Evrensel Gazetesi’nin, Basın İlan Kurumu’nun (BİK) ilan hakkını iptal etmesine yönelik BİK Genel Müdürlüğü nezdinde yaptığı itirazın reddedildiğini belirten gazetenin Genel Yayın Direktörü Fatih Polat, ret münasebetinin BİK’in atıf yaptığı unsurlarla ilgisi bulunmadığına dikkat çekerek karara reaksiyon gösterdi.
“Türkiye’de çeşitli kurumların üyeleri için belirli sayıda toplu gazete alamayacaklarına dair bir BİK kararı var mı?” diye soran Polat, “Evrensel’in ilan hakkının gasbedilmesi, BİK’in kuruluş münasebetine terstir ve siyasaldır. Anlaşılan o ki, bu hakkımızın iadesi mahkeme kararı ile mümkün olacak” sözlerini kullandı.
‘HALKIN HABER ALMA HAKKINDAN TAVİZ VERMEYİZ, BİAT ETMEYİZ’
Polat’ın, “BİK’in ret münasebetleri gayri önemli ve kesinlikle biz kazanacağız!” başlıklı yazısı şöyle:
“BİK Genel Müdürlüğünün ret münasebetlerini örnekleriyle tartışalım. BİK, “İzelman Gnl. Hiz…AŞ, aracılığıyla gerçekleşen satışların ise anılan yerlerin son nokta tali bayi hüviyetine haiz bulunmaması ve yönetmeliğin 52, 53, 65 ve 69. husus kararlarında bahsedilen abone satışına dair şartları da yerine getirememesi sebebiyle bu noktalarda gösterilen satışların fiili satış adedine dahil edilemeyeceği…”
Bu ret münasebetinin BİK’in atıf yaptığı unsurlarla uzaktan yakından bir ilgisi bulunmuyor. Biz, BİK’e itiraz evrakımızda Genel İş Sendikasının yaptığı toplu kontratta, üyelerine dağıtmak üzere günlük belirli sayıda gazete alımının bulunduğunu evrakıyla birlikte belirttik. Hasebiyle güya İzelman ‘son nokta tali’ bayisiymiş ve gazete alıp satıyormuş üzere muhakeme hudutlarıyla bağdaşmayacak bir karşılık vermenin nasıl bir mantığı olabilir? Türkiye’de çeşitli kurumların üyeleri için muhakkak sayıda toplu gazete alamayacaklarına dair bir BİK kararı var mı? AKP’nin yönettiği belediyeler, çeşitli kurumlar ve örneğin THY’nin dış çizgi seferlerinde toplu olarak alınıp dağıtılan gazeteler için bu türlü bir muamele yapıyor musunuz?
BİK’in öteki bir ret münasebeti de şöyle: “Şirin Kuruyemiş isimli son nokta tali bayi yetkilisinin ise denetim şurasına gazeteci üye olarak katılan üyenin huzurunda beyan ettiği ‘ilk’ ve ‘sıcak’ bilgiye dayalı ‘İrsaliye ile intikal ettirilen nüshaların tamamının her gün bir kişi tarafından satın alındığı’ istikametindeki tespite karşılık olarak ‘sonradan’ birer birer yahut toplu olduğuna ait rastgele bir söz olmaksızın ‘Farklı farklı beşerler gelip nizamlı olarak alıyorlar dedim’ biçiminde beyanda bulunmuş olduğu, bu haliyle birinci tespiti değiştirecek somut hiçbir konunun mevcut olmadığı…”
Sokaktan geçen birini çevirip bu cümleyi okutsanız size ne der? Biz, BİK’e sunduğumuz itiraz evrakına bir kişinin değil, farklı farklı şahısların gazeteyi tertipli aldıklarına dair bayi beyanını evraklı olarak koymuştuk. Türkiye’de milyonlarca kişi, sabah işine giderken yolunun üzerindeki aşikâr bir bayiden gazete almıyor mu? Gazete bayileri birebir kişi bir gazeteyi ikinci gün almaya geldiğinde, “Basın İlan Kurumunun kararı var, tıpkı bireyler tertipli alamaz. Bugün de öbür bir bayiden alın” mı diyecek? İnsanların aklıyla dalga geçmeyin, böylesine saçma bir itiraz münasebeti olamaz.
