Tarım ve Orman Bakanlığı, son günlerde ayçiçek tarlalarını istila eden çayır tırtıllarına yönelik çaba başlattı.
Bakanlıkça hazırlanan “Ayçiçeğinde Çayır Tırtılı Zirai Uğraş Teknik Talimatı”nda yer alan bilgilere nazaran, ergin kelebekler göç eden böcekler olup topluca hareket ediyor. Canlı, yumurtalarını bilhassa sirken ve öteki yabancı ot yapraklarının alt yüzüne bırakıyor.
Larvalar, bitkilerin yaprak, tomurcuk ve çiçeklerini yiyerek besleniyor. Münasebetiyle, çayır tırtılı ile gayrette kültürel tedbirler büyük ehemmiyet taşıyor. Pupa kokonlarının bir kısmının derine düşmesi ve kelebeklerin toprak yüzüne çıkamaması için sonbaharda tarlaların derin sürülmesi gerekiyor.
Öte yandan bir kısım kokonlar toprak yüzünde kalarak kuşlara yem oluyor yahut kış soğuklarından olumsuz etkileniyor. Ziyanlı ile gayrette ilkbaharda yabancı ot gayreti de büyük değer taşıyor.
Birinci olarak yumurtalar yabancı otlara bırakıldığı için yumurta ve larvaların yok edilerek, kültür bitkilerinde ziyan oluşturmasının önlenmesi gerekiyor.
Ayrıyeten kültür bitkilerinde yabancı ot gayretinin sürdürülmesi birebir faydayı sağlıyor. Yonca, tirfil, üçgül üzere yem bitkilerinin erken biçilmesi popülasyonun azaltılması bakımından kıymetli bir sistem olarak öne çıkıyor.
Birinci baharda diskaro ile toprak işlemesi yapılması, ekimin de erken olması gerekiyor. Talimatlar ortasında, kimyasal gayret için ise tarlada köşegenler doğrultusunda zikzak yürünmesi, her 25-30 metrede bir olmak üzere metrekarede 10 larva saptandığında gayrete başlanması da yer alıyor. Gayretin en geç üçüncü periyot larvalara karşı yapılması gerekiyor.
TRAKYA’DAKİ ÇALIŞMALAR
Türkiye’de yağlık ayçiçeği ekim alanı 8 milyon 113 bin dekar ve üretim 2 milyon 215 bin civarında bulunuyor.
Trakya Bölgesi’nde ayçiçeğinde çayır tırtılı ziyanı ile ilgili TAGEM’e bağlı Trakya Ziraî Araştırma Enstitü Müdürlüğü ile vilayet tarım ve orman müdürlükleri koordineli çalışmalar yürütüyor.
Bu çerçevede temmuz başında çayır tırtılı erginleri, geçmiş yıllara oranla hiç olmadığı kadar ağır formda görülmeye başlandı. Öte yandan ergin bireylerin ağır olduğu her yerde ziyan tespit edilmedi.
Edirne’de toplam ekili alan 1 milyon 73 bin 508 dekar ve üretimi yaklaşık 285 bin ton düzeyinde bulunuyor. İlin, ekim alanının yaklaşık 700 bin dekarına karşılık gelen Uzunköprü, Meriç, Keşan, Enez ve İpsala ilçelerinde çayır tırtılı ziyanı görüldü.
Kelam konusu alanın yüzde 10-15’inde ziyanlı tespit edildi ve buralar yer aletleri ve drone’lar ile ilaçlandı. Ziyan durumu bilhassa geç ekilişlerde daha ağır fark edildi.
KIRKLARELİ’NDE YÜZDE 50’LİK ALAN İLAÇLANDI
Kırklareli’nde de ayçiçeği ekiliş alanı 911 bin 619 dekar olup üretim yaklaşık 226 bin ton civarında bulunuyor.
Merkez, Lüleburgaz, Babaeski, Pınarhisar, Kofçaz, Vize, Pehlivanköy ilçelerinde geç ekilen ve yabancı ot uğraşında başarılı olamayan köylerde, yüklü ayçiçeği olmak üzere, mısır yonca üzere eserlerde toplam 900 bin dekar alanda, yaklaşık 200 bin dekarlık bir bölümün 150 bin dekarlık kısmında ekonomik ziyan eşiğinin üzerinde ziyan oldu.
Zararlıyla uğraş çalışmaları sonrasında hala toplam alanın yüzde 50’si ilaçlanırken kalan alanda ilaçlama çalışmaları devam ediyor.
DRONE’LAR İŞ BAŞINDA
İstanbul’da ise toplam ekili alan 181 bin dekar olup 49 bin ton civarında üretim gerçekleştiriliyor.
Ziyanlı, ağır olarak Çatalca başta olmak üzere Silivri, Arnavutköy ve Büyükçekmece ilçelerinde yaklaşık 20 bin dekar alanda görülürken, (toplam ekilişin yaklaşık yüzde 10’u) yer aletleri ve drone’lar gayret ediliyor. İstanbul vilayetinde 3 drone aktif olarak çalışıyor.
Tekirdağ’da da ayçiçeği ekili toplam alanı yaklaşık 1 milyon 663 bin dekar iken üretim yaklaşık 399 bin ton civarında belirlendi. Yer aletleri ve drone’larla uğraş devam ediyor.
Ziyanlı, ağır olarak Süleymanpaşa Bıyıkali, Banarlı, Karacaklavuz, Ortaca, Karahalil beldelerinde yaklaşık 40 bin dekar alanda tespit edildi.
Çoklukla sirken yabancı otunun (hıştır) çabasının yapılmadığı tarlalarda yahut bu otun bulunduğu tarla sonlarında ağır bulaşıklık görüldü. Uğraş kapsamında 18 drone çalışıyor. Sakarya Mısır Araştırma Enstitüsü de kelam konusu vilayette ziyanlı tespit edildiğini bildirdi.