Ertuğrul Özkök, eşinin ismine gönderme yapan, “Tansu’ya Mektuplar” başlığı altında yazdığı ve “newsletter” olarak paylaştığı yazılarında bugün, Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin İzmir’de gerçekleştirilecek İzmir İktisat Kongresi basın toplantısından davet aldığını, Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer’e ise, haber verilmediğini belirtti. Soyer’le Kongrenin seçim ortamında yapılacağını kaydeden Özkök, “Cumhurbaşkanı da büyük bir ihtimalle katılacak ve orada kaçınılmaz formda siyasi bildiriler verecek” sözlerini kullandı.
Özkök’ün, “Soyer’le görüşeceğim gün Ankara’dan gelen bir telefonla öğrendiğim şey” başlıklı yazısı şöyle:
Geçen hafta İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer’den bir davet aldım.
Bana 2023 yılında yapılacak, “l. İzmir İktisat Kongresi” hakkında bilgi vermek istiyordu.
Atatürk’ün düzenlediği ve Kurtuluş Savaşı’ndan çıkan ülkeye iktisat siyasetinde taraf, yeni bir vizyon, gayeler vermek için yapılmış ve çok muvaffakiyete ulaşmış bir kongreydi.
Şimdi cumhuriyetin 100’ncü yılı münasebetiyle bu kongrenin yenisi düzenleniyordu.
Belediye bu hedefle, “İkinci Yüzyılın İktisat Kongresi” başlıklı bir internet sayfası açmış.
Bu sayfadan öğrendiğime nazaran İkinci Yüzyıl İktisat Kongresi aktiflikleri 7 Ocak’ta başlıyor.
Ancak kongrenin yapılacağım kesin tarih belirtilmemiş.
Soyer’le buluşacağım gün Ankara’dan gelen telefon
Ancak Soyer’le buluşacağım gün, Ankara’dan bir telefon aldım.
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin özel kaleminden aranıyordum.
Bakan beni bu çarşamba saat 10’da İzmir Swiss Otel’de yapılacak bir basın toplantısına davet ediyordu.
Davet yazısının altında şu bilgi vardı:
“Sayın Bakan Nureddin Nebati”nin konuşmamalarıyla gerçekleşecek İzmir İktisat Kongresi Basın Toplantısı…”
Bakana bir bildiri yazdım ve ayı gün İstanbul’da çok evvelce verilmiş bir kelamım nedeniyle katılamayacağımı ilettim.
Ama bu basın toplantısını mümkün olursa zoom’la izlemeye çalışacağım…
Tam İzmir Büyükşehir Belediye Lideri ile görüşmeye giderken aldığım bu bildiri beni sevindirdi.
“Demek ki iktidar ve mahallî idare birlikte İzmir İktisat Kongresi”nin 100’ncü yılında yesyeni bir vizyon için bir ortaya gelecek” diye düşündüm.
Soyer’in yanına girdiğimde yanında tanıdık biri vardı
Soyer’le Ahmet Adnan Saygun Kültür Merkezi’nde konuşacağım odaya girdiğimde beni bir sürpriz bekliyordu.
TÜSİAD Lideri Orhan Turhan oradaydı.
Bir müddet sohbet ettik.
Ama tek söz siyaset konuşulmadı.
Soyer, bir gün evvel Saraçhane’deki Altılı Masa mitingine katılıp gelmişti.
O bahiste ben de kendisine tek söz sormadım.
TÜSİAD Lideri ayrıldıktan sonra sohbetimiz başladı.
Ankara’dan gelen daveti sorduğumda aldığım cevap
Şimdi İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer’le dün yaptığım söyleşiyi aktarıyorum.
(*) Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin 21 Aralık Çarşamba günü İzmir’de bir basın düzenleyeceği basın toplantısı düzenleyip sizin bu kongrenin lansmanını yapacakmış…”
Başkan Soyer, soruyu tamamlamadan gülmeye başlayınca ben de sordum:
(*) Haberiniz yok muydu bu basın toplantısından?
“Hayır bu türlü bir basın toplantısı yapılacağınızı sizden öğreniyorum.“
(*) Pekala siz Hükümetin de bu türlü bir toplantı yapacağını bilmiyor muydunuz?
“Onu biliyorduk.”
(*) Ne yaptınız pekala?
