Kamuoyunda kısaca EYT olarak bilinen, emeklilikte yaşa takılanları mağduriyetine sebep olan yasanın kabulünden bu yana 23 yıl geçti. Geçtiğimiz yıllarda AKP, kapıyı kapattığı EYT için yaklaşan seçim ve oy kayıpları nedeniyle çalışmalara başladı. Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanı Vedat Alım, EYT düzenlemesinin aralık ayında gündeme geleceğini söyledi.
Yaklaşık 5 milyon kişiyi kapsayan EYT’li hükümet cephesinde yapılacak açıklamaları bekliyor. Geçtiğimiz yıllarda Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “Seçimi kaybetsek de olmayacak.” açıklaması yaptığı EYT için yaklaşan seçimin tesiriyle çalışmaların yapıldığı açıklandı.
EYT SON DURUM NE, ÇIKACAK MI?
Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanı Vedat Alım, Cumhurbaşkanlığı Kabine Toplantısı’nın akabinde gazetecilerin sorularını yanıtladı.
Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) konusundaki bir soru üzerine Alım, bu bahisteki teknik çalışmanın biraz daha vakit alacağını söyledi.
Bilgin, “Tek bir formül üzerinde duruyoruz fakat şimdi sonuçlandırmadık. EYT aralık ayı üzere gündeme gelir” dedi.
‘ÇALIŞMA BİTMEK ÜZERE’
Kamudaki kontratlı işçi problemi üzerinde çalıştıklarını belirten Alım, “Çalışmamızı bitirmek üzereyiz. Meclis açıldığında kontratlı işçi belgesini getireceğiz. Şu anda üzerinde çalıştığımız belge o, bitirmek üzereyiz” diye konuştu.
Sözleşmeli işçi ve süreksiz personeller mevzularının bir an evvel çözülmesi gereken belgeler olduğunu vurgulayan Alım, “Sözleşmeli işçi konusunu çözüyoruz, önümüzdeki günlerde sizlerle de paylaşırız.” sözlerini kullandı.
Bu düzenlemelerin akabinde maden emekçileri ve takıma geçmemiş taşeron personellerle ilgili meselelere yönelik çalışmanın gündemde olacağını kaydeden Alım, önceliklerinin takıma geçmemiş 90 bin civarındaki taşeron personel olacağını lisana getirdi.
Bakan Alım, “Taşeron emekçilerle ilgili bir çalışmamız var. O da başka bir belge. Kontratlı işçiyle ilgili çalışma bittikten sonra onu ele alacağız” bilgisini verdi. (AA)
EYT NEDİR, KİMLER EYT’Lİ SAYILIYOR?
Sigorta başlangıcı 9 Eylül 1999 tarihinden evvel olanlar EYT’li (emeklilikte yaşa takılan) sayılıyor. Çünkü 9 Eylül 1999 öncesinde yaş kuralı aranmaksızın prim günü ve sigortalılık müddeti kaideleri sağlanarak da emekli olunabilirken, 8 Eylül 1999 tarihinde yapılan değişiklikle prim günü ve sigortalılık mühleti kaidelerinin yanı sıra bir de yaş kuralı getirildi. EYT’li sayılmak için sigorta başlangıcı 9 Eylül 1999 tarihinden evvel olup, emeklilik için gereken yaş dışındaki sigortalılık mühleti ve prim günü kurallarını sağlamış olmak gerekiyor.
“15 MİLYON OYLA KARŞILIĞIMIZI VERECEĞİZ”
Emeklilikte yaşa takılanlarla ilgili tartışmalar sürüyor. Konya merkezli yayın yapan BBN Türk Tv kanalında katıldığı programda gündemi meşgul eden EYT meselesine ait açıklamalarda bulunan EYT Federasyonu Lideri Gönül Boran Özüpak, AKP’ye sert reaksiyon gösterdi.
