Türkiye Devrimci Personel Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) İdare Konseyi Üyesi Seyit Aslan, Bartın Amasra’da yaşanan maden faciasına ait Sayıştay’ın kontrol raporuna dikkat çekerek, “Ülkede çok fazla dikkate alınan bir şey yok aslında. Yapılan ihtarlar, tenkitler ne yazık ki iktidar tarafından dikkate alınmıyor. Dün akşamki yaşanan patlamada bunun sonucu. Emekçilerin hayatını kaybetmesinin sorumlusunu öbür yerde arayamayız. Çok açık ki bu işletme, bu işletmeyi denetlemeyenler burada çok büyük sorumluluklarının olduğunun altını çizmek lazım” dedi.
DİSK İdare Konseyi Üyesi Seyit Aslan, maden faciasının yaşandığı Amasya Bartın’da ANKA Haber Ajansı’nın sorularını yanıtladı.
Seyit Aslan, “Öncelikle madende hayatını kaybeden emekçi arkadaşlarımızın ailelerine, yakınlarına, tüm madencilerin topluluğuna, halkımızı başsağlığı diliyorum. Yaralı olan arkadaşlarımızın bir an evvel sıhhatlerine kavuşmalarını diliyorum” dedi.
Maden faciasının ihmal sonucu yaşandığına dair savlara ait Aslan, “Madencilik son yıllarda büyük iş cinayetleriyle anılmaya başlandı. Dün akşam yaşanan patlama kamuya ilişkin bir iş. Özel kesime ilişkin değil. Özel dalda çok yabanî çalışma şartları var. Lakin kamudaki bu türlü büyük bir işletmede, bu türlü bir patlama yaşanması burada da ihmaller zincirinin olduğunun açık göstergesi. 2019’da Sayıştay incelemeleri var. Dün akşam toplumsal medyaya raporlar düştü. O periyotta yapılan incelemelerde burada eksi 300 metrede metan gazının daha fazla olduğu; daha farklı tedbirlerin alınması gerektiğine dair önemli ihtarlar var. Ek tedbirlerin alınmasını isteyen Sayıştay raporu var. Lakin bakıyoruz, bu rapor dikkate alınmamış” diye konuştu.
‘İktidar tarafından dikkate alınmıyor’
Aslan, denetçilerin ihtarlarına dikkat çekerken; “Ülkede zati çok fazla dikkate alınan bir şey yok esasen. Yapılan ihtarlar, tenkitler ne yazık ki iktidar tarafından dikkate alınmıyor. Dün akşamki yaşanan patlamada bunun sonucu. Emekçilerin hayatını kaybetmesinin sorumlusunu öbür yerde arayamayız. Çok açık ki bu işletme, bu işletmeyi yönetenler, denetlemeyenler burada çok büyük sorumluluklarının olduğunun altını çizmek lazım” eleştirisini yaptı. Aslan, şunları söyledi:
‘Verilen cezalar ödül gibi’
“Dün akşamdan beri şöyle bir tartışma var. Burada gaz sensörlerinin kâfi olmadığını dair ya da uygun yerlere kurulmadığına dair birtakım tezler var. Bunların bir an evvel araştırılması ve gerçeklerin ortaya çıkarılması lazım. Zira burada her bir insanın hayatı o denli gaz sensörleriyle teknik gereçlerle açıklanacak şeyler değil. Ölümlerden temel olarak kimlerin sorumlu olduğunun açığa çıkarılması, yargılanması, cezalandırılması gerekiyor. Soma’da yaşadık bunu. Soma’da adeta mahkeme süreci, oradaki patronun yargılanma süreci, verilen cezalar ödül üzere. Cezalandırılmadı. Büyük Coşkunlar’da bunları yaşadık. Yaşanan iş cinayetlerinde ilgililer, kurumlar gerekli soruşturmaya uğrayıp gerekli cezaları almayınca çok rahat, keyfi davranıyorlar. Tedbir alma muhtaçlığı duymuyorlar.”
‘Şu an ortada bir iş yasası da yok’
Aslan, madenlerin büyük bir kısmının özelleştirildiğine belirterek, şunları söyledi:
“Buralar artık göz arkası edilmiş durumda. Soma’da özelleştirmeler gündeme geldi. Çalışanlar üretimi durdurdular ve en azından şimdilik oraya özel şirketin girmesini önlediler. Madencilik, en ağır çalışma şartlarından bir tanesi. Devletin, iktidarın yine buraları gözden geçirmesi gerekiyor. Hangi tedbirler alınmamış gözden geçirilmesi gerekiyor. Bu yıl 6331 Sayılı İş Güvenliği Yasası’nın çıkışının 10’uncu yılı. Evvelce iş yasası vardı, fakat şu an ortada bir iş yasası da yok. İşverenler, sermayedarlar hatta kamu kurumundaki yetkililer bile iş yasası uygulamıyorlar. Rastgele bir cezai durum kelam konusu olmayınca bildiklerini okumaya devam ediyorlar.”
‘Bizim de bir özeleştiri vermemiz gerekiyor’
İş sıhhati ve iş güvenliği kontrollerinin devlet tarafından yapıldığını söz eden Aslan, “Müfettişler vardı, dolaşırlardı. Şikayetler gelirdi, bunlar incelenirdi. Artık 2010 yılından beri ne yazık ki Türkiye’de müfettişler şikâyet olmasına karşın rastgele bir inceleme yapmıyorlar. Çıkan yasa özele verdi. Özel denetliyor. Özelin denetlediği bir iş sıhhati ve güvenliğinden sonuç almak mümkün değil. Burada sendikalar olarak bizim de bir özeleştiri vermemiz gerekiyor. Sıkıntımız yalnızca fiyat sendikacılığı değil tıpkı vakitte emekçilerin çalışma ve yaşama şartlarının güzelleştirilmesi, onların insanca çalışmasının şartlarını da sağlamamız gerekiyor. Bu hususta önemli eksiklikler var. Soma’da gördük. Toplu iş mukavelesi yapan sendika, günlerce oraya gitmedi. Emekçilerin sıkıntılarını, taleplerini dinlemedi” diye konuştu.