Bursa’nın merkez Osmangazi ilçesinde bulunan Hamidiye Mesleksel ve Teknik Anadolu Lisesi Tabiat Ana Sınıfı, farklı eğitim anlayışıyla dikkat çekiyor. Çatımız Gökyüzü, Sınıfımız Yeryüzü sloganıyla öğrencilerine eğitim veren okulda, çocuklar kapalı alanlar ve sınıflarda değil, yaz-kış tabiatta eğitiliyor. Toprakla oynamanın, çamurda yuvarlanmanın, ağaçlara tırmanmanın, kirlenmenin ve özgürce çığlık atmanın hür olduğu bu okulda, hamur yerine çamur, boya kalemi yerine yaprak, bitki ve meyveler kullanılıyor. Okul müdürünün kendisine tahsis edilen lojmanı ana sınıfına dönüştürdüğü okulda 18 öğrenci eğitim görüyor. Yeni okul binasının da bulunduğu 400 dönümlük toprakta öteki okullar üzere sandalyeler ve tahta yer almıyor, tavanı gökyüzü, tabanı topraktan oluşan bir açık hava sınıfı bulunuyor. Ders işlenen tahta yerini kimi vakit bir ağaç gövdesine, kimi vakit da ağaç kütüklerinin altında gizlenen karınca yuvalarına bırakıyor. Öğrenciler bu sınıfta yaşıtlarının bilakis istedikleri yere de oturabiliyor, bellerinde bağlı bulunan matlarla istedikleri an oturdukları yeri seçebiliyor.
EKOFOBİK ÇOCUKLAR İSTEMİYORUZ
Bizim farkımız, özgürlüğümüz kelamlarıyla eğitim anlayışlarını özetleyen okul öncesi öğretmeni Zahmetim Kolak, “Açık havada öğrenmeyi savunan bir okuluz.Burada birlikte çok düzel koordineli halde eğitim veriyoruz. Çocuklar bundan faydalanıyor. Dilerim tüm çocuklar açık havada öğrenmeye devam eder. Açık havayla tanışır. Hepsi doğayı, canlıları seven çocuklar olarak yetişir. Biz ekofobik olan çocukları istemiyoruz. Doğasever çocuklar bekliyoruz. Zira çocuklar bizim geleceğimiz. Onları burada memnun yetiştirmek, yeni öğretim prosedürleriyle yetiştirmek çok çok değerli ve bu okul bunu sağlıyor” dedi.
ÇATISI GÖKYÜZÜ, SINIFIMIZ YERYÜZÜ
Öğrencilerinin günün büyük kısmını tabiatta hayvanlarla oynayarak, toprakla uğraşarak değerlendirdiğini belirten Kolak, “Burası çatısı gökyüzü, sınıfımız yeryüzü. Her gün 2-3 saat çocuklarla dışarıdayız. Her şeyi tabiatta yapıyoruz. Tabiatta matematik yapıyoruz, tabiatta sanat aktifliği yapıyoruz, tabiatta özgür oyun oynuyoruz. Çok fazla hareket ediyoruz burada. Koşmak hür, kirlenmek hür, her şey özgür. Doğada çığlık atmak hür. Yasaklarımız yok. Tek yasaklarımız, belli riskler var. Orada da öğretmen rehber oluyor ve çocukları gözlemliyor. Gerekli durumlarda ikazlarda bulunuyoruz” diye konuştu.
