Burdur’da 10 kilometrekare genişliğinde, 3 metre derinliğindeki Karataş Gölü, geçen yıl kuruyarak mera haline geldi. Geçmişte 100 binin üzerinde kuşa hayat alanı olan, 2’si endemik 8 tıp balıkla bölgede yaşayanlara yarar sağlayan göl, insanların yürüyüş yaptığı, koyunların otlatıldığı alana dönüştü.
Burdur’un Karamanlı ilçesindeki Göller Yöresi’nin kıymetli sulak alanlarından Karataş Gölü, geçen yıl büsbütün kurudu.
Göçmen kuşlar için kıymetli besin ve yumurtlama alanı olan, tatlı su balıkçılığı ve tarım alanlarının sulanmasına katkısıyla bölgede yaşayanların yarar sağladığı göl, son yıllarda kâfi yağış olmaması, yer altı sularının azalması ve kuraklık nedeniyle meraya döndü.
Gölde oluşan merada çobanlar koyun otlatırken, bölgeye ziyarete gelenler, ‘Suya girmek tehlikeli ve yasaktır’ yazılı tabelanın etrafında yürüyüş yaptı. Kuruyan gölde kayığın etrafında otlayan koyunlar ile geçmişte balıkçılık yapanlardan kalan sepet ağlar görülüyor.
’40-50 YIL BOYUNCA BÖLGEYE HİZMET ETMİŞ’
Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. İskender Gülle, Karataş Gölü’nde inceleme yaptı. Göl hakkında bilgi veren Prof. Dr. Gülle, “Burası oluşum prestijiyle yepyeni bir göl değildi. 1970’li yıllarda ‘Bahçeözü’ diye bilinen küçük bir su kaynağı vardı. Vakit içerisinde havzadan gelen öbür suları da biriktirmek maksadıyla 1970’li yıllarda Devlet Su İşleri tarafından oluşturulmuş büyük su havuzu olarak görebiliriz. Onun için de bazen ismi Karataş depolaması olarak bilinir. 40-50 yıl boyunca bölgeye hizmet etmiş, göl halini almış sulak alandı. Geçen yıla kadar sulak alanda su düzeyi vakit içerisinde dalgalanmalar gösterse de ekolojik fonksiyonunu devam ettirebiliyordu” diye konuştu.
‘TEKRAR SU TUTMASI ZOR’
Geçen yıl bölgede yaşanan kuraklığın ve burada yaşayanların ağır su gereksiniminden ötürü Karataş Gölü’nün kuruduğunu vurgulayan Prof. Dr. Gülle, “Bu sene bölgede yağışların olağana yakın olmasına karşın bir damla su tutulmadı. Bu göller yahut sulak alanlar bir sefer kuruduktan sonraki devirlerde tekrar su tutmaları son derece zordur. Zira taban toprağı suyunu kaybediyor, nemini kaybediyor, su düzeyi göl düzeyinin de altına düşüyor ve tekrar bu rezervuarların dolması, toprağın su doygunluk düzeyine ulaşması, bunun üzerine 1-2 metre su birikmesi son derece güç bir durum. Olağanın çok üzerinde bir su girdisinin olması lazım” dedi.
‘KUŞ VE BALIKLAR YOK OLDU’
Karataş Gölü’nün su kuşları, biyolojik çeşitlilik açısından ehemmiyetine değinen Gülle, şöyle konuştu:
“Kış aylarında çok ağır su kuşu popülasyonu görebiliyorduk. 100’ün üzerinde kuş çeşidi kaydedilmişliği var. Yıl boyunca 100 binin üzerinde su kuşu burada gözlemleniyordu. Etrafta 1 tane bile kuş gözükmüyor. Su kuşları açısından ekolojik fonksiyonunu yitirdiği üzere balıklar açısından durum çok daha berbat. Gölde 8 balık tipi vardı. Bu balık çeşitlerinin 2’si endemik çeşitti, tamamı yok oldu.
Ayrıca kıymetli ölçüde sazan, sudak ve kerevit avcılığı yapılmaktaydı. Bu da etraftaki vatandaşlar açısından değerli bir gelir kaynağıydı. Burası tekrar suyla dolsa da sucul organizmaların ikame olması, balıkların, omurgasızların, su bitkilerinin tekrardan ekosistem oluşturması için uzun yıllar gerekecektir. En az 10 yıl boyunca su düzeyinin kendisini müdafaası, tahminen yine balıklandırma çalışmasının yapılması gerekecek.”
‘KARASAL EKOSİSTEME DÖNÜŞMÜŞ’
Sulak alanın büsbütün yok olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Gülle, “Sulak alanlar bir sefer tahrip olduktan sonra geri dönüşü çok güç oluyor. Burada tahribattan kelam etmiyoruz yok oluştan bahsediyoruz. Artık bu sulak alanın geri dönüşü son derece sıkıntı olacak yahut hiçbir halde eski halini göremeyeceğiz. Tavşan, keçi, kertenkeleden oluşan karasal ekosisteme dönüşmüş. Bundan sonraki süreçte buranın yazgısını iklimsel şartlar ve insanların aktiflikleri, yönetimsel faaliyetleri ve kullanım emelleri belirleyecek” dedi.
Prof. Dr. Gülle, 10 kilometrekare genişliğinde ve 3 metre derinliğindeki sulak alanın kurumasının bölgede yaşanan susuzluğun göstergesi olduğunu söyledi. (DHA)