Türk Tabipleri Birliği (TTB), İstanbul Sözleşmesi’nin feshine ait Cumhurbaşkanlığı kararının iptali için Danıştay’da açılan davaların reddedilmesi ile ilgili temyiz müracaatında bulunduğunu duyurdu. TTB’nin açıklamasında, “Başvurunun sonuç kısmında; temyiz incelemesi yapılarak dava konusu sürecin yürütmesinin durdurulması, ilgili Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin Anayasa’ya karşıtlığı nedeniyle Anayasa Mahkemesi’ne itiraz yolu ile iptali için başvurulması ve kararın bozulması talep edildi” denildi.
TTB, Danıştay’ın ‘İstanbul Sözleşmesi’nin feshi hukuka uygundur’ kararı ile ilgili 1 Ağustos’ta Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’na temyiz müracaatında bulunduğunu açıkladı. TTB’den bugün yapılan yazılı açıklamada şunlar kaydedildi:
“İstanbul Mukavelesi ismiyle anılan Bayanlara Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Çabaya Ait Avrupa Kurulu Sözleşmesi’nden, 20 Mart 2021 günü Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle hukuksuz bir biçimde çıkılmıştı. Karara karşı bayan örgütlerinin, baroların, emek-meslek örgütlerinin, demokratik kitle örgütlerinin, siyasi partilerin ve bireylerin açtığı 200’den fazla davaya ait duruşmalar, 2022 yılının nisan, mayıs ve haziran aylarında kümeler halinde görülmüştü. TTB’nin de ortalarında olduğu örgütler, mukaveleden çekilme kararının toplumsal, siyasal ve hukukî manası üzerine konuşmalar yaparken Danıştay savcısı da mukaveleden çekilme kararının iptali tarafında görüş sunmuştu. Kararını 19 Temmuz 2022 günü açıklayan Danıştay 10. Dairesi ise İstanbul Mukavelesi’nin feshine ait Cumhurbaşkanlığı kararının iptal istemini ikiye karşı üç oyla reddetmişti.
“TTB, 1 Ağustos 2022 günü Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’na temyiz müracaatında bulundu”
TTB, Danıştay 10. Dairesi’nin kararı ile ilgili, 1 Ağustos 2022 günü Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’na temyiz müracaatında bulundu. Müracaatta Anayasa’nın 90. ve 104. hususlarına atıfla bir insan hak ve özgürlükleri metni olan İstanbul Sözleşmesi’nin yönetimin yetki alanında olmadığı belirtildi. Danıştay 10. Dairesi kararında dava konusu sürecin hukuka uygunluğunun salt yetki tartışması ile yürütüldüğünün tabir edildiği müracaatta, ‘Dolayısıyla kararda yerindelik kontrolü yapılamayacağı belirtilirken Anayasa’ya alışılmamış yetki kullanımı ise anayasal kısıtın yorum yoluyla genişletilmesi ile yapılmıştır. Dava konusu süreç; sebep, mevzu ve hedef istikametlerinden hukuka muhalif olup Daire kararının ögelere dair münasebet içermeyen kararının bozulması gerekir’ denildi.
“Değer yargıları üzerinden alınan bu kararın toplum faydasını gözetmesi beklenemez”
Toplumsal cinsiyet ayrımcılığına dayalı hak ihlallerinin önlenmesinin salt mevzuat ile değil, mevzuatın uygulanmasını belirleyen politik tercihlerle de bağlantılı olduğunun altı çizilen müracaatta; bayan hakları çabasının de içinde yer aldığı insan hakları uğraşının kıymet yargılarına nazaran şekillendirilemeyeceği de lisana getirildi: ‘Sosyal, ekonomik ve siyasal ilgilerin düzenlenmesini belirleyen unsurları ve kamu alanında şahısların göreceği muameleyle ilgili normları -yani hukuku- her tarihi anda mevcut şartlara insan hakları bilgisinin ışığı altında bakarak türetmektir. Ve kıymetler, bedel yargılarına feda edilemezler. Bu türlü bir anlayışla oluşturulan hukuk sisteminin ise adalet ortaya koyması beklenemez. Bu sebeple kıymet yargıları üzerinden alınan bu kararın adalet getirmesi beklenemez. Bedel yargıları üzerinden alınan bu kararın toplum faydasını gözetmesi de beklenemez.’
“Davamız mali bahisler ve sonlarla değil; şiddetsiz bir hayat hakkı ile ilgili bir dava”
İstanbul Sözleşmesi’nin feshine ait Danıştay’da açılan davalarda tam avukatlık fiyatına hükmedilmesinin hak arama özgürlüğünün ihlali manasına geldiğinden de kelam edilen müracaatta, ‘Davamız nakdî hususlar ve sonlarla değil, şiddetsiz bir hayat hakkı ile ilgili bir dava olduğu için yöntem iktisadı prosedürleri ve yargı üzerindeki iş yükü üzere istisnai hallere ait münasebetlerle duruşmasız görülecek davalardan değildir. Anayasa’nın 141. unsurunda düzenlenen yargılamanın açık ve duruşmalı yapılması unsurunun bir gereğidir. Kamunun isimli sistemin işleyişine ve kontrolüne katılmasını, yargılama faaliyetinin saydamlığını garanti altına almak ve yargılamada keyfiliği önlemek üzere tesirleri nedeniyle hukuk devletinin en değerli gereklerinden biridir. Bu nedenle duruşma talebimizin kabulü, adil yargılanma hakkının gereklerindendir’ ifadelerine yer verildi.
“Kararın bozulması talep edildi”
Başvurunun sonuç kısmında; temyiz incelemesi yapılarak dava konusu sürecin yürütmesinin durdurulması, ilgili Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin Anayasa’ya tersliği nedeniyle Anayasa Mahkemesi’ne itiraz yolu ile iptali için başvurulması ve kararın bozulması talep edildi.” (ANKA)