MATEMATİĞİ ÖRÜMCEKLERİN BACAKLARIYLA ÖĞRENİYORLAR
Öğrencilerinin ağaç devrilmelerine karşı, lodoslu havalar haricinde her gün tabiatla iç içe olduğunu söyleyen Kolak, “Mevsime nazaran hareket ediyoruz. Yanlış hava yok, yanlış kıyafet seçimi var. İçi polarsız tulumlarımızı giyiyoruz, botlarımızı giyiyoruz, matlarımızı alıyoruz ve çok lodos haricinde her hava şartında dışarı çıkıyoruz. Lodosta da ağaçların devrilme riski olduğu için bu türlü bir tedbirimiz var fakat kar, yağmur hiçbir şey bizi engellemiyor. Bilhassa karlı, yağmurlu havalar bizim öğrenmemiz için daha âlâ ortamlar sağlıyor. Daha farklı canlıları gözlemleyebiliyoruz, doğayı gözlemleyebiliyoruz. Mevsimleri ağaçlardan öğreniyoruz. Yaprak mı döktüler, çiçek mi açtılar, her şeyi tabiattan gözleyip öğrenebiliyoruz. Bütün okul öncesinin kazanımlarını tabiatta çocuklara tek tek verebiliyoruz. Hiçbir şeyi sınıfta uygulamamıza gerek yok. Ki yeni yaklaşımlara ve değişen sisteme de ayak uydurulursa bütün okulların tabiatta olması gerekecek. Birçok ülke bunu esasen yapıyor. Bursa Uludağ Üniversitesi de öğretmenlere bu hususta eğitim takviyesi veriyor” diye konuştu.
Mevsimleri ağaçlardan öğrenen çocukların, sayı saymayı öğrenmek için de abaküs yerine örümceklerin bacaklarından faydalandığını belirten Kolak, “Bizim 1’den 20’ye kadar ritmik sayma üzere bir kavramımız var. Bunu nasıl yapacağız. Sınıfta bir aktiflikle oyuncakla saydırırken, tabiatta karınca yuvalarını saydırıyoruz. Örümcek görüyoruz, kaç ayağı olduğunu soruyoruz. Bu soru onlara matematiği öğretiyor aslında. Kolları topluyorlar, kaç tane kol topladınız diye soruyoruz, yani biz rehber oluyoruz. Yalnızca onlara kimi sorularla öğrenmeyi teşvik ediyoruz. Öğrenme tabiatta tabiatıyla gelişen bir şey. Ben yalnızca rehberim” dedi.
TEMEL ÖMÜR EĞİTİMLERİ VERİLİYOR
6 haftalık eğitimin akabinde etrafa ziyan vermeden ateş yakmayı da öğrenen çocuklar, yarış parkurunu anımsatan okul bahçesinde, tabiat ve hayvanlarla iç içe bir biçimde ve temel hayat eğitimlerini almış bir biçimde eğitim hayatlarına adım atıyor. Kolak, çocukların ince motor kaslarını ve büyük kaslarını da tabiatın kendilerine sunduğu sonsuz materyallerle geliştirdiğini belirterek şunları söyledi:
Ateş yakma için 6 hafta üzere bir eğitim sürecimiz var. Yalnızca 6 hafta boyunca çocuklara çemberin dışından saat istikametinin aksine ilerlediğimizi, ateşe yaklaşırken diz çöktüğümüzü, saçlarımızı toparlamamız gerektiğini, ateşi nasıl söndürürüz, neden söndürmeliyiz, bunları öğretiyoruz. Mesela yerde ateş yakmıyoruz. Zira tabanda ateş yakmak yerin 2 metre kadar altındaki tüm toprak mikrobiyolojisini bozmak demek. Biz çocuklara bunları da öğretiyoruz. Ateşin altına ona nazaran taşlar döşüyoruz, ona nazaran taban hazırlıyoruz. Vakitle her şeyi kavramış oluyorlar. Biz hazır oyun hamurları kullanmıyoruz, çamur kullanıyoruz. İnce motor kaslarımızı bu formda geliştiriyoruz. Çocuklarla plastikle tırmanma merdiveni yapmıyoruz. Kütüklerin üzerinde tırmanarak büyük kaslarını geliştiriyorlar. Sanat etkinliklerimizde yaprakları, bitkileri, meyvelerini kullanarak boya yapıyoruz. Kağıt kullanarak atık çıkararak değil de tabiattaki kuşları, hayvanları gözleyerek öğretiyoruz. Biz açık havada öğreniyoruz.