ANKARA – Amasra’da Taşkömürü Kurumu’na (TTK) ilişkin maden ocağında grizu patlaması nedeniyle 41 maden çalışanı hayatını kaybetti. Emek Partisi Genel Lideri Ercüment Akdeniz patlamanın çabucak akabinde maden alanına giden siyasi parti önderleri ortasında yer aldı. Akdeniz’in yanı sıra, MYK üyesi İstek Erkan ve partili maden mühendisi ve hukukçuların olduğu heyet Amasra’daki incelemelerine dair rapor hazırladı.
Amasra’daki madene ait 2019 yılında yayınlanan Sayıştay Kontrol Raporu’nu hatırlatan EMEP, “Sayıştay tarafından tespit edilen eksikliklere dair tedbirler acilen hayata geçirilmiş olsaydı, maden çalışanlarının ömrüne mal olan emekçi cinayetleri yaşanmamış olacaktı” dedi.
‘NE BAHT NE FITRAT BU BİR CİNAYET!’
Bölgede yaptıkları görüşmelerde, maden ocağının faaliyete geçtiği birinci yıllarda çalışan emekçi sayısının 6 bin civarında olduğu, yıllar içerisinde bu sayının yeraltı ve yer üstünde çalışanlarla birlikte 580’e kadar gerilediğinin söz edildiğini vurgulayan EMEP, Sayıştay’ın da buna dikkat çektiğini hatırlattı. Raporda, “Bu toplu iş cinayeti göz nazaran göre gelmiştir. İktidarın ‘fıtrat’, ‘kader planı’ telaffuzları iş cinayetinin ve ihmallerin üzerini örtemez. Amasra’da madenci aileleri de hayatını kaybeden madencilerin defaatle kendilerine ‘Burası patlayacak’ ikazlarını lisana getirdiklerini hatırlatmışlardır” denildi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, patlamaya ait yaptığı “kader” açıklamasına reaksiyon gösterilen raporda, “İşçi cinayetleri ne yazgıdır ne de fıtrat. Kâr hırsı ve ‘maliyet’ hesabı nedeniyle alınmayan tedbirler bu emekçi cinayetlerinin asıl nedenidir, bunu Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Lideri Erdoğan da bilmektedir” sözlerine yer verildi.
‘ENERJİ BAKANI FATİH DÖNMEZ DERHAL İSTİFA ETMELİ’
Enerji Bakanı Fatih Dönmez’in istifa etmesi, sorumluluğu bulunanlar hakkında soruşturma açılması gerektiğini belirten EMEP, “Bakan Dönmez’in ‘önce güvenlik’ dediği madende tüm ikazlara karşın, gerekli tedbirler alınmadığı için 41 maden çalışanı adeta vefata gönderilmiştir. Bakanın Meclis’te yaptığı bilgilendirme de 41 vefatın yanıtını verememiştir. Bakan Dönmez ortaya çıkan bu vahim tablodan birinci dereceden sorumludur ve derhal istifa etmelidir. İstifa etmediği durumda vazifeden el çektirilmelidir” dedi.
‘MADEN MÜHENDİSLERİ ODASINA GAZ İZLEME SİSTEMİ DATALARININ NEDEN VERİLMEDİĞİ AÇIKLANMALIDIR’
Faciada ömrünü yitiren çalışanların aileleriyle yaptıkları görüşmelerde, personellerin ocakta meydana gelen gaz birikmesine dikkat çektiklerini, bu birikmenin bir patlamaya dönüşebileceği tasasını daima yaşadıklarını, bu durumu kurumdaki yönetici ve amirlere de ilettiklerini öğrendiklerini belirten EMEP’in raporu şu sözlerle sürdü:
“Soruşturmanın sağlıklı yürütülmesi açısından bağımsız bir kuruluş olan Maden Mühendisleri Odasına gaz izleme sistemi datalarının neden verilmediği acilen açıklanmalıdır. Sayıştay Kontrol Raporunda da dikkat çekilen eksikliklerden biri olan ‘24 saat takip gerektiren tehlikeli gaz ölçümü sisteminin sağlıklı işlememesi’ tespiti Maden Mühendisleri Odası ile neden paylaşılmamıştır, neden kontrole açılmamıştır? Bu bilgiler sahiden sağlıklı bir halde tutulmuş mudur?”
‘TARİKATLARA BAĞLI VAKIFLARIN OCAKTA NE ÜZERE BİR VAZİFESİ VAR?’
Patlama sonrası maden alanında ve cenaze merasimlerinde ailelerin “devlet, hükümet, sendika, bürokrasi, diyanet, tarikatlar ve onlara bağlı dernekler eliyle adeta abluka altına” alındığını belirten EMEP’in raporu şu biçimde devam etti:
“Burada hedef hem mümkün protestoların önünü kesmek hem de “çocuklara eğitim yardımı”, “ailelere ev”, “iş imkânı”, “kan parası” vb. vaatlerle adalet uğraşının önünü kesmektir. Personel örgütleri olarak sendikalar tam bilakis bütün bu gerici ağdan bağımsız yerde konumlanmalı, bu ablukayı dağıtacak bir gayret yaklaşımı içinde olmalıdır. Amasra’da olmayan budur! Soma’dan dersler çıkaran iktidar en gerici odakları kullanmak konusunda yeni atılımlar yapmaktadır. Personel sınıfı ve madenci aileleri uyanık olmalı, dayanışma ile bu kuşatmayı kırmalıdır. Hak savunucusu başka hukukçu dostlarımızla birlikte partili hukukçularımız da Amasra İş Cinayeti Davasına müdahil olacaklardır. Bu dava sahipsiz, hesapsız kalmayacaktır.”
FACİADA CEVAP BEKLEYEN SORULAR
Emek Partisi’nin hazırladığı raporda faciayla ilgili karşılık bekleyen sorular ise şu biçimde sıralandı:
-Maden ocağının nasıl bir acil durum planı vardır?
-Risk haritaları çıkarılmış mıdır?
-Ocak’ta kâfi sayıda maden mühendisi ve kâfi sayıda iş güvenliği uzmanı var mıdır?
-Sendika temsilcileri ve personellerin de içerisinde yer aldığı emekçi sıhhati ve iş güvenliği konseyleri var mıdır ve nasıl bir işleyişe sahiptir?
-Ocak havalandırma sistemi mevzuata uygun olarak düzenlenmiş midir, muhtemel bir durumda personellerin yerüstüne çıkabilmelerini sağlayacak oksijen maskesi istasyonları var mıdır, bu istasyonlarda kâfi sayıda ve sağlam uygun maske mevcut mudur?
-Ortamdaki metan gazının patlamaya dönüşmesi için gerekli olan ateş kaynağı belirlenmiş midir?
-Yeraltında kullanılan ekipmanlar alev sızdırmaz özellik taşımakta mıdır ve son denetimleri ne vakit yapılmıştır? (DUVAR)