UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan Göbeklitepe’nin etrafında yapılan sondaj çalışmalarında, M.Ö. 13600’lü yıllara kadarki polenler gün yüzüne çıkarıldı.
Harran Üniversitesinden yapılan açıklamaya nazaran, Fen-Edebiyat Fakültesi Coğrafya Kısmı akademisyenleri, eski devrin iklim ve su kaynaklarını araştırdı.
Coğrafya Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Abdulkadir Hoş ve takımı tarafından yapılan çalışma kapsamında sondajlardan alınan numuneler incelendi.
TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi’nde yapılan tahliller sonucunda, 1 nolu sondaj numunelerinde 4-4.5 metre derinliğinde M.Ö. 8200-8000, 6 metre derinliğinde M.Ö. 11230-11021, 7-7.5 metre derinliğinde M.Ö. 13500-13150 yıllarına ilişkin polenlere rastlandı. 2 nolu sondaj numunesinde ise 10 metre derinliğinde M.Ö. 13600-13200 yıllarına ilişkin polenler gün yüzüne çıkarıldı. 3 nolu sondaj numunesinde de 6 metre derinliğinde M.Ö. 11800-11600, 10 metre derinliğinde M.Ö. 10741-10500, 12 metre derinliğinde M.Ö. 12800-12700 yıllarına ilişkin polenlerin izleri bulundu.
Göbeklitepe insanlarının yaşadıkları devirlere ilişkin olan bu polenler sayesinde devrin bitki örtüsü ve iklimi hakkında değerli bilgilere ulaşıldı.
Açıklamada görüşlerine yer verilen Doç. Dr. Abdulkadir Hoş, araştırmanın bölgenin tarihi ve bitki çeşitliliği açısından çok kıymetli olduğunu belirtti.
Çalışmaların devam ettiğine dikkati çeken Hoş, şunları kaydetti:
“6, 10, 12 metrelerde yapılan polen tahlilleri M.Ö. 10634-12418 yılları ortasındaki bitki örtüsü ve iklimdeki değişimleri yansıtmakta. Bitki toplulukları içerisinde Artemisia (yavşan otu) stepleri, Asteraceae Cichorioideae, Asteraceae Asteriodeae (yıldız halinde çiçekleri bulunan bir cins) ve Poaceae (çiçekleri başak durumunda büyük bir bitki familyası) otsul bitkileri çoklukla görüldü. Artemisia stepleri örneklerde 12 metrede yüzde 44’lere varırken, otsul bitkilerden Asteraceae Cichorioideae yüzde 38-41 ortasında kaydedildi. Poaceae familyasına ilişkin polenler yüzde 6.1’e varırken, Asteriodeae familyasına ilişkin polenler yüzde 7-12.9 ortasında bulunmuştur. Araştırmalarda ayrıyeten Quercus (meşe), Salix (söğüt), Juglans (ceviz), Pinus (çam), Abies (göknar) ve Juniperus (ardıç) cinslerine de rastlandı.”