Katar’ın mesken sahipliğinde Pazar günü başlayan Dünya Kupası 2022 bu hafta Arap medyasının en değerli hususlarının başındaydı. FIFA’nın 2022 dünya kupasının Katar’ın konut sahipliğinde düzenleneceğini açıklamasının akabinde başlayan tartışmalar, geçtiğimiz hafta şampiyonanın başlama düdüğünün çalmasına günler kala daha da arttı.
Katar’ın FIFA’ya mesken sahipliğini yapmak için rüşvet verdiği ve FIFA’da mevzuyla ilgili yolsuzlukların yaşandığı savları uzun müddettir dünya basının gündemindeydi. Arap medyasında birçok köşe muharriri Katar’ın “hedefe konulmasını” “oryantalizm” ile açıklamaya çalıştı ve FIFA 2022’nin bir Arap sorunu olduğunu savundu.
Katar’a yönelik tıpkı tenkitler Arap medyasının da gündemindeydi. Lakin Katar’a yönelik tenkitler son günlerde “Filistin Davası” hasebiyle daha da arttı. Birçok gazete ve müellif, İsrailli seyircilerin Katar’a gitmesi için Doha-Tel Aviv uçuşlarının başlamasını “Dünya Kupası mazeretiyle Katar-İsrail normalleşmesi” olarak yorumladı.
Bu hafta Arap medyasının gündeminde olan başka değerli başlıklar ortasında, ABD eski lideri Donald Trump’ın 2024 seçimlerinde yine aday olacağını açıklaması ve Lübnan’da cumhurbaşkanının hala seçilmemesi vardı.
‘KATAR VE FIFA 2022’NİN BİTMEYEN TARTIŞMALARI’
Katar’daki FIFA Dünya Kupası, bitmeyen tartışmalar ve sürprizlerle doludur. Bu durum, Katar’ın 2010’da Dünya Kupası’na mesken sahipliği yapmaya hak kazanmasından, şampiyonanın başlayacağı ana kadar devam etti. Dikenli bir yol, düşmanlıklar, karışıklık ve haraç… Bütün bunlar, küçük Körfez ülkesinin bütün mahzurları aşarak dünya kupası sevenlerini konuk etmek için kat ettiği uzun yolun başlıkları.
Doha’nın Dünya Kupası’na mesken sahipliği yapma hakkı kazanmasıyla ilgili tartışmalar için geriye gitmek gerekiyor. FIFA kulislerinde hile tartışmasından, küre çekilişlerinde yolsuzluğa ve en sonunda FIFA içinde tesirli olan ve Katar’ın dünya şampiyonasına mesken sahipliği yapma hakkını elde etmek için gereken bütün sistemleri kullanan Katar lobisine kadar.
Bütün bilgiler ve kanıtlar, FIFA’nın şampiyona tarihini genelde olduğu üzere yaz aylarından diğer bir tarihe, kış aylarına hakikat çekmesi, bu şampiyonaya mesken sahipliği yapmak için can atan Katar’a hizmet etmiştir.
Katar’ın dünya Kupası’na mesken sahipliği yapması tartışmaları, şampiyonaya mesken sahipliği yapma hakkı, bunun için uygun iklim şartları ve başka pürüzlerle hudutlu değil. Katar’ın insan haklarıyla ilgili sicili ve dünyanın farklı bölgelerinden ve şampiyona için inşa edilecek kompleksler için getirilen çalışanların haklarıyla ilgili tenkitler de daima gündeme geldi.
