20 milyar dolarlık yatırım bedeliyle cumhuriyet tarihinin Türkiye’ye tek kalemde yapılan en büyük yatırımı olma özelliği taşıyan Akkuyu NGS, yüzde 80’i Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan 25 bin bireye istihdam sağlıyor. Toplumsal Güvenlik Kurumu’na nazaran de şu anda Akkuyu Projesi Mersin’in en büyük patronu. Projede yalnızca geçen yıl santralin inşa edildiği Gülnar’dan 600’den fazla kişi istihdam edildi.
550 bin modülden oluşacak NGS’de inşaat, elektrik-elektronik, makine ve imalat sanayi ile bunların alt kısımlarıyla pek çok bölüm iş yapıyor. Akkuyu NGS Projesi’ne materyal, ekipman ve hizmet sağlayan ve çeşitli çalışmalar yürüten yüzlerce Türk şirketi bulunuyor. Projede 6,5 milyar dolarlık yerelleştirme gayesi bulunuyor. Türk tedarikçilere verilen sipariş hacmi ise şimdiden 3.2 milyar dolara ulaşmış durumda.
Geçtiğimiz günlerde dördüncü ünitenin temelinin atılmasıyla dünyanın en büyük inşaat alanı haline gelen projede, birinci ünitenin kor tutucu, reaktör basınç kabı, buhar jeneratörleri ve ana sirkülasyon pompa ünitelerinin montajı tamamlandı. İkinci ve üçüncü ünitelerin de kor tutucularının montajı yapıldı. İkinci ünitenin iç muhafaza kabının üçüncü katmanı yerleştirildi.
Üçüncü ünitenin de reaktör binası ve türbin binasının temel döşemelerinin güçlendirilmesi tamamlanırken, türbin binasının ve reaktör binasının temeline beton döküldü. Akkuyu NGS’nin birinci ünitesinin Cumhuriyetin kuruluşunun 100. yılında, yani 2023 yılında devreye girmesi planlanıyor.
AKKUYU NGS ONLARIN ELLERİNDE YÜKSELİYOR
Geçtiğimiz günlerde ana yüklenici şirketinin değişiminin akabinde bu misyonu üstlenen TSM Güç ile projede vazife alan Türk şirketleri ortasında yeni kontratların imza süreci de kesintisiz devam ediyor.
Akkuyu Nükleer A.Ş. Genel Müdürü Anastasia Zoteeva, inşaat alanından yaptığı görüntülü açıklamada, projede misyon alan Akkuyu NGS alanında çalışan tüm Türk yüklenicilerle kontrat imzalanmaya başladığını açıklamıştı. Zoteeva, ”Projedeki tüm Türk taşeronlarımızla görüştük ve hepsi de bizimle çalışmayı kabul etti. Şu andan itibaren daha ağır çalışmamız gerekecek” tabirlerini kullanmıştı.
Zoteeva, projede misyon alan tüm çalışanların haklarını koruyacaklarını kaydederek, Türk çalışanlarına da şu sözlerle seslenmişti: ”Sahada çalışan tüm çalışma arkadaşlarımızın güvenliğinin sağlanması ve onlara karşı yükümlülüklerin şartsız olarak yerine getirilmesi bizim teminatımız altındadır. Ve onların haklarının asla ziyan görmemesi ve korunması konusunun her vakit takibinde olacağız.”
“KESİNTİSİZ ÇALIŞMAYA DEVAM EDİYORUZ”
”Başaracağız ve Akkuyu NGS’nin birinci ünitesini 2023 yılında tamamlayacağız” diyen Zoteeva’nın akabinde Akkuyu şantiyesinde misyon alan Türk şirketlerinin çalışanları da alandan ileti gönderdi. Santralde türbinden alınan suyun denize iletilmesini sağlayan hidroteknik yapılar kısmında çalışmalar yürüten Sayın İnşaat Yapı Müdürü Umutcan Doğan, ”Gece ve gündüz vardiyası olmak üzere kesintisiz çalışmaya devam ediyoruz. Türk ve Rus alt taşeronlarımız ile sorunsuz bir süreç yürütüyoruz” dedi.
Akkuyu NGS’de çalışmanın kendileri için kıymetli bir deneyim olduğuna işaret eden Doğan,
”Tamamlandığında ülkemiz için harika bir güç kaynağına dönüşecek. Reaktör tamamlanıncaya kadar işimizin başındayız. Rus ve Türk paydaşlarımız ile projeyi daima birlikte başarılı bir halde yürüteceğiz” diye konuştu.
