Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Lideri İsmail Demir geçtiğimiz gün Haber Global’de katıldığı programda, Türkiye’nin savunma sanayii alanındaki son gelişmelerini anlattı. Ulusal Muharip Uçak ve KIZILELMA ile ilgili kıymetli gelişmeleri duyuran Demir, “F-35 vermeyenler bir gün utanacak” dedi.
Milli Muharip Uçağının en kıymetli projeleri olduklarını vurgulayan İsmail Demir, “Dış ülkelerin dudak büktüğü bir proje ancak onu da hayata geçirdiğimiz görülecek. Bir uçak yapmıyorsunuz yalnızca birçok teknolojiyi hayata geçiriyorsunuz bu bir çıkış noktası oluyor. Ekosistem oluşuyor, yapmaya cüret edilemeyen şeyleri yapmak isteyenler oluyor. Gece gündüz çalışarak inşallah bunu da Türk milleti hizmetine vereceğiz.” dedi.
“KIZILELMA’nın kabiliyetlerini görüp şaşıracaksınız” diyen Demir kelamlarını şöyle sürdürdü; Müttefik ülkelerimiz bizlere kimi şeyleri “Vermem” derken bizim de günü geldiğinde bunları önlerine koymamız gerekiyor. Bize F-35 vermeyenler bir gün utanacak. Gelecek sene teste başlamak üzere hazır bir uçağımız olacak. 2030’da Ulusal Muharip Uçak’ta bir filoyu teslim edebilecek hale geleceğiz. Bu süreç uzun gelebilir lakin sürecin bu türlü olması gerekir. Zira can taşıyan bir sistem o açıdan çok emniyetli olması lazım. Kabiliyetlerinin de teker teker onaylanması gerekiyor.
(Milli Muharip Uçak)
İLK UÇUŞ 2025’TE
Peki Ulusal Muharip Uçak ve KIZILELMA’nın gelecekteki yeri nasıl olacak? Önümüzdeki 50 yıllık sürece dikkat çeken Savunma Siyaseti Analisti Turan Oğuz, milliyet.com.tr’den Sercan Dinç’e dikkat çeken açıklamalarda bulundu.
MMU’nun 2023’te üretim çizgisinden çıkış merasimi yapılacak. 2025’te birinci uçuşu bekleniyor. 2028’de de birinci teslimi bekleniyor. 2030’da ise birinci filonun teslim edileceğini belirtiyor İsmail Demir. Motor açısından baktığınızda ve öteki özellikler açısından birinci prototoip General Electric motoruyla yapılacak. Muhtemelen söylenenlere nazaran, ondan sonra ulusal motorların geliştirilmesi programına bakarsanız ulusal motor seri üretimi 2028’de hazır olması bekleniyor.
(Baykar Teknoloji İdare Konseyi Lideri Selçuk Bayraktar, BAYKAR üretim tesislerinde geçtiğimiz haftalarda CNN International’e röportaj vermişti. Tesislerde KIZILELMA’nın prototipi bu türlü görüntülenmişti.)
“ZAMAN GEÇTİKÇE GELİŞTİRMELER DAHA YÜKSELECEK”
Bütün tesisleri, onayları, seri üretime başlaması derken bu program dahilinde 2030’daki birinci bir filonun da F110 teslim edilmesi gerekir. Kimi özelliklerine bakıldığında, teslim edilecek birinci blok uçakları (Blok 1 yahut Blok 0) tam olarak tüm 5. kuşak özelliklerini sağlayamayacağı daha sonra geliştirilmeye devam ederek bir sonraki bloklarda büsbütün tüm 5. jenerasyon kabiliyetlerini kazanacağını düşünüyorum. Bu bir geliştirme süreci. Birebir öbür uçaklarda olduğu üzere Blok 1, 2, 3, 10, 20 diye gidecektir. Vakit geçtikçe geliştirmeler devam ederek daha yükselecek.
50 YILLIK SÜREÇ
Temel Kotil’in vaktinde söylediğine nazaran, ileriki süreçte 6. jenerasyonda birtakım özellikler kazanacak. MMU bir süreç. 2030’da yabancı motorla bir teslim olacak. Muhtemelen, bir aksilik olmazsa 2032-2035 ulusal motorla teslimleri yapılacak lakin geliştirmeleri devam edilecek. Tüm ömrüne baktığınız vakit 2070’lere kadar kullanılacak bir uçaktan bahsediyoruz. 2020 ile 2070 ortası 50 yıllık süreç içerisinde geliştirmeler daima devam edilecektir.
“2050’LER CİVARINDA YARI ÖMÜRLÜ MODERNİZASYON OLACAK”
Sadece belirlenen adette teslimler bittikten sonra da yarı ömürlü modernizasyonları olacak. 2030 ile 2070 ortasına baktığınız vakit 2050’ler civarında yarı ömürlüler modernizasyonu olacak. Orada da iyileştirmeler devam edecektir. Tüm dünyada bu türlü gidiyor. Bu tam geçiş sürecine denk geliyor. Hangi geçiş süreci? Aslında savaş uçaklarının insansızlaştırılması. Burada da ‘KIZILELMA’ya geliyoruz.