“Valiye gidip, bu türlü bir toplantı düzlenmiyormuşsunuz, bizden bir yardım isterseniz hazırız. Biz de bu türlü bir toplantı yapacağız ancak bizimkinin gayesi şu şu dedik. “
İzmir İktisat Kongresi’nin mirası 100 yıl sonra ikiye mi bölündü
(*) Açtığınız internet sayfasında sizin kongrenin kesin tarihi belirtilmiyor. Şimdi aşikâr değil mi?
“Belli. Birinci kongrenin yapıldığı tarihlerin birebiri. Yani 17 Şubat’ta başlayacak, 4 Mart’ta bitecek.
(*) Bu durumda birebir gün İzmir’de iki başka İzmir İktisat Kongresi yapılacak.
“Muhtemelen onlar da 17 Şubat günü yapacaklar. Tam bilemiyorum lakin varsayım ediyorum onlar iki günlük bir oturum halinde düzenleyecekler. Birtakım paneller yapacaklar.”
(*) Sizinkinin farkı ne?
“Onlar Birinci İzmir iktisat Kongresi’nin yapıldığı binanın bulunduğu alanı satın aldılar. Orası bir otoparktı. Artık o binanın birebirini yapıyorlar. İddia ediyorum onun etrafında bir tertip olacak.”
(*) Nerede o bina?
Kemeraltı’nın çabucak girişinde 2-3 dönümlük bir yer. Bugün otopark olarak kullanılıyor.”
Hükümet binayı yapıyor, biz içini dolduruyoruz
(*) Sonuçta ortayla çıkan tablo şu değil mi? Kurtuluş Savaşı’nda milletçe tek beden halinde düzenlediğimiz tarihi bir kongreyi 100 yıl sonra iki başka gövde halinde kutluyoruz…
“Bence sıkıntıya bu türlü bir rekabet çerçevesi içinde bakmamak lazım. Şöyle diyebiliriz. Onlar binayı yine inşa ediyorlar bizse içeriğini dolduruyoruz.”
(*) Biraz politik bir açıklama olmadı mı?
“Hayır değil. Bizimki 8 aylık bir kurguya dayanıyor. Mümkün olan en geniş temsil temeli ile hazırlandı. Personel kuruluşları, meslek odaları, Çiftçi dernekleri, sivil toplum örgütleri 8 aydır toplantılar düzenliyoruz.”
Bu tarihi ortak miras, seçim ortamında kutuplaşmanın kurbanı olmayacak mı?
(*) Lakin sonuçta bunun gerisinde CHP’li bir lider ve belediye var. Ve bu kongre tam da seçim ortamında yapılacak. İktidarın düzenlediği toplantıya Cumhurbaşkanı da büyük bir ihtimalle katılacak ve orada kaçınılmaz formda siyasi iletiler verecek. Bu durumda tarihi bir kongre kutuplaşmaya kurban gitmez mi?
“Hayır katiyen gitmez. Zira bizim dediğimiz siyaset değil. Kaygımız bugünün siyasi ikliminde geleceği şekillendirecek belirleyecek kararlar almak. Geleceğin siyasetine ipuçları taşımak. “
BİZİM KONGREDE DÜN VE BUGÜNLE HESAPLAŞMAMIZ YOK
(*) Yani sizin düzenleyeceğiniz İzmir İktisat Kongresi’nde, “dün” konuşulmayacak mı? Bugün iktisadın içinde bulunduğu duruma hiç değinilmeyecek mi?
“Bu toplantının konusu dün değil. Tarihle hesaplaşmak üzere bir gaye yok. Bugün de yok. Yani bugünle hesaplaşmak da yok. Zira o siyasetin işi. Zati her gün her platformda yapılıyor. Bizim tek vakit kepimiz var; “gelecek.”
Gelecekte iktidar koltuğunda kim, kimler oturacak şimdiden bilemeyiz ki. Onlara ışık tutacak bir şeyi konuşacağız biz. Bu türlü olmasa bu kadar geniş bir toplumsal dayanağı ve iştiraki nasıl sağlayabilirdik.”
Savaştan dün çıkmış Atatürk, Türkiye’nin her yerinden bin135 delege toplayabilmişse
(*) Bunu başarabilmek mümkün mü? Ortada alternatif bir iktidar kongresi varken ve siyasi siyasi iletiler verilirse siz buna yanıt vermeden durabilecek misiniz?
