmışlardır fakat Lozan bir paylaşım muahedesi değildir. Lozan bu paylaşım mutabakatına rağmen, Atatürk’ün kelamlarıyla, ‘Türkiye Cumhuriyeti’ni kuran Türkiye halkının; Türk, Kürt ve cumhuriyetin kuruluşuna katılan öteki tüm etnik kökenlerin oluşturduğu Türk ulusunun ulusal kurtuluşunun, bağımsızlığının tapu senedidir’” dedi. Gürkan, “Lozan ile Kürtlerin yaşadığı topraklar 4’e bölünmüştür” argümanı için ise, şu bilgileri verdi:
“Cehaletin verdiği cüret. İran hududu Lozan’la belirlenmemiştir. Suriye ve Irak hudutları, İngiliz ve Fransızların Sykes-Picot Mutabakatı paralelinde Birinci Dünya Savaşı sonrasında belirlenmiştir. Lozan’da yüklü olarak; Türkiye’nin Misak-ı Ulusal sonları içinde kalan ve hudutları dışında etnik kökeni yüklü olarak Kürt olan yurttaşların yaşadığı Kerkük-Musul bölgesi Irak’a kalmıştır. Bölgenin Türkiye içinde olması için büyük savaş verilmiştir. İngiltere buna karşı ziyadesiyle direnmiştir. Milletler Cemiyeti’ndeki tartışmalar Türkiye lehineyken, İngilizler Pir Sait İsyanı’nı kışkırtmış ve ‘Türkler Kürtlere berbat muamele yapıyor’ propagandası yapmıştır. Bu nedenle de Kerkük ve Musul çok küçük bir oy farkıyla Irak’a bağlanmıştır. Kurtuluş Savaşı’nda İzmir’e Türklerle birlikte giren Kürtlerin, İngilizlere mektubu var. Mektupta ‘Biz batının sömürgeci ülkelerini değil, yüzyıllardır birlikte yaşadığımız ve birlikte kurtuluş gayreti verdiğimiz Türkiye ile bir ortada kaderimimzi belirleyeceğiz’ deniliyor.” Gürkan, “Batılı devletler imzalarını çeksin” davetinin ise “hukuki bir aymazlıktan öte kör bir bağnazlık” olduğuna dikkat çekerek, “Lozan’dan imzasını kim çekerse çeksin, cayma kararı yoktur” dedi.