Özellikle son günlerde ismini sıkça duyduğumuz ”sosyal medya yasası” olarak bilinen Basın Kanunu ile Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından kabul edildi. Ardından Resmi Gazete’de yayımlanan ilgili yasa hakkında yapılan araştırmalar da sürat kazandı. Maddede yer verilen ve en tartışmalı husus olan 29. unsur ile ilgili birçok araştırma yapılıyor. Pekala toplumsal medya yasası nedir, maddleri nelerdir? İşte birçok konuyu kapsayan ve halkı aldatıcı bilgiyi alenen yaymanın kabahat sayıldığı yasa hakkında tüm bilinmesi gerekenler…
Artık hepimizin hayatının değerli bir kesimi haline gelen toplumsal medya kullanımı günden güne yaygınlaşmaya devam ediyor.
Artık 7’den 70’e herkes toplumsal medya platformlarını epeyce etkin bir biçimde kullanıyor. Instagram, Twitter, Facebook, TikTok ve YouTube üzere büyük toplumsal medya mecralarında sayısız bilgi paylaşımı yapılıyor.
Dezenformasyonla uğraş etmek için hazırlanan ‘Basın Kanunu ile Kimi Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’ 13 Ekim 2022’de TBMM tarafından kabul edildi. İlgili yasa 18 Ekim 2022 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlandı.
Sosyal Medya Yasası Nedir, Hedefi Ne?
Sosyal medya yasası bir başka ismiyle dezenformasyon yasası; internet ve toplumsal medya kullanıcılarının her türlü suistimalden, ihlalden ve ataktan korunması hedefliyor. Sahte isim ve hesap kullanarak yasa dışı içerik oluşturup paylaşma, farklı siyasi niyetteki bireylere, rastgele bir alanda rakip olarak gördüklerine, farklı dinlere yahut milletlere yönelik küfür, iftira yahut hakaret etmek, karalamak ya da itibarsızlaştırmak, nefret ve ayrımcılığa taban oluşturmayı ortadan kaldırmayı hedefliyor.
Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren toplumsal medya yasası (dezenformasyon yasası) kapsamında tüm vatandaşları ilgilendiren yasa olan 29. husus tüm dikkatleri üzerine çekti.
Sosyal Medya Yasasında Yer Alan 29. Unsurun Konusu Nedir?
MADDE 29- 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununa 217 nci hususundan sonra gelmek üzere aşağıdaki unsur eklenmiştir.
‘Halkı aldatıcı bilgiyi alenen yayma
MADDE 217/A- (1) Yalnızca halk ortasında kaygı, kaygı yahut panik yaratmak saikiyle, ülkenin iç ve dış güvenliği, kamu nizamı ve genel sıhhati ile ilgili gerçeğe alışılmamış bir bilgiyi, kamu barışını bozmaya elverişli halde alenen yayan kimse, bir yıldan üç yıla kadar mahpus cezasıyla cezalandırılır.
(2) Fail, hatası gerçek kimliğini gizleyerek yahut bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlemesi hâlinde, birinci fıkraya nazaran verilen ceza yarı oranında artırılır.’
Sosyal Medya Yasasının Unsurları Nelerdir?
MADDE 1- 9/6/2004 tarihli ve 5187 sayılı Basın Kanununun 1 inci unsurunun birinci fıkrası aşağıdaki halde, ikinci fıkrasında yer alan ‘yayımını’ ibaresi ‘yayımı ile internet haber sitelerini’ biçiminde değiştirilmiş ve unsura aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
‘Bu Kanunun maksadı, basın özgürlüğü ve bu özgürlüğün kullanımı ile basın kartına ait yordam ve temelleri belirlemektir.’
‘Basın kartı düzenlenmesi bakımından basın kartı talep eden medya mensupları ve enformasyon vazifelileri bu Kanun kapsamına dâhildir.’
MADDE 2- 5187 sayılı Kanunun 2 nci unsurunun birinci fıkrasının (c) bendine ‘yayınlarını’ ibaresinden sonra gelmek üzere ‘ve internet haber sitelerini’ ibaresi; (ı) bendine ‘karikatürü yapanı,’ ibaresinden sonra gelmek üzere ‘görsel yahut işitsel içerikleri kaydeden yahut düzenleyeni,’ ibaresi ve fıkraya aşağıdaki bentler eklenmiştir.
‘m) İnternet haber sitesi: İnternet ortamında, belli aralıklarla haber yahut yorum niteliğinde yazılı, görsel yahut işitsel içeriklerin sunumunu yapmak üzere kurulan ve işletilen vadeli yayını,
n) Basın kartı: Bu Kanunda belirtilen şahıslara, Başkanlıkça verilen kimlik kartını,
o) Lider: İrtibat Liderini,
ö) Başkanlık: İrtibat Başkanlığını,
p) Kurul: Basın Kartı Kurulunu,
r) Medya mensubu: Radyo, televizyon ve periyodik yayınların basın-yayın faaliyeti yürüten çalışanlarını,
s) Enformasyon vazifelisi: Kamu kurum ve kuruluşlarının yürüttükleri Devlet enformasyon hizmetlerinde çalışan kamu çalışanını,’
Sosyal Medya Yasası hakkında merak edilen tüm bilgilere bu videomuzdan da ulaşabilirsiniz.