Katar’ın insan hakları sicili ve en sonuncusu alkol yasağı üzere tartışmalı kararlardan bahsedenler ya Katar’ın maddi açıdan cömertliğinden ötürü bu Körfez ülkesisin hata ortağıdırlar, ya da bir şeyleri saklıyorlar ve gerçeklerin ortaya çıkmasını istemiyorlar. Bunların en sonuncusu Twitter’da Doha’nın amansız bir savunucusu olmak için bütün imkanlarını kullanan FIFA Lideri Gianni Infantino’dur. (El Habib Mübareki / Londra merkezli El Arab Gazetesi)
‘İSRAİLLE OLAĞANLAŞMA ADIMI OLARAK FIFA 2022’
Birçok ülke çoklukla Dünya Kupası üzere global bir spor aktifliğine mesken sahipliği yapmak için can atar. Dünya Kupası’na konut sahipliği yapmaya hak kazanmanın sağlayacağı maddi yararlar ve konut sahibi ülkenin uzun vadede kültür ve turizm tanıtımına sağlayacağı katkıdan ötürü bu tertip bir ödül olarak ele alınır.
Ancak Katar örneğinde Dünya Kupası’na konut sahipliği yapmanın çok büyük bir mali yararı kelam konusu değil. Körfez Arap kültürünün tanıtılacak olması bu aktifliğin tartışılmaz yararlarından biri olsa da, bu sefer asıl sorun kültürel olmaktan çok siyasi bir boyut taşımaktadır. Katar’ın “küresel” rolünün siyasi reklamları şu anda Katar’da kendini açıkça gösteriyor.
Katar’a yöneltilen ve dışardan (Hintli ve Arap) paralı seyirciler getirtilmesi üzere suçlamaların teknik siyasi ve ekonomik boyutları vardır.
Ancak Katar’ın Dünya Kupası’na mesken sahipliği yapmasında en provakatif imaj İsrail ile olağanlaşma ve Doha’nın buna müsaade vermesidir. Alışılmış İsrail de bunu en uygun biçimde kullandı. İsrail, Filistinliler ’in kanıyla bulanmış imajını düzeltmek için daha yeterli bir fırsat bulabilir mi? Bu bağlamda Filistinli taraftarların desteklenmesinin abartılmasıyla bir istikrar kurmaya çalışmak pek yarar getirmiyor. Hem de İsrailli taraftarların Katar’a gelebilmesi için Doha ve Tel Aviv ortasında uçuşların başlatılması kararının alındığı bir süreçte. (Hüseyin İbrahim / Lübnan el Akhbar Gazetesi)
‘LÜBNAN… SONU OLMAYAN BİR HİNT SİNEMASI GİBİ’
Lübnan’da eski, Cumhurbaşkanı Mişel Avn’ın 31 Ekim’de misyon mühletinin bitmesinin akabinde yeni bir cumhurbaşkanının seçilmesi Lübnan’ın en doğal hakkı olarak görülebilir. Fakat bu da çok düzgün bilinir ki, Lübnan’ın aldığı her karar dışarından, Arap, Batılı yahut Amerikan mührüyle tasdik edilmediği sürece kabul göremez.
Sonu olmayan bir Hint sineması gibi… İçinde siyasi güçler var ve onlara içeride dayatılan rolleri oynamaya çalışıyorlar. Aslında içeride rastgele bir rol oynamak da bir övgüyü hak etmektedir. Çünkü bilinir ki, Lübnan’ın bütün problemlerinin bir diyalog masasına gereksinimi var ve bir taraftan siyasi ödünler verilirken öteki yandan dar siyasi çıkarlar gündeme getirilir.
Bugün Lübnan’da sokağın hareketleneceğine ve siyasi kazanımlar elde etmek için kullanılacağına dair beklentiler artmış durumda. ABD dışişleri bakan yardımcısı Barbara Leaf’in Lübnan’da tahlilin sokağın baskısıyla geleceğini söylemesi de sokakların hareketleneceği kanısını beslemektedir. Leaf, sokağın harekete geçmesi için durumun daha da berbata gitmesi, emniyet ünitelerinin dağılması ve beraberinde kaosu getirmesi gerektiğini söz etti. (İyman Şuvayh / Rai Al Youm Gazetesi)
‘TRUMP, CELEVELAND ÜZERE OLMAK İSTİYOR’
ABD eski lideri Donald Trump eski liderlerden Cleveland’ın yaptığı üzere hezimete uğradıktan sonra tekrar seçimlere girip Beyaz Saray’a dönmek istiyor. Eski Lider Cleveland da 1884, 1882 ve 1892 yılında evvel kazandı sonra kaybetti ve akabinde tekrar seçimleri kazandı.
