Piyasaların istikrarı arz-talepte görülür. Aldığım sattığıma denkse, ülke açık vermezi konut bütçesi açık vermez, fiyat düşmez ya da yükselmez vb. birçok denklemi kurulur bunun. Burada yola çıkarak ünlü bir ekonomistin ünlü bir teorisiyle devam edelim, dolar nasıl düşer savına geçelim.
Bu ekonomist varsayım ettiğiniz üzere, Özgür Demirtaş değil, Necmettin Batırel. Teori de tekrar iddia ettiğiniz üzere heterodoks modellerin temeli, dövizde epistemolojik kopuş, rezervde stoktan satış “şakkadanak 10 milyar dolar şaşırtma” teorisi. Buyurun izleyelim.
Eski milletvekili Metin Külünk’ün katıldığı bir yayında dolar/TL ile ilgili yaptığı yorum, Batırel’in ünlü teorisini hatırlattı.
Külünk, Polemik TV isimli Youtube kanalında katıldığı yayında gündemi kıymetlendirdi.
Gündemin ana odağında olan iktisat yorumlarındaysa Külünk’ün dolar/TL’de düşüş öngörüsü, yastık altını hedefleyince gündem oldu.
Külünk, yayında dolardaki düşüş için, ‘1947’li yıllardan beri, IMF siyasetlerinden beri Türkiye bir dolarizasyon sorunu yaşıyor. Bugün Türkiye’de vatandaş mevduat tasarruf aracı olarak kullandığı doları elinden çıkarırsa, Türkiye’de dolar 7-8 liraya düşer’ biçiminde konuştu.
Moderasyon tarafında yer alan, İtimat Yılmaz’ın da bunu üzerine “Vatandaş neden elindeki parayı çıkartmak zorunda. Bu çok yanlış bir politika” halinde konuşması Külünk’ü sinirlendirdi.
Külünk, bu söyleme karşılık, ‘Şimdi siz bana soru mu soruyorsunuz, soru sorarak yargılamak mı istiyorsunuz?’ derken, ABD Doları’nın Türkiye üzere ülkelerde yatırım aracı olarak kullanılmasının genel bir sorun olduğunu anlattı.
Külünk’ün dolarda düşüş söylemi👇💲
Bu teori de toplumsal medyada gündem oldu haliyle 👇💲
Yakın vakitte borsada yaşananlar hatırlandı.
Aslen halkın dolar tutmasından çok, kurdaki düzeyler için iktisat idaresine işaret edildi.
Vatandaş doları olmadığını da belirtti.
10 milyar dolar değil lakin 40 doları olanlar vardı.
Doları satıp düşürmekten fazla sattıktan sonraki piyasa hareketlerindeki oynaklık daha huzursuz edici olarak göze çarptı.
“Kimde daha çok dolar var?” fikirleri de akıllardaydı.
Vatandaş yatırımlarının küçük olduğunu sav etti.
“Düşükten kimler toplar?” söylemi revaçtaydı.
Güven duygusu öne çıktı.
Yükseliş öngörenler dahi oldu.
Gelen bir soru üzerine de Mahfi Eğilmez, yastık altı döviz ve altın ölçüsünü şu halde iddia etti 👇
twitter.com
Geçen yıl tam da bu günlerde 9 TL’yi aşan dolar kuru an prestijiyle 18,59 bandında süreç görüyor. 13 Ekim 2021’den bugüne değişim oranı yüzde 104,8 olarak görülüyor.
BDDK bilgilerine nazaran, geçen yıl Eylül ayı son haftasında toplam mevduatın yaklaşık yüzde 55’i yabancı para cinsinden olurken, sonrasında tırmanışın hızlanması doların tarihi tepesi olan 18,40 düzeyinin görülmesiyle açıklanan KKM sonrası bu oran 30 Eylül 2022 prestijiyle KKM hariç yüzde 53,75, KKM dahil yabancı paraya endeksli mevduat ise yüzde 71,13 oranında görülüyor.
Batırel’in çıkışından yıllar sonra Merkez Bankası rezervlerinde sık sık gündeme gelen ve yakından hesaplanmaya çalışılan rezervlerde de azalış sürüyor.
Bu bağlamda rezervlerdeki satışların düşüşe yol açmadığını bildiğimiz üzere konjonktürel ortamda kıymetli olanın kur düzeyinden hatta ve hatta enflasyon ya da faizden fazla inanç, zamanlama ve öngörülebilirlik olduğunu ABD, AB ve İngiltere örneklerinde de olduğu üzere Türkiye’de görebiliyoruz. Siz ne dersiniz? Yorumlarda buluşalım. 👋👇