MİDE EKŞİMESİ NEDİR?
Mide ekşimesi, mide ve yemek borusundaki birtakım sorunlara bağlı olarak karnın üst kısmı ile göğüs bölgesinde yanma ve ekşime usulünde ağrıların görülmesidir. Ağrılar çoklukla ağır içerikli ana öğünlerin akabinde alkol, çay, kahve, gazlı içecekler üzere içeceklerin tüketilmesinin akabinde görülür.
Yanlış beslenme alışkanlıkları, gerilim üzere faktörlere bağlı olarak mide ekşimesi meselesinin orta sıra görülmesi olağandır ve birçok insanın başına gelebilen bir durumdur. Bu formda az olarak görülen meseleler çoklukla bir mide hastalığını işaret etmez ve hayat usulü değişiklikleri ile denetim altına alınabilir niteliktedir. Lakin mide ekşimesinin daima olarak tekrarlaması halinde gastrit, ülser, mide fıtığı, gastroözofageal reflü ve daha birçok gastrointestinal sistem hastalığının bir belirtisi olabilir. Bu nedenle bu üzere durumlarda sıhhat kuruluşlarına başvurulmasında yarar vardır.
MİDE EKŞİMESİ NEDEN OLUR?
Mide ekşimesi olağan bir durum değildir ve üst sindirim sistemine ait rastgele bir sıkıntıya bağlı olarak ortaya çıkar. Bunlardan en yaygını reflü hastalığıdır. Reflü sorunu, mide içeriğinin yemek borusuna (özofagus) kaçması ve içeriğindeki sindirim enzimleri nedeniyle yemek borusuna ziyan vermesi durumudur.
Mide ekşimesi olgularının çok büyük bir kısmı bu nedene bağlı olarak gerçekleşir. Olağan kaidelerde yutulan besinler yemek borusunun mide ile birleştiği noktada yer alan ve alt özofagus sfinkteri olarak isimlendirilen bir kas bandının gevşemesiyle birlikte mideye aktarılır ve besinlerin geçişi tamamlandıktan sonra bu kas bandı tekrar kasılarak besinlerin yemek borusuna kaçmasını mahzurlar.
Herhangi bir nedenle bu sfinkterde olağandışı gevşeme sorunu kelam konusu ise yemek borusuna mide içeriklerinin kaçısı kelam konusu olur ve reflü sorunu gelişir.
Eğilme, uzanma üzere hareketlerde bu sfinkterdeki gevşeme kolaylaştığından mide ekşimesine bağlı ağrılar bu hareketlerle birlikte artar. Bunun haricinde mide ekşimesi sorununun ortaya çıkışında rol oynayan kimi risk faktörlerinden bahsedilebilir.
Mide ekşimesini tetikleyen yahut ağırlaştıran risk faktörleri şunlardır:
-Acı ve baharatlı yiyecekler (özellikle nane)
-Soğan, sarımsak üzere besinler
-Asiditesi yüksek olan domates, ketçap üzere besinler
-Yüksek yağ içeriğine sahip besinler
-Turunçgiller
-Çikolata
-Alkollü, gazlı, asitli ve kafein içerikli içecekler
-Büyük hacimli besinlerden oluşan öğünler
-Çok sıcak ve çok soğuk besinler.
Yukarıdaki belirtilere ek olarak gebelik de mide ekşimesinin esas nedenleri ortasında yer alır. Gebe bayanlarda bilhassa de ikinci trimesterden itibaren büyüyen bebeğin mideye yapmış olduğu baskıdan kaynaklı olarak reflü ve mide ekşimesi sıklıkla görülür.
Stres yahut yanlış beslenme uygulamalarına bağlı olarak süreksiz reflü sıkıntıları meydana gelebilse de bu durum süreklilik arz ettiğinde bir mide hastalığının kelam konusu olma ihtimali yüksektir.
MİDE EKŞİMESİNE NE DÜZGÜN GELİR?
Kişinin ömür kalitesinin düşmesine sebep olan mide ekşimesi olayları çoğunlukla yanlışlı beslenmeye bağlı olarak gelişir.
Sindirimi güç olan besinlerin tüketimi, hijyenik olmayan şartlarda pişirilen besinler, kafein tüketimi, çok baharatlı, yağlı ve tuzlu eserlerin tüketimi üzere nedenler şahısta mide ekşimesi şikayetinin oluşmasına neden olabilir. Ayrıyeten karın kısmını sıkan dar kıyafetler, kemerler de mide ekşimesi şikayetine yol açabilir.
İşte bu yanma hissini doğal ve süratli bir formda hafifletmenin birkaç kolay yolu:
1. Karbonatlı su karışımı
Bir çay kaşığı karbonatı bir bardak suda eritin. Karbonat asidi nötralize etmeye yardımcı olur.
Not: Karbonat sodyum içerir, düşük sodyumlu diyet yapıyorsanız hekiminize danışmalısınız.