“YİNE YOK, TEKRAR BEKLİYORUZ”
EYT’lilere ait kanun teklifinin gelmesi durumunda muhalefet partilerinin dayanak vereceğini söyleyen Özüpak, “Bugün bu kanun teklifi gelmiş olsa Milliyetçi Hareket Partisi’nden, aslında muhalefet partilerinin hepsi diyor ki meselenizi çözeceğiz. Siz getirin madem bu kanun teklifini, hepimiz elimizi kaldıralım deniliyor. Yeniden yok, tekrar bekliyoruz” dedi.
“15 MİLYON NÜFUSUMUZLA GEREKENİ YAPACAĞIZ”
AKP ve MHP’nin EYT’lilere ait telaffuzlarını inandırıcı bulmadıklarını söz eden Gönül Boran Özüpak, “Hiç inandırıcı gelmiyor maalesef bu telaffuzlar ve biz burada artık telaffuzlar değil, vaatler değil; icraat diyoruz. Onu da seçim yatırımı olarak mı göreceğiz, olmak istemesek dahi. Şayet ki tekrar bu türlü düşünülüyorsa da seçim vaktinde 5 milyon-aileleriyle 15-20 milyon nüfusumuzla da gerekeni yapacağız. İktidarı muhalefet, muhalefeti iktidar yapacak güç emeklilikte yaşa takılanlardır” sözlerini kullandı.
EYT’LİLER HAKKINI İSTİYOR
Emeklilikte Yaşa Takılanlar Federasyonu’nun davetiyle EYT’liler, mağduriyetlerinin 23’üncü yılında İstanbul Kadıköy meydanında toplandı. Çok sayıda EYT mağdurları sık sık, “Formül değil hak istiyoruz”, “Direne direne kazanacağız”, “EYT sandıkta hesap soracak” sloganları attı.
“MAĞDURİYETİMİZİN ÜZERİNDEN 23 YIL GEÇTİ”
“İktidarı muhalefet, muhalefeti de iktidar yapacak güçteyiz” yazılı pankartın önünde açıklama yapan Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) Federasyonu Lideri Gönül Boran Özüpak, şu tabirleri kullandı:
“Kamuoyunda kısaca EYT olarak bilinen, emeklilikte yaşa takılanları mağduriyetine sebep olan yasanın kabulünden bu yana 23 yıl geçti.
8 Eylül 1999 yılında çıkarılmış olan 4447 sayılı yasanın kimi kararlarının kozmik hukuk kurallarına karşıt bir halde geçmişe yönelik uygulanması, emeklilikte yaşa takılanların mağduriyetini ortaya çıkarmıştır. Mevcut emeklilik kuralları kazanılmış haklarımız iken, üçüncü bir kaide olarak eklenen yaş koşulunun geçmişe uygulanması adaletsiz, eşitlik unsuruna ters, kanunların öngörülebilir unsurunun hiçe sayıldığı bir formda düzenlenmiştir.”
“ASLA YILMAYACAĞIZ”
Özüpak, “EYT sorunu gündeme geldiğinde, ‘erken emeklilik istiyorlar’, ‘boş işler’, ‘bütçeye yük’, ‘çift dikiş’ telaffuzlarıyla karşı karşıya kaldığımız vakitler oldu. Asla yılmadık. Asla yılmayacağız. Bu temelsiz suçlamalarla yaftalandığımız günlerde bizlerin hayalini kuramayacağı bol sıfırlı maaşlarla, 5-10 dikiş atarak maaş alan bürokratların varlığı ortaya çıktığında canımızın ne kadar yandığını tanım bile edemeyiz.” dedi.
“ÖTELENMİŞ HAKLARIMIZDAN ÖTEKİ BİR ŞEY TALEP ETMİYORUZ”
Yaklaşan seçim sürecine dikkat çeken Özüpak, “Yine bir seçim arifesindeyiz. Tekrar bir sürü vaatler havada uçuşuyor. Ey 2023 genel seçimleri sen nelere kadirsin. İktidara talip olan muhalefet partilerinin EYT konusunda vaat vermesini anlıyoruz da, kısa müddet evvel tahlili sürdürülemez bulunan ve şu anda iktidar olanların EYT tahlili için vaat vermelerini, ‘üzerinde çalışıyoruz’ demelerini ve takvim veriyor olmalarını da anlamakta zorlanıyoruz. Şu anda iktidarsınız, üstelik de 20 yıldır devam eden iktidarsınız. Neden tahlil için vaat veriyorsunuz? Neden takvim sunuyorsunuz?