“ Bu soruya şöyle yanıt vereyim. Türkiye’ye Kurtuluş Savaşı’ndan yeni çıkmış. Lozan Antlaşması şimdi imzalanmamış. Kentte 3,5 yıl sürmüş bir işgal şimdi sona ermiş. Her yer yangın yeri. Atatürk Türkiye’nin her yerinden bin135 delegeyi bir ortaya getiriyor. Hatta tren gönderiyor o zamanki Rusya Büyükelçisi Aralof’u getirtiyor. Azerbaycan temsilcisi Adilof’u getirtiyor. 17 Şubat’la 4 Mart ortasında muazzam bir toplantı oluyor. Düşünün daha yeni savaştan çıkılıyor. Pekala ne konuşuluyor o kongrede? Savaş mı? Dün mü? İşgal mi? O bunu yaptı bu bunu yaptı mı? Hayır. Geçmişi bir tarafa bırakıp, harika bir özgüvenle Türk iktisadının geleceği konuşuluyor. Dün değil, o gün değil yarınlar. O gün başarılmış olan bir şeyi bugün niçin başarmayalım ki… Bizim hususumuz siyaset değil. Dün ve bugün değil. Gelecek.”
İktidardan yahut muhalefetten bireyleri davet etmek üzere bir kaygımız yok
(*) O vakit şunu da sorayım. Madem bu kadar günlük siyasetin dışında bir toplantı, iktidardan, muhalefetten, hükümetten de bireyler davet ettiniz mi?
“Bizim iktidar, muhalefet, şu bu diye bir sıkıntımız yok. Altını çizerek söylüyorum. Bu kongreyi birincisindeki orjinal formatına uygun yapmayı amaçlıyoruz.”
(*) Kimler o özgün formata uygun kişi ve kurumlar?
“Mesela sendikalar. Onlarla toplantılar yaptık. Katılanların temsil tabanına baktık. 48 sendikanın temsilcisi geldi. Sendikaların yüzde 98”ini temsil eden kuruluşlar katılmış. Bu türlü bir temsil kabiliyetini öbür hangi platformda sağlayabilirsiniz ki…
Keza çiftçi kuruluşları. Tarım kooperatifleri, sulama kooperatifleri, ziraat odaları, ziraat mühendisleri odaları, aklınıza gelebilecek her cins mesleksel kurulmuştu davet ettik. her alandan temsilci katıldı. Sanayii ve patron kuruluşları. TOBB, TÜSİAD hepsi katılıyor.”
Derdimiz bugünkü iktidar değil, Küçük Menderes havzasında 200 metreden çıkan su
(*) Ya bugünün siyasal iktidarı?
“Söyledim. Biz bugünün siyasi iktidarı ile ilgili bir şey söylemiyoruz. Konuşmuyoruz. Zira problemimiz ondan çok daha büyük. Yaşadığımız şu dünyaya bir bakın? Çağlar boyunca insanın ve yaşadığımız gezegenin başına gelebilecek her şey şu son 20 yılda geldi. İklim değişiklikleri, göçler, savaşlar, bayana, çocuğa, hayvanlara şiddet, İnsan Hakları, Demokrasi… Bir gerilim testinden geçiyoruz ve geleceği konuşmazsak bu krizlerden sağ salim çıkmamız mümkün olmayacak. Bizim kederimiz bu. “
(*) Şu göç olayı bile başımıza ne problemler çıkardı
“Bu yalnızca başlangıç. Bakın önümüzdeki periyotta iklim krizine bağlı göçler de başlayacak. Yeryüzünde 2 milyara yakın insanın iklim yüzünden göç etmesi bekleniyor. Ayrıyeten Türkiye’nin de global ısınma ve iklim değişikliği sıkıntıları var.
(*) Mesela İzmir’in bu kongrenin ilgi alanına girecek bu türlü bir iklim sonunun var mı?
“Olmaz olur mu? Bizim Küçük Menderes havzasında üretici 10-15 yıl öncesine kadar 15 metreden su çekiyordu, bugün 200-250 metreden su çekmek zorunda kalıyor. .
İzmir’de 149 bin Suriye ve Afgan göçmeni var lakin şimdilik durdu
(*) İzmir kaç Suriyeli ve Afgan göçmeni aldı?
