İngiltere’de bir buçuk ay evvel vazifeye başlayan Başbakan Liz Truss’ın istifası ile Muhafazakar Parti içinde yeni başkan ve başbakan arayışı tekrar başladı. Başbakanlık misyonunun yeni sahibini belirlemek için parti kulislerinde hareketlilik arttı. Yarışta ismi geçen isimlerden Savunma Bakanı Ben Wallace genel başkanlığa aday olmadığını ve eski Başbakan Boris Johnson’a takviye vermeye sıcak baktığını söyledi. Johnson’ın yanı sıra eski Maliye Bakanı Rishi Sunak ile Muhafazakar Parti Meclis Kümesi Lideri ve ülkenin birinci bayan Savunma Bakanı Penny Mordaunt liderlik yarışında ismi geçen öteki isimler.
2 AY SONRA DÖNEBİLİR
Truss’ın başbakanlığa seçildiği süreç içinde Sunak, milletvekillerinin parti içinde gerçekleştirdiği oylamaların hepsinde Truss’ı geride bırakmayı başarmıştı. Truss’ın evvelki günkü istifasının akabinde Simon Hart, Helen Whately, Huw Merriman ve Nick Gibb üzere Muhafazakar Partili vekiller Sunak’a dayanaklarını açıkladı. Öte yandan Financial Times gazetesi, Sunak’ın vekillerin takviyesini almasına rağmen, Johnson’ın istifasında oynadığı rol nedeniyle, parti tabanında geniş takviye bulamayabileceğinin altını çizdi. İngiliz gazeteleri Johnson’ın tatilini yarıda keserek ülkeye döndüğünü kaydetti. Eski Başbakan’ın en az Sunak kadar bahtı olduğu belirtilirken kimi partililerin Johnson’ın mümkün dönüşünden rahatsız olduğu lisana getirildi. Savunma Bakanı Ben Wallace’ın aday olmayacağını açıklaması Boris’in talihini artırması diye yorumlandı. Eski Başbakan’ın 357 vekilden 140’ının dayanağını alabileceğini gösteriyor. İngiltere’de Winston Churchill’den bu yana başbakanlık koltuğunu terk ettikten sonra geri dönebilen tek kişi Harold Wilson olmuştu. Wilson, 1964-1970 ve 1974-1976 yılları ortasında iki periyot vazife yaptı. Johnson, aday olması ve seçilmesi durumunda bu alanda ikinci isim olarak tarihe geçecek.
YENİ BAŞBAKAN NASIL SEÇİLECEK?
Eski Başbakan Johnson’In istifasından sonra Truss’ın seçildiği liderlik seçimi süreci üç ay sürmüştü. Fakat 1922 Kurulu bu kere farklı bir usul belirledi ve yeni başkanın bir hafta içinde seçilmesine karar verdi. Bu kere Truss’ın yerini alacak adaylara müracaat için pazartesi günü saat 14.00’e kadar müddet verildi. Her adayın en az 100 milletvekilinin dayanağını alması koşulu da koşuldu. Bu geçen liderlik seçiminde adaylık için koyulan 20 milletvekili takviyesinden çok daha yüksek bir eşik. Hasebiyle toplam 357 Muhafazakar Parti milletvekili olduğu düşünüldüğünde aday sayısının üçü geçemeyeceği anlaşılıyor. Şayet belirlenen gün ve saatte 100 milletvekilinin takviyesini yalnızca bir aday alabilirse o vakit seçime gerek kalmadan bu kişi başbakan ilan edilecek.
ERKEN SEÇİM ÇAĞRISI