Mağduriyet ortada ve 4 gün sonra 23. yıl dönümümüzü tamamlıyoruz. Bizlerin talebi ve tahlil isteği ise çok net. Üzerinde aylarca çalışma yapmayı, araştırma komiteleri kurmayı gerektiren bir durum yok ortada. Tüm EYT’liler olarak, çalışma haklarımıza başladığımızda tabi olduğumuz yasalar çerçevesinde ötelenmiş haklarımızdan öbür bir şey talep etmiyoruz.” diye konuştu.
“LÜTUF, SADAKA İSTEMİYORUZ”
Özüpak, EYT’lilerin devletin bütçesine yük olmadığını belirterek şöyle devam etti:
“Hak etmediğimiz bir şey istemiyoruz. Biz lütuf, sadaka asla istemiyoruz. Yeni mağduriyetler oluşmaması için bu yüzden tahlilin de formülsüz olmasını istiyoruz. ‘Masamızda tek formül var. Onu da vakti gelince açıklayacağız.’ Telaffuzlarını sahiden anlamakta zorlanıyoruz.
Neyin formülü? ‘Tek formül’ derken kastınız nedir? Neyin vakti gelince açıklayacaksınız? ‘Vatandaşım mağdur edilmiş, bir an önce çözmek gerek’ demek yerine oy tasasında olup, biz yaptık olduyla yeni mağduriyetler mi, yoksa seçim vaadiyle mi yol alacaksınız?”
“TEK FORMÜLÜMÜZ, FORMÜLSÜZ EYT”
1999 öncesi hakların geri verilmesini isteyen Özüpak kelamlarını şöyle noktaladı:
“İster istemez, EYT probleminin yeni bir seçim gereci yapılmak istendiği tarafında niyetlere itiyor bizi. Bu artık bizim asla kabul etmediğimiz, etmeyeceğimiz bir yaklaşım üslubudur. Kaynakların hakikat yerde kullanılmamış olması ve bugüne kadar yapılan yanlış ekonomik tercihlerin bedeli emeklilikte yaşa takılanlara ödetilemez.
Kitlemizle birlikte, formülsüz EYT, ABO, staj, intibak mağduriyetimizin çözülmesi için, iktidarı, muhalefet, muhalefeti iktidar yapacak 20 milyon ailemizle birlikte demokratik hakkımızın gereği neyse 2023 seçimlerinde yapacağımızdan hiç kuşkunuz olmasın. Tek formülümüz, formülsüz EYT. Bin bir türlü formüller üretmeye gerek yok.
1999 öncesi haklarımız neyse onu istiyoruz. Aylık bağlanma oranlarının düzeltilmesiyle insanca yaşayabileceğimiz maaşımızı istiyoruz. Staj mağduriyetinin giderilmesini istiyoruz. Anayasal hakkımız olan ne varsa, bir işçi olarak, bir personel olarak sonuç alana kadar haklarımızdan feragat etmeyeceğimizi biliyoruz.”
İKTİDARIN TAHLİL FORMÜLÜNE GÖNDERME
Eylemde iktidarın EYT üzerinde tahlil formüllerine de göndermede bulunuldu. Beyaz önlük giymiş bir kişi kara tahtaya yazılı formül üzerinden şu değerlendirmeyi yaptı: “Tek bilinmeyenli EYT sorununu çok bilinmeyenli EYT sorunu haline getirdim. 10 tane kombinasyon kurdum çıkamıyorum bu işin içinden. Tahlil yok, sürdürülebilir değil bu.”
Kimyager görünümlü biri ise masaya konulan deney tüpleriyle deney yaptı. Farklı renkteki tüplerde bulunan EYT, ABO, staj, intibak, GSS’yi karıştırıldığı deneyde kimyager görümlü kişi, “Hepsini karıştırdım ancak bir sonuca ulaşamadım. İşin içinden çıkamıyorum ki. Olmuyor, formül mormül yok” dedi.