KIZILELMA insansız hava araçlarının yahut insansız savaş uçaklarının aslında geleceği. Nasıl atom bombası var diye uçaktan, tabancadan, piyade tüfeğinden vazgeçmiyorsak tabiki birtakım misyonlarda eski SİHA’lar olacaktır.
GELECEĞİN BAŞLANGICI: KIZILELMA
İnsansız savaş uçağı açısından bakarsanız hem çok rollü, hem de hava üstünlük uçakları bakarsanız geleceğin başlangıcı KIZILELMA’dır. Tabiki 2050’lilerin 2060’ların hayal edildiği üzere kendi kendine uçan, etrafında yok eden birşey olarak başlamayacak.
MMU İLE KIZILELMA’NIN SEYAHATİ BİR ARADA İLERLİYOR
KIZILELMA’nın da birinci Blok 0’ı ses altı süratte uçabilen lakin yararlı yük taşıyabilen bir uçak. Yavaş yavaş onun da özellikleri artacak. MMU ile KIZILELMA’nın seyahati birlikte ilerliyor. İkisi de birlikte büyüyecekler, birlikte gelişecekler ve birlikte kullanılacaklar.
Gelecekte KIZILELMA çok istikametli bir platform olacak. Bunlardan bir kısmı koruyacak, bir kısmı da savaşacak. Aslında birçok misyonu paylaşan ve insan bir sistem içinden yönetilen bir sistem olacak. İleride beşerli uçaklar büsbütün kaybolacak. O vakit büsbütün sistem otonom ve yapay zeka yardımıyla kendi karar verebilen (belirli bir noktaya kadar) fakat son noktada insanın her vakit düğmeye basacağı uçaklar haline gelecekler.
“BUNLARIN HEPSİNİ GELECEK KIZILELMA VE TÜREVLERİ KARŞILAYACAK”
İçinde insan olmaması sebebiyle şuan için beşerli sistemlerde düşünülmeyecek sürate da çıkacaktır. Muhtemelen bu cins uçaklar gelecekte hipersonik olacak. O denli olunca hareket kabiliyetleri de inanılmaz olacak. Havada ve muharebede çok farklı istikametlere gidecek. KIZILELMA da bunların atası, dedesi olacak. MMU ise beşerli olduğu için gelişmesi KIZILELMA’ya nazaran daha sonlu kalacak. Halbuki KIZILELMA daha geriden gelecek ancak bir mühlet sonra MMU’yu geçecek. Bu işin geleceği KIZILELMA olacak. Tabiki farklı sistemler olacak. Bizim bugünkü üzere tekrar İHA’lar üzerinden erken ihbar uçakları olacak. Tekrar İHA üzerinden yüklü deniz karakol uçakları olacak. Lakin bugün için bizim avcı uçağı dediğimiz üç tane ana savaş uçağı var. Bunların hepsini gelecekte KIZILELMA ve türevleri karşılayacak.
“SÜREKLİ GELİŞTİRMEYE DEVAM EDECEĞİZ”
İlk etapta hava-yer misyonlarını yapacaktır. Çabucak hava-hava misyonlarını yapmayacaktır. Altını bilhassa çiziyorum. İnsansız uçaklar, beşerli uçakla savaşacak düzeye tahminen 15 sene sonra teknoloji gelişirse gelebilir. Bu da süreç demek. MMU da KIZILELMA da bir sürecin kesimi. En düşük modellerinden başlayacağız fakat daima geliştirmeye devam edeceğiz. Bu bizim için çok kolay. Neden? Zira üzerine monte edeceğiz herşeyi biz kendimiz çalıştık. Platform bizim, üzerine koyacağımız silah bizim, üzerine koyacağız elektronik harp sistemi bizim, üzerine koyacağımız SAR radarları vs. hepsi bizim olacağı için istediğimizi takıp, istediğimizi çıkartabileceğiz.
“TSK’NIN HAREKAT PLANLARINA UYGUN ŞEYLER YAPACAĞIZ”
Bizim özelliğimiz TSK’nın gereksinimlerine nazaran bunu yapabileceğimiz için hasebiyle ABD’den alsanız tahminen istediğiniz bir özelliği ekletemeyeceğiniz için tam istediklerinizi yapamazsınız. Lakin biz kendi gereksinimlerimize nazaran tasarladığımızda ve çabucak değiştirebildiğimiz için TSK’nın doktrinlerine, stratejilerine ve harekat planlarına uygun şeyler yapacağız. Yahut çabucak alandan gelen bilgilere nazaran yeni bir versiyonunu çıkartabileceğiz. Bu da dışarıdan aldığımız bir şeyle hiç elde edemeyeceğimiz bir kabiliyet demektir.