Neşet Ertaş’ın ailesi, müellif Prof. Dr. Erol Parlak’ın ‘Garip Bülbül Neşet Ertaş’ kitabının, babalarının isteği dışında yazıldığını tez etmiş, kitapla tıpkı ismi taşıyan sinemanın ‘kişilik haklarını ihlal ettiği’ gerekçesiyle çekimlerinin durdurulması istikametinde mahkemeye başvurmuştu.
Yapımcı Mustafa Uslu ünlü ozanın hayat kıssasını anlatan sinemasını, Erol Parlak’ın yazdığı ‘Garip Bülbül Neşet Ertaş’ kitabından uyarladığını tez etmişti. Ertaş’ın eşi ve çocuklarının üretimci Mustafa Uslu’ya dava açmıştı. İstanbul 43. Asliye Hukuk Mahkemesi’nde ‘Kişilik haklarına akının önlenmesi’ bahisli davanın karar duruşmasına Mustafa Uslu eşi Sinem Öztürk ve Neşet Ertaş’ın çocukları Canan, Döne ve Hüseyin Ertaş avukatlarıyla katıldı. Duruşmaya ayrıyeten sinemada Neşet Ertaş’ın çocukluk, gençlik ve yaşlılık halini canlandıran oyuncular da katılanlar ortasındaydı.
NEŞET ERTAŞ SİNEMASININ YAYINLANMAMASI KARARI
Gizli görülen duruşmanın akabinde mahkeme kararını açıkladı. Mahkeme Neşet Ertaş’ın hayatını bahis alan ve yapımcılığını Mustafa Uslu‘nun üstlendiği ‘Garip Bülbül Neşet Ertaş’ sineması ve fragmanlarının yayınlanmamasına karar verdi. Ertaş ailesi kararı alkışlayarak kutlarken Mustafa Uslu, ‘’Sansür, babalarını sinemasını yasakladılar onu alkışlıyorlar’’ diyerek adliyeden ayrıldı.
YENİ SANSÜR KILIFI
Gazeteci Soner Yalçın, daha evvel Ahmet Kaya’nın hayatını anlatan sinema için emsal karar verildiğinde mevzuyu 14 Şubat 2020’de köşesine taşımış ve sinema bölümü temsilcilerine “Mahkeme kararı sansür değil mi? Ya bu karar emsal olursa?” demişti.
Soner Yalçın’ın yazısı şöyle:
“Şerif Gören, Nuri Bilge Ceylan, Zeki Demirkubuz, Yeşim Ustaoğlu, Reha Fazilet, Yüksel Aksu, Onur Ünlü, Derviş Zaim üzere onlarca sinema direktörü susuyor…
Sinema muharrirleri susuyor…
Türk sinemasıyla ilgili dernekler- vakıflar susuyor…
Heyhat! Mahallenin “delisi” yeniden ben! Neyse ki Erasmus var; “Deliliğe Övgü” yapıtında ne diyor; “yaşamda lakin deliliğe yakalanmış olana gerçek manada insan denebilir!”
Konumuz: “İki Gözüm Ahmet” filmi…
Ahmet Kaya’nın hayatından esinlenerek yapılan sinema filmi…
Sanatçının yasal varisleri, kızları Çiğdem Kaya (Öztürk), Turaç Melis Kaya ve eşi Gülten Kaya sinemadan şikâyetçi oldu. Dediler ki:
-“Bizden müsaade alınmadan, Ahmet Kaya’yı dolaylı ya da dolaysız husus alan, çağrıştıran, onun öyküsünün anlatıldığı ya da esinlenmeler içeren, yapıtlarının yer aldığı hiçbir projeye Türkiye Cumhuriyeti hudutları ve dünya kapsamında müsaademiz yoktur…”
Varisler, 7 Şubat’ta vizyona gireceğini öğrenince sineması durdurmak için, 21 Ocak’ta yargıya başvurdu. İstanbul 26. Asliye Hukuk Mahkemesi, 27 Ocak’ta “açılan dava olmadığı” gerekçesiyle “ihtiyati tedbir” talebini reddetti. Ama. Tıpkı mahkeme, üç gün sonra/ 31 Ocak’ta sinemanın sinema, internet yahut televizyonlarda yayınlanmasını durdurdu.
