İktidardaki Muhafazakar Parti liderliğinden 20 Ekim’de istifasını açıklayan Liz Truss, Başbakanlık Konutu 10 Numara önünde son defa ulusa sesleniş konuşmasının akabinde İngiltere Hükümdarı Charles’a istifasını sundu.
Truss’ın akabinde Kral 3. Charles’la bir ortaya gelen Sunak, Kral’dan hükümeti kurma vazifesini aldı ve böylece resmen İngiltere’nin yeni başbakanı oldu.
Sunak, İngiltere Kraliçesi 2. Elizabeth’in 8 Eylül’de hayatını kaybetmesinin akabinde tahta geçen “Kral 3. Charles’ın hükümeti kurma vazifesini verdiği birinci başbakan” olarak da tarihe geçti.
İSTİKRAR KELAMI VERDİ
43 yaşında olan ve 200 yıldan fazla bir müddettir ülkenin en genç ideri olan Sunak’ın derhal bir Kabine atamaya başlaması ve ekonomik sakinliğe yanlışsız kayan bir iktisatla başa çıkması bekleniyor. Bu yılki üçüncü Muhafazakar Parti önderi, Truss’un kısa periyodu İngiltere’nin aslında sıkıntı olan ekonomik görünümünü zayıflattıktan sonra, parçalanmış bir iktidar partisini de birleştirmeye çalışacak.
Sunak, yaptığı konuşmada, selefinin kusurlarını kabul etti ve gündeminin merkezine “ekonomik istikrar ve güven”i yerleştirme kelamı verdi. “Derin ekonomik kriz”le şefkatle yüzleşeceğini ve hükümetinin temel noktasının “dürüstlük, profesyonellik ve hesap verebilirlik”e dayalığı olduğunu aktardı.
Sunak, Muhafazakar Partinin başkanı ve ülkenin yeni başbakanı oldu
Seçim kampanyası sürecinde sıklıkla “vergi indirimleri” vaadini öne çıkaran Truss’ın, başbakanlık vazifesini devralmasının akabinde hükümet, 23 Eylül’de toplam 45 milyar sterlini bulacak vergi kesintilerinin uygulanmasına hazırlanıldığını açıklamıştı.
Bu durum, ülkenin dış borçlanmasının yükseleceği beklentilerini artırarak sterlinin sert kıymet kaybı yaşamasına neden olmuştu.
Ekonomik planlara yönelik sert tenkitlerin akabinde İngiliz hükümeti, yüzde 45’lik en yüksek gelir vergisi oranını kaldırma planından vazgeçmişti.
Daha evvel pek çok sefer vergi indirim planının gerisinde duran Truss, 14 Ekim’de kamuoyu baskısına dayanamayarak Kwasi Kwarteng’i Maliye Bakanlığı vazifesinden alarak yerine Jeremy Hunt’ı getirmişti.
Ciddi piyasa oynaklığına neden olan “hatalar” için özür dilemesine rağmen Truss’un vazifede ne kadar kalacağı konusunda, İngiliz kamuoyunda tartışmalar çoktan başlamıştı.
İngiltere’de arka arda siyasi ve ekonomik çalkantıların yaşanmasının akabinde Başbakan Truss, 20 Ekim’de istifa ettiğini açıklamıştı.
Truss’ın yerini almak için çaba veren eski Maliye Bakanı Sunak, rakibi Penny Mordount’un kendisini desteklediğini belirterek dün liderlik yarışından çekilmesiyle tek aday olarak direkt partinin yeni başkanı ve tıpkı vakitte ülkenin de yeni başbakanı olmuştu.