Fehmi Koru*
Aklımda eskilere ilişkin kalıp vecize, “Kurb-u sultan âteş-i suzan” diye kalmış, kast edileni de bugünkü lisanda karşılığıyla “İktidar odağına yakınlık elde kor ateş tutmak gibidir” olarak biliyorum.
Belleğim beni yanıltmamış, üstteki cümleyi yazdıktan sonra araştırdığımda, mevzuyla ilgili neredeyse bir kütüphanelik gereç olduğunu bu vesileyle keşfettim.
Cumhurbaşkanlığı sözcüsü sıfatı da bulunan İbrahim Kalın da bu eski deyişi bir TV programında motamot kullanmış.
İşin bir tarafı bu.
Diğer istikameti de iktidar odağına ne kadar yakın olunursa, onun tesirinde o kadar fazla kalındığıdır.
İktidar insanları cezbediyor, ona en yakın olanlar en fazla etkileniyorlar.
Herhalde bu yüzden olacak, Osmanlı sultanlarına, cuma selamlığına gittiklerinde, mescitten çıkarken, cemaat daima bir ağızdan, “Mağrur olma padişahım senden büyük Allah var” diye seslenirlermiş…
Padişah gururlanmayı hak ediyor fakat tekrar de uyarılıyor…
Seslenme hangi padişaha kadar devam etmiş, daima merak etmişimdir.
Demokrasilerde durum biraz farklı.
En son örneğini, bir dost meclisinde, başka iştirakçilere ayak uydurmak için kendisi de dans becerisini göstermiş Finlandiya’nın bayan başbakanı verdi. Ayıplandı genç bayan siyasetçi, devayı özür dilemede buldu.
İngiltere başbakanı da, vatandaşlara uygulattırdığı sıhhat önlemlerine maiyetindekilerle bir arada kendisinin uymadığı ortaya çıkınca, biraz dirense de, sonunda misyonundan istifa etmek zorunda bırakıldı.
Vaktiyle ‘Başbakanın beyninin yarısı’ diye bilinen ve misyondan ayrıldıktan sonra sıradan hale gelmiş eski bir danışmanı, büyük dedesi Çankırılı olan -yani bir Türk- İngiltere başbakanının istifasına kadar uzanan süreçte en büyük hissenin sahibi oldu.
Zihnimde eski-yeni bu örnekler bulunurken, günlük okumalarım sırasında, bizden farklı açıklamalar geldiğinde ne diyeceğimi şaşırdığım oluyor.
Cumhurbaşkanlığı’nda danışman unvanı da bulunan bir genç bayanın, kendisine hizmet vermekle misyonlu olduğu kişi hakkında “Halifemiz” sıfatını kullanması sözgelimi.
İktidara yakın olanlarda varlığına alışmaya başladığımız hayranlığı fersah fersah aşan bir kıymetlendirme bu.
Daha evvel misal bir nitelendirmeyi, AK Parti saflarında ve Külliye’ye yakın bir pozisyonda iken şu yakınlarda Vatan Partisi’ne geçen ve bir vakitler muharrirleri ortasında bulunduğum bir gazetenin sahibi de göründüğü için dolaylı olarak eski işverenim sayılabilecek bir işadamı da yapmıştı.
Şu kelamlar de birebir işadamına ilişkin:
“Doğrusu solculuk dönemimde Mevlana ile Şems’in ortasındaki aşka mana veremiyordum. (Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ı) tanıdıktan sonra gördüm ki, bu türlü bir ilahi aşk iki erkek ortasında olabiliyor.”
Cumhurbaşkanlığı danışmanının nitelemesiyle zihnim meşgulken, biraz evvel gazetelerde, bir bakanın, bir kentin ‘onur günü’ vesilesiyle yaptığı konuşmada sarf ettiği çarpıcı nitelendirmeler gözüme çarptı.
Okuyalım:
“Bir asır evvel ‘var olma’ gayreti verirken, bugün Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde, milletlerarası münasebetlerde özne haline gelen, tesir ve ilgi alanı her geçen gün genişleyen, global ve bölgesel gelişmeler karşısında provokatif davranarak bölgesinde ve dünyada kelam sahibi olan aktif bir güce ulaşmış durumdayız.”
Ne palavra söyleyeyim, bu cümleleri okuyunca, aklımdan çok rahatsız edici fikirler geçti.
Mesela şu niyet: Bugün “Bölgesinde ve dünyada kelam sahibi faal bir güç” olmuş ise ülkemiz, bir yıl evvel, yani Birleşik Arap Emirlikleri’yle konuşamaz haldeyken, İsrail ile ticari ilgilerimizi her zamankinden daha ileri bir düzeye taşıdığımız halde başkanları hakkında bayağı sert cümleler sarf edilirken, yaz tatilini ülkemizde geçirmesini sağladığımız ve kendisine “Esad” diye hitap ettiğimiz önderine “Esed” der hale geldiğimiz ülkeyle asla görüşmez bir tutum sergilemişken, meskene o günlerde, bölgede ve dünyadaki durumumuz için ‘etkin olmayan bir güç’ mü dememiz gerekiyor?
Bir yılda mı ‘etkin olmayan güç’ olmaktan ‘söz sahibi, faal bir güç’ olmaya evrilmiş olduk?
Rahatsız oldum bunları düşünürken…
Ardından, tekrar gazetelerde, bir diğer bakanın övgüde hudut tanımaz bir demeciyle karşılaşmayayım mı?
Şu demeç:
“Güçlü bir ülkemiz ve önderimiz var, yaptığımız tüm çalışmalar vatandaşımızın hayatına konfor ve kolaylık getirdi.”
Özellikle de “Vatandaşımızın hayatına konfor ve kolaylık” getirildiği nitelemesi…
Hangi konfor ve kolaylıktan kelam ediyor gençlere karşı konuşurken sarf ettiği bu cümleyle bakan?
Gençlerin karşı karşıya kaldıkları meseleler aşikâr. İşsizlik had safhada. İşi olanlar da tatminsizlik içerisindeler. En uygun eğitimleri almış, nitelikli eleman sayılacak değişik meslek kümelerinden gençler, fırsat bulduklarında, kapağı yabancı ülkelere atıyorlar.
Konfor ve kolaylık ile kastedilen ne olabilir?
Bu soruma yanıt vermekte zorlanıyorum.
Aklıma gelen tek şey, bu yazının en başında yer verdiğim “Kurb-u sultan” diye başlayan eskiye ilişkin kıymetlendirme oluyor.
Biz fanilerin uzaktan farkına varamadığımız özellikler iktidarın yakınından -hatta içinden- bakıldığında hayranlık uyandıran fevkaladelikler olarak görülebiliyor…
Dünyada kelam sahibi, aktif güç…
Vatandaşın hayatına getirilen konfor ve kolaylık…
Seçime daha on ay varsa nedir bu ivedinin sebebi?
*Bu yazı fehmikoru.com adresinden motamot alınmıştır.