“TÜRKİYE’NİN MUHTAÇLIĞI OLAN BU PROJEYİ YETİŞTİRECEĞİZ”
Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nde dokuzuncu bölgede UEH eğitim binasının tüm işlerini yapan Malta Yapı’da Proje Müdürü olarak çalışan Murat Doğan ise şöyle konuştu: ”Şu anda 137 kişi çalışıyoruz. Ay sonuna kadar 300 kişi ile çalışmaya devam edeceğiz. 137 kişinin şu anda yüzde 99’u Türk çalışanlardan oluşuyor. Öbür arkadaşlarımız ise yurt dışından gelen arkadaşlarımız ile işçilerden oluşmaktadır. 300 şahsa ulaştığımız vakit da bu istikrar değişmeyecektir. Türkiye’nin muhtaçlığı olan bu projeye katkı sunmaya devam edeceğiz. Hasebiyle ağır çalışmamız ve ağır tempomuz devam ediyor. Bu biçimde Türkiye’nin gereksinimi bu projeyi yetiştireceğiz.”
“TÜRKİYE İÇİN DÜZGÜN BİR KAZANIM OLACAK”
Akkuyu NGS’de reaktör ve türbinlere soğutma ve kullanım suyu sağlayacak olan pompa istasyonlarından iki adedini yaptıklarını aktaran Aydıner İnşaat’tan Rıfkı Töremez de ”Sosyal sigortası yapılmış bin 750 kişi mevcudumuz var. Bin 750 kişi içerisinde 25 tane yabancı asıllı çalışanımız var. Kâfi mobilizasyon sağlar sağlamaz biz alanda çalışmaya başladık. Kontrat esnasında vermiş olduğumuz iş programı dahilinde ağır bir halde devam ediyoruz” tabirlerini kullandı.
Akkuyu NGS’nin Türkiye’nin nükleer santral terbiyesi ve kalitesinin getirilmesi açısından değerli bir proje olduğuna işaret eden Aydıner, ”Daha evvel Türkiye’de yapılmış olan diğer rastgele bir nükleer tesis yok. Bu tesisle birlikte, nükleer tesis standart ve denetim bilgilerini de tıpkı vakitte edinmiş oluyoruz. Bu bilgiler ilerde geliştirilerek Türkiye için düzgün bir kazanım olacak” ifadelerini kullandı.
“TEKNİK ÇALIŞANIN YÜZDE 70’İ TÜRK”
Yazılı ve görsel basında Akkuyu Nükleer Güç Santrali ile ilgili yayınlanan haberleri takip ettiklerini belirten Serban İnşaat Şantiye Şefi Mert Keşap da ”Yoğun tempoda iki vardiya olarak çalışıyoruz. İnternet ortamında yazılı ve görsel basında ‘sadece yabancı işçi çalışıyor, Türk teknik işçi yahut Türk işçi çalışmıyor’ üzere tabirleri biz de görüyoruz. Gördüğünüz üzere teknik çalışanımızın yüzde 70’i Türk, çalışan çalışanlarımızın hepsi Türk personeldir” biçiminde konuştu.
TÜRKİYE’YE 50 MİLYAR DOLARLIK KATKI
Türkiye’nin elektrik gereksiniminin yüzde 10’unu tek başına karşılayacak proje, her biri 1200 Megawatt güç kapasitesine sahip 4 reaktörden oluşacak santralde, yıllık ortalama 35 milyar kilovatsaat elektrik üretilecek.
Akkuyu’nun üreteceği bu elektrik Ankara ve İzmir’in toplam elektrik talebine ya da İstanbul’un elektrik talebinin yüzde 90’ına denk geliyor.
20 milyar dolarlık yatırımla kurulan nükleer güç santralinin tüm ömür döngüsü boyunca Türkiye’de gayrisafi yurt içi hasılaya kestirimi katkısının yaklaşık 50 milyar dolar olması öngörülüyor.
Türkiye ve Rusya arasındaki ‘Hükümetlerarası Anlaşma’ uyarınca bugüne kadar Rusya’ya nükleer uzmanlık eğitimine 317 öğrenci gönderildi. Eğitimlerini tamamlayan 246 Türk mühendis ise Akkuyu’da vazife yapıyor.