Üzerinde duracağım, salt mahkeme kararı değil…
Sorun daha derinde…
“KÜRT-İSLAM DÜŞMANI”
Politik doğruculuk…
Farklı lisan, din, kültür ve cinsiyetten bireyleri incitmemek gayesiyle ihtimamla kullanılan fikir ve uygulamaları tanımlamak için kullanılan terim…
Bu tabirin yaygınlaşması, etnisiteyi siyasetin merkezine yerleştiren neoliberalizmin dünyada parlatıldığı 1990’larda oldu!
“Farklı olanı incitmemek” ismine söz özgürlüğü ve eleştirel bakış kısıtlandı.
Bilirsiniz, ülkemizde de benzerilerini yaşadık/ yaşıyoruz:
-Yobazlığı eleştirirseniz çabucak “din düşmanı” yapılırsınız!
-PKK terörünü eleştirirsiniz çabucak “Kürt düşmanı” yapılırsınız!
-Tarihsel gerçekleri umursamadan Müslümanları, Kürtleri “incitti” diye Atatürk “diktatör” ilan edildi! Atatürk’ü savunanlar “ulusal faşist” yapıldı!
Hakikat kimin umurundaydı, yaşasın politik doğruculuk! Bu sebeple, “Ermeni soykırımı” vardı; İsrail’i eleştirmek “antisemitist” olmaktı!
Politik doğruculuk, yalnızca bizde değil dünyada süratle niyet hürriyetini kısıtlamaya başladı. Ne yazık ki akademik dünya, ana akım medya, toplumsal medya bu dayatmanın üssü haline geldi. Tanınan kültürün “öldürücü silahı” politik doğruculuğa uymayan her görüş-fikir aşağılandı…
“İki Gözüm Ahmet” sinemasına geleceğim…
ÖZGÜRLÜK SORUNU
Ahmet Kaya pahalı sanatkarımız.
Ailesi hepimize emanettir; her daim incelik gösterip, hiçbir vakit incitmeyeceğiz kuşkusuz.
Ülkemizdeki milyonlar üzere ailenin, Ahmet Kaya’yı idealleştirmesini, ayrıcalıklı pozisyona yükseltmesini anlarım.
Filme yönelik ahlakçı bakış açılarını kabul edebilirim. Bu duruş, politik doğruculukla gayret etmemek manasına gelmiyor.
Burada şu sorun ortaya çıkmıyor mu: Niyet özgürlüğü!
Sinema kurgu sanatıdır; inandırıcı, doğrucu olmak zorunda değildir; “Fotoğraf gerçektir, sinema ise saniyede yirmi dört kez gerçektir.”
Sinemayı gerçeklik üzerinde eleştiremezsiniz; düşler şerididir.
Biliriz ki, biyografik hakikat diye bir şey yoktur. Hele hele senarist- direktör, aileyle tıpkı görüşte olmak zorunda mı? O denli olsaydı bir çırpıda aklama gelen; James Brown, Billie Holiday, John Lennon, Jim Morrison, Edith Piaf, Ray Charles, Bob Marley, Freddie Mercury üzere müzikçilerin sinemaları yapılabilir miydi?
Sadece güzel film-kötü sinema vardır. Ahmet Kaya’nın bir değil, bin
filmi yapılmalı. Kuşkusuz kimi çöp kutusunu uzunluklar, kimi sanat yapıtı olarak anılır; ve bunun kararını lakin tarih verir…
Yazının girişinde bu sebeple sinema bölümü temsilcilerine sordum. Sessizliği kırmak zorundalar. Mahkeme kararı sansür değil mi? Ya bu karar emsal olursa?
Sonuçta:
“İki Gözüm Ahmet” sinemasına masraf miydim, tanıtımlarından anladığım kadarıyla hiç sanmam. Lakin bu halim sinema özgürlüğünü savunmayacağım manasına gelmez!
Bakınız: Ahmet Kaya’yı mevte sürükleyen “Kürtçe müzik yapacağım” demesi üzerine uğradığı ağır taarruzlardı. Yani yaşanan özgürlük sıkıntısıydı. Pekala, sineması yasaklatmak ne?
Kendisine istediği özgürlükleri diğerlerinden esirgeyenler özgürlüğe ulaşamaz!”