Nobel Edebiyat Mükafatı sahibi muharrir Orhan Pamuk, “Benim için optimist senaryo, halkın oyuyla mevcut iktidarın seçimi kaybederek dürüstçe, barış içerisinde gitmesidir. Bunun olacağına da tahminen saf bir entelektüel olduğum için inanıyorum” dedi. Karamsar iddiasını de açıklayan Pamuk, “Seçim olacak, mevcut iktidar, seçimin sonucunu kabul etmeyeceğini çeşitli mazeretler ileri sürerek söyleyecek. Çeşitli çamurluklar, pislikler olacak. Bu da karamsar senaryom lakin ben bunları söylemeye gelmedim” diye konuştu.
T24 Yıllık Buluşmaları, “Cumhuriyet’in 100. yılında Türkiye ve dünya nereye” başlığıyla bugün düzenlendi. İstanbul’daki bir otelde yapılan programa muharrir Orhan Pamuk, ABD’den canlı kontakla katıldı. Gazeteci Murat Sabuncu’nun moderatörlüğünde yapılan “Gelecek için optimist ve kötümser” bahisli panelde programın kapanış konuşmasını yapan Pamuk, sık sık İtalyan müellif İtalo Calvino’nun yapıtlarından örnekler verdi. ANKA’nın aktardığına nazaran “Yaşlandıkça her şeyin düzgün yanını görmek, optimist olmak istiyorum” diyen Calvino ile kendini daha da özdeşleştirdiğini lisana getiren Pamuk, şunları söyledi:
SANDIKTA TESİRLİ OLMAK İÇİN HER TÜRLÜ TESİR YAPILIYOR: “Ben, bu sene Kolombiya Üniversitesi’nde ‘siyasal roman’ diye bir ders veriyorum. İhtilaller, kanlar okuyoruz. Okuyoruz da hâlâ Türkiye’de fikir özgürlüğü olmasa da siyaseti, ‘kim kime oy veriyor’ diye ve sandık için yapıyoruz. Sandıkta tesirli olmak için de her türlü tesir yapılıyor.
KİMSE YARIN NE OLACAĞINI BİLEBİLİR Mİ: Aslında bütün gazeteciler, ‘Bugün ve yarın ne olacak’ diye sorarlar. Sizin yarın varsayımınız, bilhassa yurt dışında çok tesirli olur. ‘Meşhur bir muharrir gelmiş, Orhan Pamuk; ona soralım, şu iktidar kalacak mı’ diye sorarlar. Siz de çarpıcı bir şey söylerseniz, manşet olursunuz ancak bu dürüstlük müdür? Kimse yarın ne olacağını bilebilir mi? Güneş tekrar doğudan doğacak ancak gelecek sene bu vakit AKP iktidarda olacak mı, olmayacak mı? Bunu kimse bugün bilebilir mi? Bugün lider babamız bile bilmiyor; gelecek sene sarayında oturuyor mu, oturmuyor mu? Bunları konuşma haddini de kendimde görmüyorum.
TÜRKİYE VATANDAŞLARI SON İKİ YILDA, BENİM HAYATIMDA GÖRMEDİĞİM KADAR FAKİRLEŞTİLER: İtalo Calvino’nun ruhuyla benim için optimist senaryo, halkın oyuyla mevcut iktidarın seçimi kaybederek dürüstçe, barış içerisinde gitmesidir. Bunun olacağına da tahminen saf bir entelektüel olduğum için inanıyorum. Bütün sıkıntılar ondan sonraki iktidara kalacaktır. Ondan sonraki iktidarın işi de kolay değil. Borç sorunu… Türkiye vatandaşları son iki yılda, benim hayatımda görmediğim kadar yoksullaştılar. Bir anda eski hâlimize dönmenin mümkün olacağını sanmıyorum. Kaybolan kıymetlerin de bir anda geri getirileceğini sanmıyorum. Siyasi olarak karamsar iddiam ise seçim olacak, mevcut iktidar, seçimin sonucunu kabul etmeyeceğini zati çeşitli mazeretler ileri sürerek söyleyecek. Çeşitli çamurluklar, pislikler olacak. Bu da karamsar senaryom lakin ben bunları söylemeye gelmedim buraya.
İSTERİM Kİ ÜLKEMDE, NİYET ÖZGÜRLÜĞÜ BİRİNCİ KIYMET OLSUN: Ben, kendi değerlerimden bahsedeyim. Lakin kendimizi optimistlikle kandırarak devam edebiliyoruz. Sorumluluk hissediyoruz. Bütün yazı, arkadaşlarımla ‘Yarın ne olacak, seçimi AKP kaybederse kabul edecek mi’ diye geçirdim. Bir manada geyik yaptığımızı düşüne düşüne bu konuşmalara girdim. Benim için en değerli, birinci kıymet, niyet özgürlüğüdür. İsterim ki ülkemde, niyet özgürlüğü birinci paha olsun. Hayatımı boşuna geçirmediğimi düşünmek için fikir özgürlüğü olması lazım. Anayasa’ya koyuyoruz lakin uygulayan yok. Fikir özgürlüğü, cumhurbaşkanının da eleştirilmesi demek. Türkiye’de ister iktidarda ister muhalefette, fikir özgürlüğünü en üst kıymet görmüyorum. İşte Osman Kavala, Ahmet Altan haksız bir biçimde mahpusa tıkıldığı vakit aklımıza geliyor.
KÜRTLERİ HAKİKATEN KARDEŞ GÖRMEYE HAZIR MIYIZ?: Çok kültürlülüğe de inanıyorum. Bu ülkede evvelden Ortodokslar, Rumlar, Ermeniler, Yahudiler yaşardı. Afganlar, Suriyeliler, Araplar geliyor; kardeşimiz olacaklar. Kozmopolit üzere davranmaya hazır mıyız, yoksa bizim kadar eğitimli olmayanlardan oy koparmak için fırsat koparmaya mı çalışıyoruz? Bu ülkenin Kürtlerini hakikaten kardeş olarak görmeye hazır mıyız, yoksa artık Diyarbakır Cezaevi’ni müze mi yapalım? Şimdiye kadar oraları bombalayıp zıt düz ettiğinizi unuttunuz, ‘belki birkaç oy alırız’ diye mi bakıyorsunuz?
DİNE BAKARAK FAİZ KARARI ALINAMAZ: Benim öbür kıymetim, batılılaşmacılık. Bazen bu bedellerim, Halk Partisi bedellerine benzemeye başladı diye düşünüyorum. Halk Partisi, gitgide milliyetçi bir parti oldu, bir yandan da çağdaş ve çağdaş olmak istiyor. Dinin de siyasete bulaşmaması gerektiğini düşünüyorum. Herkes ibadetini istediği üzere yapmalı, yapabilmeli. Bunların sorun olmadığı bir ülkede yaşamamız gerektiğini düşünüyorum. Laiklik, benim için devletin bu işlere burnunu sokmaması demek. Din, iktisada de karışmamalı. Faiz kararı dini asıllara dayandırılıyor. Dine bakarak faiz kararı alınmaz. Laiklik bence budur. Eşitlikçilik benim için bir diğer değerli mevzudur.” (HABER MERKEZİ)