Bartın Amasra’da maden faciasının yaşandığı bölgede bulunan CHP Zonguldak Milletvekili Deniz Yavuzyılmaz ve CHP Bartın Milletvekili Aysu Bankoğlu açıklama yaptı. Yavuzyılmaz, Sayıştay’ın facianın yaşandığı madenle ilgili tespitlerine ait soru üzerine konuştu.
Sayıştay’ın raporundan bahseden Yavuzyılmaz, “Sayıştay bir kontrol otoritesi ve misyonu kamu kurum ve kuruluşları, devlete ilişkin şirketleri denetlemek. Sayıştay Türkiye Taş Kömürü Kurumu’nun kuruluşları ile birlikte de denetliyor ve bu tespitlerini de bulgulara dönüştürüp raporunda yayınlıyor. Ben Kamu İktisadi Teşebbüsü (KİT) Komitesi üyesiyim. Yani bu Sayıştay raporlarının sunulduğu, kontrolünü yapan milletvekillerinden biri olarak, Sayıştay’ın 2017, 2018, 2019 yıllarında ayrıntılı olarak TTK’nın Amasra kuruluşu ile ilgili bulguları var. Bu bulguların bir kısmı eksik personel çalıştırılmasından kaynaklanan kaza riskinin artması hem mevt hem de yaralanma ile sonuçlanabilecek kazaların olabileceği konusunda haber veriyor ve sayı rakam bunları açıklıyor” dedi.
Raporda yazılanları hatırlatan Yavuzyılmaz, “Burada Amasra’da da yarı yarıya düşük pano ayak üretim emekçi sayısı çalışıldığını söz ediyor. Öteki taraftan 2019 yılı raporunda gaz içeriklerinin yüksek çıktığını, eksi 300 kotuna gelindiğini, yerin 300 metre altından artık kömür üretimi yapılacağını ve bu basamaktan itibaren yapılan ölçümlerde gaz içerikleri yüksek olduğu için bunun da grizu patlama riskini artırdığını ve yüksek olduğunu belirtiyor. Bu mevzuda ikazda bulunuyor. Yani Sayıştay kendi üslubu ile bir bulguya çevirerek bu önemli mevzuyu yazarak adeta bas bas bağırıyor. Burada bir sorun var, risk var, önlem alın diye bağırıyor” diyerek kelamlarına devam etti.
CHP’nin bu mevzudaki itirazlarının dikkate alınmadığını belirten Yavuzyılmaz, “Ancak AKP KİT Komisyonu’ndaki tekrar MHP ile birlikte çoğunluğu kullanarak, el kaldırarak, el indirerek bulguları yok sayıyor, Sayıştay’ı yok sayıyor. CHP olarak bizim bu bahisteki itirazlarımızı ısrarla yaptığımız müracaatları, verdiğimiz soru önergelerini ve Meclis’teki girişimlerimizi engelleyerek bu felaketlerin olmasını kapı aralıyor. Neredeyse Sayıştay, 14 Ekim tarihinde Amasra kuruluşunda bu felaket yaşanacak diye yazacak duruma gelmiş, bir tek tarihi yazmamış. Lakin ders çıkarması gereken, önlem alması gerekenler maalesef TTK’da bu önlemleri almamışlar. O nedenle Sayıştay’ın bu resmi raporunda yer alan bulguya Güç ve Olağan Kaynaklar Bakanı’nın açıklama yapması gerekiyor. Neden önlem almadıklarını açıklaması gerekiyor” diye vurguladı.
‘Kimsenin öngörmediği bir felaket değil’
Yavuzyılmaz konuşmasının devamında şunları söyledi: “Madencilik faaliyeti bilimsel bir çalışma, dünyanın her yerinde yapılıyor. Türkiye’de de tekrar madencilik kesimi bilimsel kurallara tabi yapılıyor. Risk yükselir lakin bu riski karşılayacak önlemleri de o oranda artırırsanız, bu tip felaketlerin olmasını engellersiniz. Zelzeleler nasıl oluyor ancak güçlü bina yapmak ve zelzeleden etkilenmemek mümkünse, tıpkı biçimde bu kazaları engellemek de mümkün. Kaldı ki bu kaçınılmaz olarak kimsenin öngörmediği bir halde gerçekleşen bir felaket değil. Sayıştay bu kazanın gelmekte olduğunu 2017, 2018 2018, 2020, 2021 raporlarında belirtmiş. Muhtemelen bu yılın yayınlanacak raporunda da bu bulgu olacak. Lakin acı bir biçimde yer alacak. Zira Sayıştay’ı dikkate almayanlar, ‘Sayıştay denetlemesin, çok da uyarmasına gerek yok’ diyen siyasi irade burada bu önlemleri de almayanın kendisidir. Maalesef çok üzgünüz bölge halkı olarak. Hem Bartın’a hem Zonguldak’a, bölgeye, tüm madencilerimize ve ailelere, milletimize başsağlığı diliyorum”
‘Başka kurumlarla ilgili de tespitleri var’
Yavuzyılmaz, Sayıştay’ın diğer madenlere ait tespitinin olup olmadığı sorusuna ise şöyle yanıt verdi:
“Sayıştay’ın TTK’nın beş kurumu var. Beş kuruluşuyla ilgili de tespitleri var, bulguları var lakin Amasra’daki tespiti, tam nokta olarak bu grizu faciasının patladığı makus tanım ediyor. Tam olarak orayı tanım ediyor. Münasebetiyle, çok acı bir durum.”
‘İlk sefer yaşanan şeyler değil’
Bankoğlu, bölgedeki duruma ve yaşanan faciaya ait şu açıklamaları yaptı:
“Tekrar hepimizin başı sağ olsun. Amasra’nın, Bartın’ın tüm ülkemizin. Allah’tan rahmet diliyorum ben işçi kardeşlerimize. Ailelerine sabır diliyorum. Olay yaşandığından beri buradayız ailelerin yanında. Onların telaşlı, telaşlı bekleyişine ortak olduk. Bir umut, bir müjdeli haber çıksın diye bekliyoruz. Olağan siyaset vakti değil lakin sürecin takipçisi olacağımızı bir kere daha tabir edelim. Söylenen şeyler, bir mukadderat değil, fıtrat değil, birinci kez yaşanan şeyler de değil. Amasra’da birinci kere oluyor evet bu kadar büyük bir kaza. Lakin gerekli tedbirleri almak gerekiyor. Ömür hakkı sözkonusu zira. Madencilik dünyadaki en sıkıntı işlerden birisi. Ekmek paralarını kazanmak için yerin altına giren madenci kardeşlerimiz aslında her gün o ocağa girmeden evvel aileleriyle vedalaşıyorlar ve o denli giriyorlar. Onların ömür hakkını korumak da elbette ki bu devletin sorumluluğu. Gerekli tedbirlerin alınması, yaşananlardan ders çıkarılması. Zonguldak’ta birçok maden faciası yaşandı. Gerekli tedbirler alındı mı? Alınmadı mı? Ne üzere önlemler alındı? Bunlarla ilgili arkadaşlarımız, işçi, kardeşlerimizle ilgili haberler alındıktan sonra süreç içerisinde açıklamaları yapacağız. Süreci de takip edeceğiz. Çok acılıyız artık. Bütün aileler acılı. Bu felaketlerin bir daha yaşanmaması için herkesin vazifesini layıkıyla, liyakatli bir halde yapması ve bilimin önde tutulması lazım. Hepimizin başı sağ olsun.”