76 yaşındaki Donald Trump, destekçilerinin kongre binasını basması üzerinden 2020 seçimlerine karşı bir darbe yapmaya kalkıştı ve artık de 2024 seçimlerinde Amerikan başkanlığına tekrar aday olacağını açıkladı.
Trump adaylık açıklamasında, 2017 – 2020 ortasındaki başkanlık periyodunu Amerika için altın çağ olarak nitelendirdi. Fakat Trump’ın genel olarak yaptığı açıklama, daha evvelki mitinglerinde yaptığı açıklamalardan pek de farklı değildi. ABD’nin çöküşünden bahsetti ve enflasyondan kelam etti. Ayrıyeten ABD lideri Biden’ı yaşlı ve zayıf olarak nitelendirdi.” (Muhammed El Menşavi / Mısır El Şuruk Gazetesi)
‘IRAK’TA YOLSUZLUK SİYASİ SİSTEMİN KENDİSİDİR’
Irak’ın yeni başbakanı, şeffaflık kuruluna, yolsuzlukla uğraş etmek için yeni bir komitenin kurulması İçin talimat verdi ve bu kurula “Yolsuzlukla Gayret Genel Heyeti” ismi verildi. Başbakana nazaran bu heyetin maksadı, büyük yolsuzlukla uğraş belgelerinin hızlandırılması, yolsuzlukla gayret bağlamında arananların geri alınması olarak belirlendi.
Gerçekçi olmak gerekirse bu haberde yeni bir şey yok. Eski Başbakan Nuri El Maliki 2007 yılında Yolsuzlukla Gayret Ortak Uyum Kurulu kurulması için talimat verdi. Daha sonra 2008 yılının yolsuzlukla gayret yılı olacağını açıkladı ve birkaç ay sonra mali ve idari alandaki yolsuzlukla uğraş konferansının açılışını yaptı. Maliki’nin ikinci periyodunda de yolsuzlukla gayret sloganları devam etti ve 2013 yılında yaptığı bir açıklamada yolsuzluğun en tehlikeli olanının siyaseten desteklenmiş olanı olduğunu ve en değerli yolsuzluk evraklarının gerisinde siyasi kesitler ve devlet malına musallat olmaya çalışan milisler olduğunu belirtti.
Haydar İbadi de yolsuzlukla çabaya tıpkı ehemmiyeti gösterdi ve Ağustos 2015’de Yolsuzlukla Çaba Yüksek Konseyi’nin kurulmasına öncülük etti. Kendi periyodunda ‘Yolsuzlukla Uğraş Ulusal Stratejisi 2015 – 2019’ açıklandı.
Bir sonraki Başbakan Adil Abdülmehdi de telaffuzda yolsuzlukla çabaya ehemmiyet verdi ve Yolsuzlukla Çaba Yüksek Konseyi’nin tekrar kurulmasına karar verdi. Ve devlet idaresindeki işlerin yarısının yolsuzlukla çaba olduğunu tabir etti.
Mustafa Kazımi devri de yolsuzlukla gayret için davet yapılmasında öteki devirlerden ayrılmadı. O da yolsuzlukla Uğraş Yüksek Komitesi kurdu. Daha sonra yaptığı bir açıklamada bu komitenin 17 yılda olmadığı kadar yolsuzlukla uğraş evrakını açığa çıkardığını söyledi.
Niyetlerden ve hayallerden uzak bir halde Iraklı siyasi katman, öncelikle, yolsuzluğun Irak’ta ferdi davranışlara bağlı bir durum olmadığını ve yolsuzluğun bir ‘öz’ü temsil ettiğini ve siyasal sistem ile devletin alt yapısıyla ilgili bir durum olduğunu itiraf etmelidir. (Yahya El Kabisi / Kuds El Arabi Gazetesi)