Geç Kalkolitik, Roma ve Erken Bizans devirlerinde yerleşim yeri olarak kullanılan antik kentte, Karabük Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ersin Çelikbaş başkanlığında 15 kişilik takımla yürütülen hafriyat ve onarım çalışmaları sürüyor.
Çelikbaş, AA muhabirine kalenin kazısına devam ettiklerini belirterek, “Kalenin doğu duvarını büsbütün açığa çıkardık. Ayrıyeten, ortaya çıkardığımız kale kalıntısının duvarlarında onarım çalışmalarına devam ediyoruz.” dedi.
Önceliklerinin kalenin duvarlarında sağlıklaştırma süreci yapılması olduğunu anlatan Çelikbaş, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Türk Tarih Kurumu, Karabük Valiliği ve Eskipazar Belediye Başkanlığının dayanaklarıyla çalışmaların mühletini giderek uzattıklarını kaydetti.
“GÜNÜMÜZDEN YAKLAŞIK 1700 YIL EVVEL BU KALENİN YAPILDIĞINI SÖYLEYEBİLİRİZ”
Çelikbaş, kalenin birinci evresinin Roma periyoduna, 3. yüzyıla tarihlendiğini varsayım ettiklerini söyleyerek ayrıyeten bölgede ortaya çıkarılmış tek kale kalıntısı olduğunu lisana getirerek, “Kale çeşitli tadilatlar geçirmiş. Bununla ilgili kalenin giriş kapısında bir yazıt bulduk. Bu yazıt kalede çok büyük değişiklikler yapılarak tekrar kale işlevinde kullanılmaya devam ettiğini belirtiyor. Günümüzden yaklaşık 1700 yıl evvel burada bu kalenin yapıldığını söyleyebiliriz.” dedi.
Kalenin 10 yıl içinde içinin kazılarak ziyaretçilere açılmasını planladıklarını anlatan Çelikbaş, şöyle devam etti:
“Antik periyot kentlerinde savunma yapıları olarak kaleler değer arz ediyor. Hadrianopolis’te ise daha evvelki yıllarda ortaya çıkarılan bir yazıtta ‘Hadrianopolis bölgenin bir ticaret merkezidir’ sözü vardı. Bu yazıt aslında kalenin varlığının nedenine işaret eden bir yazıt. Zira Hadrianopolis nitekim iç bölgenin Karadeniz kıyıları ile ilişkisini kuran yolların tam kavşak noktasında yer alan kıymetli bir antik kent. Hasebiyle ticaretin de burada kıymetli olduğunu söyleyebiliriz. Ticaretin de burada sağlıklı halde sürdürülebilmesi için bu kalenin muhafaza gayeli yapıldığını söyleyebiliriz.”
HADRİANOPOLİS
Milattan evvel 1’inci yüzyılda kurulan ve milattan sonra 8’inci yüzyıla kadar yerleşim yeri olarak kullanılan antik kent, ilçenin 3 kilometre batısında yer alıyor.
Hadrianopolis Antik Kenti’nde, İncil’de ismi geçen ırmaklar Geon, Phison, Tigris ve Euphrates’un yer aldığı, at, fil, panter, geyik ve grifon (sanat tarihinde görülen karışık bir hayvana verilen isim) üzere birçok hayvanın tasvir edildiği kiliselerin tabanındaki mozaiklerle ünlenen ve bu nedenle “Karadeniz’in Zeugması” formunda isimlendirilen antik kentte, şimdiye kadar iki hamam, iki kilise, bir savunma yapısı, kaya mezarları, tiyatro, bir kemerli ve kubbeli yapı, anıtsal kültik niş, sur, villa, öteki anıtsal binalar ile birtakım kült alanları üzere yapılar bulundu.
Karabük Valiliğince ören yerine dönüştürülmesi için Kültür ve Turizm Bakanlığına müracaatta bulunulan antik kentten elde edilen bulgulardan taşınabilir olanlar, etraf vilayetlerdeki müzelere götürülüyor, taşınmazlar ise bulunduğu yerde korunuyor.
Dört Irmak Kilisesi’nin 50 metre kadar güneyinde birinci sefer geçen sene yapılan hafriyatlarda bulunan, satır ve ok ucu üzere yapıtlara rastlanan kare planlı yapıda, son olarak 1600 yıllık kantar yükü gün yüzüne çıkarıldı.
Bulgular bölgenin geçmişine ışık tutarken, antik kenti ziyaret edenler hafriyat çalışmalarını yerinde görme fırsatı yakalıyor.
Ziyaretçiler, antik periyoda ilişkin paraları, ölülere ilişkin şahsî eşyaları ve 1800 yıllık adak levhası ile Roma askerine ilişkin 1800 yıllık demir maskeyi de yakından inceleyebiliyor.