BİK, yalnızca bir noktada bize hak vermiş. O da şöyle: “Yönetmeliğin 52. hususu uyarınca Kurumumuzun sağladığı elektronik ortamda tutulması mecburî olan sektörel defterlerin tıpkı husus kararına dayanılarak hazırlanan Elektronik Ortamda Tutulması Mecburî Defterler Tebliği’nin 6. unsuruna alışılmamış formda günlük olarak işlenmemesine ait ihlalin, Gazetenin belirttiği üzere yayımlama hakkının sona ermesine tesir edecek nitelikte olmadığı…”
Madem o denli neden bu gerekçeyi, bizim ilan hakkımızın iptaline dair kararınıza koydunuz? ‘Koy koy, suyundan da…’ anlayışından öteki nedir bu?
BİK, itiraz yazımızda ilan hakkı iptalinin Anayasa Mahkemesi kararına muhalif olduğuna dair beyanımıza ait de, AYM’nin kararının ‘Basın Ahlak Esasları’ gerekçesiyle verilen ilan cezalarına ait olduğu, Evrensel’in ilan hakkı iptalinin ise Genel Müdürlük tarafından verilen idari bir karar olduğu belirtiyor. Pekala, Basın Ahlak Temelleri gerekçesiyle verdiğiniz ve AYM kararına mevzu olan cezaları BİK Genel Müdürlüğü değil de, mahalle muhtarı mı veriyor?
BİK’in ret kararındaki bir tabir de şöyle: “Gazetenin itiraza husus yazı ekinde yer alan bayi satışı ile alakalı bilgilerin Kurumumuz tarafından da Turkuvaz Dağıtım AŞ’den temin edildiği, doğal olarak bu datalarla örtüştüğü, bayi kontrollerinin kelam konusu bilgiler ortasında toplu satışa dair izlenim oluşturacak halde fazlaca sayıda satışın belirtildiği bayiler nezdinde gerçekleştirildiği…”
Bu paragraftaki “İzlenim oluşturacak şekilde” tabiri büsbütün izafi ve politiktir. Zira biz itiraz evrakımızda BİK’in iptal münasebetlerini tek tek çürüten bilgiler sunduk. Bunu BİK İdare Heyetine ve oradan da ret kararı çıkarsa, yönetim mahkemesine, sırasıyla tüm yargı mercilerine de sunacağız.
BİK, “izlenim” demişken hatırlatalım. Basın İlan Kurumu, TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası tarafından, geçtiğimiz günlerde Evrensel’e verilmek istenen dayanışma ilanını içinde “rant” ve “yağma” sözleri geçtiği için Basın Ahlak Asıllarına ters olduğu teziyle engelledi. Üstelik bunu ısrarlarımıza karşın yazılı bir kararla değil, kelamlı olarak yaptı ve bize iletti. BİK’in tarihinde bu türlü kaç örnek var? Ayrıyeten, BİK Genel Müdürlüğü, itirazımıza dair ret yazısında, ilan hakkı iptalimizin AYM’nin ihlal kararı verdiği Basın Ahlak Temellerine dayalı bir ceza değil, idari bir yaptırım olduğunu belirtiyorsa, yayımlanmamış ilanı Basın Ahlak Temellerine dayanarak engelleme uygulamasını nasıl açıklıyor?
BİK’in ‘izlenim’ vurgusuna istinaden öteki bir hatırlatma daha yapalım. Üniversal çalışanlarının sarı basın kartları Cumhurbaşkanlığı İrtibat Başkanlığı tarafından yıllardır yenilenmiyor. Neden?BİK, Evrensel’in ilan hakkını neden iptal ettiyse, Cumhurbaşkanı İrtibat Başkanlığı da o nedenle basın kartlarımızı yenilemiyor. Bizim çıkardığımız “izlenim” budur. Yani büsbütün siyasi bir tercih.
Bir sefer daha hatırlatıyoruz. Basın İlan Kurumu 1961 yılında, 195 sayılı Kanun ile kurulmuş ve kuruluş kanununda hedefi gazeteleri desteklemek için “Fikir ve içerik farkı gözetmeksizin” ilan dağıtmak olarak belirtilmiştir. Evrensel’in ilan hakkının gasbedilmesi, BİK’in kuruluş münasebetine karşıttır ve siyasaldır.
Anlaşılan o ki, bu hakkımızın iadesi mahkeme kararı ile mümkün olacak.
Bundan sonraki türel süreçleri de tıpkı titizlikle sürdüreceğimizi belirtirken, ekleyelim: İlan hakkımızın iadesi için asla halkın haber alma hakkından taviz vermeyiz, biat etmeyiz ve kesinlikle biz kazanacağız!”
YAZININ TAMAMI