Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Dışişleri Bakanlığı, Avrupa Kurulu Delegeler Komitesinin AİHM’in Loizidou kararına yönelik, KKTC tarafından alınan tedbirleri aktif ve kâfi bularak, incelemeyi kapattığını belirterek, alınan bu kararla Komite’nin Taşınmaz Mal Komitesinin (TMK) aktifliğini bir defa daha teyit ettiği vurgulandı.
Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, Avrupa Kurulu Delegeler Komitesinin Loizidou kararı değerlendirildi.
Açıklamada, “Delegeler Komitesi, 22 Eylül 2022’de AİHM’in Loizidou kararına yönelik, ülkemiz tarafından alınan tedbirleri faal ve kâfi bularak, incelemeyi kapatmıştır.” sözleri kullanıldı.
Kıbrıslı Rumların mülkiyet hak tezlerini kıymetlendirmek gayesiyle 2005’te KKTC tarafından oluşturulan TMK’nin, AİHM’in 2010’da açıklanan Demopoulos ve müteakip kararlarıyla faal bir iç hukuk yolu olarak kabul edildiği hatırlatılan açıklamada, şunları kaydedildi:
“Alınan bu kararla Komite, Loizidou kararının incelemesini kapatarak TMK’nin aktifliğini bir kere daha teyit etmiştir. TMK, ülkemizdeki mülkiyet tertibine uygun olarak hak sahibi olanları koruyarak, Rum müracaat sahiplerinin tazminat, takas ve iade taleplerini kıymetlendirmek suretiyle Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne uygun biçimde devalar üretmektedir.”
AİHM’in Loizidou kararının incelenmesi sürecinde TMK Kanunu’na nazaran, Loizidou’nun dava konusu mülklerinin iadesinin mümkün olmadığı fakat TMK’ye müracaat ederek tazminat ve takas talep edebileceği tarafındaki tavrının Komite nezdinde de kabul gördüğü vurgulanan açıklamada, “Böylece, Rum idaresinin Loizidou kararına atıfla yıllardır iadenin gerçekleşmesi istikametinde yaptığı propagandanın ne kadar mesnetsiz olduğu ortaya çıkarken, tazminat ve takas seçeneklerinin mülkiyet taleplerinin karşılanmasındaki aktifliği bir kere daha teyit edilmiştir.” tabirleri yer aldı.
Açıklamada, alınan bu karar ile TMK Kanunu’na uygun bir formda verilecek tazminat ve takas kararlarının, iade kararı kadar geçerli olduğuna değinildi.
Bu kararın, bir defa daha KKTC’nin memleketler arası hukuka uygun bir mülkiyet rejimi tesis ettiğini gösterdiği belirtilen açıklamada, Kıbrıslı Rumların, KKTC sonları içerisinde bulunan mülklerine ait taleplerinin adresinin TMK olduğunun altı çizildi.
Açıklamada, şöyle devam etti:
“Komite içerisinde siyasi saiklerle hareket eden Rum tarafı ve bilinen destekçileri, her ne kadar Loizidou kararının incelemesinin kapatılmasını yıllardır geciktirse de bugün alınan karar olumludur. Birebir toplantıda mülkiyet haklarına ait IV. Rum kararının ilgili başlığının kapatılmaması ise bilinen çevrelerin teknik değil, siyasi gailelerle hareket ettiğini göstermektedir. Makamlarımız, bugüne kadar olduğu üzere bundan bu türlü de memleketler arası insan hakları standartlarını gözeterek adımlar atmaya devam edecektir.”
Loizidou davası
Kıbrıslı Rum Titina Loizidou, 22 Temmuz 1989’da, KKTC’de toprak ve mülkünün kaldığı gerekçesiyle Türkiye aleyhine AİHM’e başvurmuştu.
AİHM, Loizidou’nun başvurusunu karara bağlayarak, Türkiye’yi Loizidou’ya maddi tazminat ödemeye mahkum etmişti. Türkiye, 2 Aralık 2003’te Loizidou’ya yaklaşık 900 bin dolar tazminatı ödemişti.