Filistin bu kez başaracak mı: İşgale karşı yeniden birlik

Cezayir’in başşehri Cezayir’de bir ortaya gelen Filistinli siyasî kümeler, İsrail işgaline karşı ortak hareket etmek emeliyle “uzlaşma anlaşması”na imza attı. Cezayir Cumhurbaşkanı Abdülmecid Tebbun’un davetiyle düzenlenen toplantıda, Hamas ve Fetih’le birlikte Filistin’in bağımsızlığı için faaliyet gösteren toplam 14 oluşumun temsilcileri yer aldı. Hamas’ı “siyasî ofis şefi” İsmail Haniye temsil ederken, Filistin Devlet Lideri Mahmud Abbas sıhhat sorunlarını münasebet göstererek toplantıya katılmadı, yerine Fetih yöneticilerinden Azzam Ahmed’i gönderdi. Filistin Hak Kurtuluş Cephesi’nin temsilcisi ise Talal Naci oldu.

Toplantıdan çıkan en kıymetli sonuç, Filistin toprakları üzerinde en geç bir yıl içinde genel seçimlerin düzenlenmesine dair irade beyanıydı. Filistinli kümeler ortasındaki tansiyondan ötürü, kelam konusu seçimler son birkaç yıldır uygulamaya konamıyordu.

REKABETİN DETAYLARI

1965’te periyodun Mısır Cumhurbaşkanı Cemal Abdunnasır’ın teşebbüsüyle kurulan Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ), 1967’de İsrail karşısında alınan tarihî mağlubiyetin akabinde Yaser Arafat ve arkadaşları tarafından ele geçirilmişti. 1959’da Kuveyt’te Fetih’i kuran Arafat, vakit içinde öteki bütün Filistinli kümeleri FKÖ şemsiyesi altına aldı. 1987’de Müslüman Kardeşler çizgisindeki Hamas’ın kurulması FKÖ’ye karşı önemli bir meydan okuma olarak algılanırken, “İslamcı” Hamas ile “seküler” Fetih ortasındaki rekabet, Filistin siyaset sahnesinin ana gündem unsuru ola geldi. Hamas’ın 2006’daki genel seçimleri kazanması ise, rakip kümelerin çekişmesini fiili çatışmaya dönüştürdü.

BU SEFER OLACAK MI?

Çeşitli Arap ülkelerinin Hamas-Fetih ortasındaki tansiyonu sona erdirme tarafındaki uğraşları, şimdiye kadar somut bir sonuca ulaşmadı. 2005’te Kahire’de, 2007’de Mekke’de, 2012’de Doha’da ve 2014’te yine Kahire’de bir ortaya gelen Filistinli temsilciler, kendi ortalarındaki pürüzleri gidererek kalıcı bir uzlaşıya imza atmayı başaramadılar. Bunda kelam konusu kümelerin dünya görüşleri ve siyaset anlayışlarının yanında, Ortadoğu ve Arap dünyası içindeki kamplaşmaların da büyük tesiri vardı. Cezayir’deki son uzlaşıyı kıymetlendiren siyasi gözlemciler, “Bu kere olacak mı?” sorusunun altını çiziyor.

Cezayir’in dikkat cazip rolü

Son yıllarda İslam dünyasını ilgilendiren temel problemlerde giderek daha fazla inisiyatif almasıyla dikkatleri çeken Cezayir, Filistin’in yakın tarihinde de özel bir yere sahip: Yaser Arafat, 1988’de “Sürgünde Filistin hükümeti”ni ilan ederken, yer olarak Cezayir’i seçmişti. Filistin’in bağımsızlık gayretinde bir dönüm noktası olarak kabul edilen deklarasyon, Filistin Yönetimi’nin kuruluşuna giden yolu açmıştı. Fotoğrafta, sürgünde Filistin hükümetinin ilanı sırasında Yaser Arafat’la birlikte devrin Cezayir Cumhurbaşkanı Şadli Bincedid (ortada) ve Filistin Meclis Lideri Pir Abdülhamid Sâih görülüyor.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir