Kayseri’nin Melikgazi ilçesinde Osmanlı Devleti devrinde inşa edilen evvel ticaret merkezi, akabinde otel olarak kullanılan Pamuk Han, uzun yıllar atıl kaldı. Şu an esnafın bir kısmının depo alarak kullandığı, öbür kısımlarının ise çöplüğe döndüğü iki katlı tarihi yapı hakkında bilgi veren Erciyes Üniversitesi (EÜ) Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Celil Arslan, “Bir tarihi yapıtı aslına uygun olarak restore etmediğiniz vakit, bunun kimliğini değiştirmiş oluyorsunuz. Bu noktada yapıtın tarihi kimliğine hürmet göstermek gerekiyor” dedi.
Cumhuriyet Mahallesi’ndeki Pamuk Han, 15’inci yüzyılda Kayseri Valisi Hızır Ali Bey’in kızı Şah Hatun tarafından yaptırıldı. Uzun mühlet ticaret merkezi olarak kullanılan tarihi yapı, cumhuriyet periyodu ile birlikte otele dönüştürülerek hizmet verdi. Uzun yıllar atıl kalan tarihi yapı, şimdilerde bölge esnafının deposu olarak fonksiyon görüyor. Tarihi yapının depo olarak kullanılmayan kısımları ise çöplüğe döndü. İki katlı tarihi yapı ile ilgili bilgi veren ERÜ Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Celil Arslan, “Pamuk Han, günümüzde kullanım dışı kalan bir yapıdır. Pamuk Han’ın ismi, halk ortasında Kapan Han ve Pembe Han olarak da kullanılıyor. Han ortasındaki havlu, revaklı olarak iki katlı inşa edilmiştir. Bu formda uzun yıllar kullanıma açık kalmıştır. Cumhuriyet devrinde ise otel olarak kullanılmıştır” dedi.
‘Eserin tarihi kimliğine hürmet göstermek gerekiyor’
Eserlerin tarihi kimliğine nazaran restore edilmesi gerektiğini belirten Prof. Dr. Arslan, “Pamuk Han örneğinden hareket ile gerek vilayetimizde gerekse ülkemizde atıl durumda bulunan tarihi yapıtımız var. Bunları mülkiyeti farklı kurumlara veriliyor. Bu yapıların kimileri Kültür Turizm Bakanlığı’nda, kimileri Vakıflar Genel Müdürlüğü’nde, kimileri da Diyanet İşleri Başkanlığı’nda yahut özel şahısların mülkiyetinde bulunuyor. Bu çeşit yapılarda birinci olarak mülkiyet sorunu var. Yapıların mülkiyet sorunu halledildikten sonra onarımlarının aslına uygun olarak yapılması gerekiyor. Bir tarihi yapıtı aslına uygun olarak restore etmediğiniz vakit, bunun kimliğini değiştirmiş oluyorsunuz. Bu noktada yapıtın tarihi kimliğine hürmet göstermek gerekiyor. Sonra yapılış maksatlarına uygun bir işlev vererek, bunları kullanıma açmalıyız” diye konuştu. Bu ortada Vakıflar Bölge Müdürlüğü yetkililerinden alınan bilgiye nazaran, tarihi yapının bir kısmının özel mülkiyet olduğu, bu yapıların kamulaştırılması için çalışmaların sürdüğü belirtildi. Tarihi yapının kamulaştırma sürecinin tamamlandıktan sonra da turizme kazandırılacağı bildirildi.