2. Aloe vera suyu
Aloe veranın cildin güneş yanıklarını yatıştırmak için kullanıldığı üzere, aloe suyu da asit reflü kaynaklı tahrişi yatıştırmaya yardımcı olabilir. Mide ekşimesi ile çaba ediyorsanız, midenizi ve yemek borunuzu rahatlatmak için yemeklerden evvel yarım bardak aloe suyu içmeyi alışkanlık haline getirmek âlâ bir fikirdir.
3. Şekersiz sakız çiğnemek
Tükürük asidin seyrelmesine yardımcı olur, bu nedenle yemekten sonra ürettiğiniz tükürük ölçüsünü artırmak, asit üretimini önlemeye yardımcı olmanın olağanüstü bir yoludur. Mide yanmasını azaltmak için 30 dakika sakız çiğnemeyi deneyin.
4. Elma sirkesi
3 çay kaşığı elma sirkesi bir bardak suya karıştırılabilir akabinde her yemekten evvel yahut yatmadan evvel içebilirsiniz.
5. Muz yiyin
Muzun doğal antiasitler içerdiğini biliyor muydunuz? Asit reflü ile çaba etmek için her gün bir muz yemeye başlayın. Muz yoksa elma da tüketilebilir.
6. Meyan kökü
Meyan kökü mide ekşimesini hafifletebilir ve sorunun kaynağına ulaşabilir. Meyan kökü ölçülü tüketilmelidir. Çünkü çok fazla meyan kökü tüketmek yüksek tansiyon üzere önemli yan tesirlere de neden olabilir.
7. Kaygan karaağaç
Kaygan karaağaç, bitkisel ilaçlarda, gastroözofageal reflü hastalığı (GÖRH) semptomları da dahil olmak üzere çeşitli hastalıkları tedavi etmek için yüzyıllardır kullanılmaktadır. Bu ağaç özü mideyi kaplayan mukoza katmanını kalınlaştırarak aside karşı daha güçlü bir bariyer oluştur. Kaygan karaağaç safra kanalı obstrüksiyonu ya da safra taşı olanlara tavsiye edilmez.
8. Sol tarafınıza yatın
Birçok araştırmacı, (yemek sonrası duruşunuzda olduğu gibi) mide içeriğinin midede tutulmasına yardımcı olabilecek bir eğimde uyumayı önermektedir. Sağ tarafa dönük uyumak mide yanması üzere sindirim meselelerine yol açabilir. Daha evvel çoğunlukla sırt üstü yahut sağ taraflarında uyuduktan sonra sol taraflarında uyumaya geçiş yapan hastalarının birçoklarında, mide yanması bir öteki ismiyle mide ekşimesi semptomlarında gözle görülür bir düzgünleşme görülmüştür.
9. Yemekten sonra duruşunuza dikkat edin
Yemekten sonra kanepede uzanmak yerine, ayağa kalkın ve biraz mesken işi yapın ya da rahatlatıcı bir yürüyüşe çıkın. Bu durum asidin midenizde tutunmasını sağlar. Yemekten sonra bedeninizi üç saat dik tutmak, mide ekşimesi semptomlarının azalmasını sağlayabilir.
10. Hayat biçimi değişiklikleri
Fazla kiloluysanız, diyetinizde küçük değişiklikler yapmak ve fizikî aktiviteyi artırmak mide ekşimenizi hafifletebilir. Yağlı yahut baharatlı yiyecekler, kafein, çikolata yahut gazlı içecekler üzere mide ekşimenizi tetikleyen yiyecekleri tüketmemeye çalışın.
Tüm bunlarla birlikte patates suyu da mide yanmasını azaltabilir. Çiğ patates suyu içindeki nişasta, asidi bağlar. Patates suyunun taze içilmesine dikkat edilmelidir. Patates suyu üzere beyaz lahana suyunun da mide yanmasını rahatlatan bir tesiri olabilir.
Papatya çayı da tercih edilebilir. Lakin bu çayı fazla sıcak değil küçük yudumlarla tüketilmelidir.
Badem ve fındığın düzgünce çiğnenerek tüketilmesi de mide yanmasına yeterli gelebilir.
MİDE EKŞİMESİ NASIL GEÇER?
Mide ekşimesi istikrarlı ve dikkatli bir beslenmeyle çözülebilir. Az ve sık öğünler de mide ekşimesinden korunmak için tesirlidir. Mide ekşimesi sorunu için yiyecek ve içeceklerimize dikkat etmeli ve yanma hissini tetikleyen besinlerden uzak durmalıyız.
Bu yiyeceklerden başlıcaları: Baharatlı yiyecekler, kahve, çay, elma, portakal, gazlı içecekler, alkol ve yağlı yiyeceklerdir. Şayet tüm bunlara karşın geçmeyen bir mide ekşimesi sorunu yaşıyorsanız bir tabibe başvurarak ayrıntılı bir taramadan geçmelisiniz.