“Şu an son sayı 149 bin. “
(*) Kaç doğum oldu burada?
“O hususta elimde bir sayı yok.”
(*) Devam ediyor mu?
“Hayır geçen yıldan beri bu sayı sabit. İzmir çok büyük kent ve bu göçmen nüfus çok dağılmış vaziyette, yani o denli dikkati çekmiyor.”
Kaç kişi katılacak ve dört masada neler olacak?
(*) Kongreye kaç kişi katılacak?
“Davetiyeler şimdi gitmedi fakat 5 bin civarında insan katılacak. Ayrıyeten bu kongre öncesinden öteki faaliyetler de olacak. Yapılan toplantılarda elde edilen sonuçlar artık uzmanlara girecek. Dört başka masa kuruldu. “Doğa”, “Demokrasi”, “Tarih” ve “Değişim…” Bu masalarda tarihçiler, fütürologlar, sosyologlar, bilim insanları var. Bunlar oturup her mesleksel suradan gelen sonuçları kavramsallaştıracaklar, bilimsel bir formata koyacaklar. Sonra bunlar kongreye gidecek. Kongrede de he biri katılan herkese oylatılacak. Yani emekçilerin kararını endüstriciler, çiftçiler de farklı ayrı kıymetlendirecek. Bunlar yepyeni kongrenin formatında var olan şeyler.”
(*) Yepyeni formatta olmayan bir şey yok mu?
“Var. Mesela bir internet sayfası açtık. Bu hususların hepsi oraya aktarılacak ve vatandaşın, gençlerin iştiraki da sağlanacak.”
İKİNCİ YÜZYIL KONGRESİ’NİN ÜÇ BÜYÜK SPONSORU KİM
(*) Hükümetin düzenleyeceği kongrenin gerisinde olağan ki Maliye olacak. Pekala sizin düzenleyeceğiniz kongrenin kaynakları yalnızca Büyükşehir belediyesi mi? Sponsorunuz var mı?
“Kongreyi büsbütün sivil, iştirakçi ve şeffaf bir teşebbüs olarak tasarladık. Türkiye’nin esaslı üç büyük şirketi üç ana sponsorumuz oldu. Bunlar Türkiye İş Bankası, Arkas Holding ve Yaşar Holding.”
Kongreye CHP’nin yeni danışmanı Jeremy Rifkin de katılacak mı
(*) Kimler katılıyor? Tanınmış isimler bulunuyor mu?
“Bu isimleri artık açıklamayayım ve sürpriz tesirini bozmayayım. Fakat sürpriz olacak isimler var.
(*) CHP’nin danışmanlığını yapan Jeremy Rifkin gelecek mi mesela?
“İsim vermeyeyim. Açıklandığında sizin için de sürpriz olacak isimler göreceksiniz.”
Hükümet kongresi birebir saate gelirse ve Cumhurbaşkanı konuşursa siz ne yaparsınız?
(*) Son lakin tahminen en kritik soru. Hükümetin düzenlediği kongreye Cumhurbaşkanı da katılırsa, birebir gün siz ne yapacaksınız? Cumhurbaşkanının kongresine katılacak mısınız?
“Hiç elbet ki katılırım. Program tıpkı saate rastlarsa, bizimkini değiştirir cumhurbaşkanınkine katılır, sonra bizim kongremizde çalışmalarımıza başlarız.”
Ahmet Güneştekin’in, “Gavur Mahallesi” standı, hepimizi şaşırtan bir rekora süratle gidiyor
(*) Ahmet Güneştekin’in ,“Gavur Mahallesi” standı ne durumda? Bundan evvel Diyarbakır’da yaptığı stant büyük ilgi görmüştü. Burada ilgi nasıl?
“Vallahi herkesi şaşırtan muazzam bir ilgi gördü. Sergiyi bir ay içinde 300 binden fazla insan ziyaret etti. Hafta içinde ortalama 8 bin kişi, hafta sonları 12-13 bin kişi ziyaret ediyor.”
(*) Çok yüksek bir sayı bu
“Bana verilen bilgilere nazaran, yalnızca Türkiye değil bir dünya rekoruna yanlışsız gidiyor. Yani tek sanatçı Standı olarak düşünürseniz.”
Ertuğrul Özkök