Torbalı ilçesinde 21 bin hektarlık alanda yetiştirilen domatesler, oluşturulan stantlarda kurutulup, fabrikalarda işlenerek ihraç ediliyor. Nisanda ekimi yapılan domatesler, evvel hasat ediliyor, temmuz ve ağustos aylarında ise kurutma sürecinden geçiriliyor. Türkiye’de kurutulmuş domates ihracatının 3’te 2’sinin yapıldığı Torbalı’da ilaçlanan domatesler, kesilerek kavurucu sıcakta kurumaya bırakılıyor. Uygun nem oranı, güneş açısı ve rüzgarın da tesiriyle 6-7 gün içinde kuruyan domatesler, ABD ve Almanya ile Belçika dahil 100’e yakın ülkeye ihraç ediliyor.
‘TÜRKİYE’NİN DOMETES ÜRETİM ÜSSÜ’
İlçenin değerli üretim üssü olduğunu belirten Torbalı Ticaret Odası Lideri Abdulvahap Olgun, “Nisan ayında fideler toprakla buluşuyor ve domates vakitle yetişiyor. Ovamızdaki domatesler toplanıyor ve ikiye bölünerek stantta kurutulmaya bırakılıyor. Türkiye’nin domates üretim üssü Torbalıdır. Hem ovamızda yetişiyor hem de ovamızda kurutuluyor ve bölgedeki fabrikalarda işlenerek dünyanın dört bir yanındaki ülkelere gönderiliyor. Torbalı’daki nem oranı, güneş açısı ve rüzgar, Türkiye’nin öbür hiçbir yerinde yok. Bunun için Torbalı değerli bir üretim üssü haline geldi” dedi.
‘PİZZA VE MAKARNA ÜZERE YİYECEKLERDE KULLANILIYOR’
Güneşe bırakılan domateslerin rüzgar ve nemin durumuna nazaran 5 ile 7 gün ortasında kuruduğunu anlatan Olgun, “Kuru domatesler, fabrikalara gönderiliyor ve yeni bir süreç başlıyor. Domatesler yıkanıyor ve tekrar güneşe bırakılıyor. Daha sonra zeytinyağı ve sarımsakla soslanarak paketleniyor. Eserimizin fazla olduğu periyotlar var. Şu anda domates çok fazla. Bu yüzden meyve ve sebzelerin kurutulmasına kıymet veriyoruz. 21 bin hektarlık alanımızda domates yetişiyor lakin bunun hepsinin tüketilmesi mümkün değil. Meyve sebzelerin kurutulması son devirde epeyce yaygınlaştı. Bu sene 100 milyon dolar ihracat amacımız var. ABD, Almanya, Belçika, Japonya üzere toplamda 100’e yakın ülkeye gönderiliyor. Kurutulmuş domatesler pizza, makarna, sandviç üzere yiyeceklerde ağır olarak kullanılıyor” diye konuştu.
‘KAVURUCU SICAKTA BU İŞİ YAPMAK KOLAY DEĞİL’
Torbalı Ticaret Odası olarak tarıma dayalı endüstriyi geliştirmek istediklerini kaydeden Olgun, “İlçemizdeki fabrikaların tıpkı vakitte eserlerimizi işleyen fabrikalar olmasını hedefliyoruz. Son yıllarda Diyarbakır, Urfa, Manisa bölgelerinde de kurutma süreci yapılmaya başladı. Birebir vakitte ülkemizin çeşitli yerlerinde yaygınlaştırmaya çalışıyoruz. Kurutma süreci; temmuz ayının son haftasından ağustos ayının son haftasına kadar devam ediyor. Kurutma sürecinde personeller, sabah ezanından akşam ezanına kadar ovada misyon yapıyor. Kavurucu sıcakta bu süreci yapmak kolay değil. Çok önemli bir emek var” dedi.
Domateslerin kurutma sürecinde vazife alan Halit Çoban, “6-7 günde domatesler kurutuluyor ve firmalara gönderiliyor. Buradaki çalışanlarımız dışarıdan geliyor. Kesim gün uzunluğu devam ediyor. Kesitten sonra ilaçlama süreci ile domatesler kurutmaya bırakılıyor. Rüzgarlı havalarda domates daha erken kuruyor. Çok rüzgar olduğu vakit da standa ziyan veriyor. Ülkü hava şartlarının oluşması lazım. Zahmetli ve masraflı bir iş. Herkes elinden geleni yapmaya çalışıyor” diye konuştu.
Üreticilerden Reşat Başak ise “Kuru domatesin bu yılki kilo fiyatı netleşmedi fakat iddialarımıza nazaran 70-80 TL’yi bulacak. Bu sene 500 dönümlük yere domates ektik. Verimlerimiz de hoş. Eserlerimizi toplayıp, stantta kurutuyor ve firmalara gönderiyoruz” dedi. (DHA)