Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 77. BM Genel Konseyi’nde açıklamalarda bulundu. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın husus başlıkları ortasında Türkiye’nin Suriye’ye yönelik muhtemel bir terör operasyonuyla ilgili başlıklar da vardı. Türkiye’nin Suriye’deki terör faaliyetlerine kayıtsız kalmasının beklenemeyeceğini belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Güvenlik güçlerimize terör atakları gerçekleştiren, Suriye’nin toprak bütünlüğünü tehdit eden PKK ve türevlerine karşı kayıtsız kalmamız beklenemez” tabirlerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklamalarından satır başları:
“BM 77. Genel Şurası’nın ülkelerimiz ve tüm insanlık için hayırlara vesile olmasını diliyorum. Dönüm noktası temasını son derece isabetli buluyorum. Toplantımızı dünyamızın birden fazla tehditle eş vakitli olarak baş etmeye çalıştığı kritik devirde gerçekleştiriyoruz.
Koronavirüste aldığımız derslerin en başta geleni global meselelerin tahlilinde milletlerarası dayanışmanın değeriydi. Türkiye olarak hiçbir ayrım gözetmeden 161 ülke ve 12 memleketler arası kuruluşa takviye sağladık. Yerli ve ulusal aşımız TURKOVAC’ı tüm insanlığın hizmetine sunduk.
“PARİS MUTABAKATINI ONAYLADIK, AMACIMIZ 2053 YILINDA NET SIFIR EMİSYON”
Paris Mutabakatı’nı geçtiğimiz yıl onayladık. 2053 yılı için net sıfır emisyon amacı ve yeşil kalkınma ihtilalimizi ilan ettik. BM Biyolojik Çeşitliliği’nin Korunması mukavelesinde mesken sahipliği yaparak öncü rol oynamayı sürdüreceğiz.
Salgında ağır darbe alan global iktisadın Rusya-Ukrayna savaşıyla birlikte yeni şok dalgasına maruz kaldığını görüyoruz. Güç, besin, hammadde fiyatlarının oluşturduğu enflasyon baskısı tüm ekonomileri ve toplumsal refahı olumsuz tarafta etkilemektedir.
“YAŞANAN SÜREÇ, BESİN GÜVENLİĞİNİ RİSKE ATTI”
Gelişmeler güç arz güvenliğini tekrar gündeme taşımıştır. Öteden beri güç konusuna rekabet değil işbirliği alanı olarak baktık. Bölgesel ve global güç güvenliğini destekleyen pek çok projeyi hayata geçirdik. Yaşanan süreç, besin güvenliğini de riske atmıştır.
İnsanlığın karşı karşıya kaldığı karanlık tabloyu umudun ışığıyla aydınlatabilmenin yegane yolu milletlerarası işbirliği, dayanışmayı hakkaniyetli ve adaletli yaklaşımla güçlendirmektir. Ortak gündemle harekete geçmemiz gereken bir periyoda girdik.
“RUSYA-UKRAYNA SAVAŞI’NDA ANAHTAR ROL DİPLOMASİ”
Türkiye olarak Rusya-Ukrayna savaşının meydana getirdiği sarsıntılarla çaba ortaya koyuyoruz. Birinci günden bu yana savaşın kazananı adil barışın kaybedeni olmayacağı fikriyle hareket ettik. Yaşanan krizin tahlilinde diyalog ve diplomasinin anahtar rolüne vurgu yapıyoruz.
Tarafları evvel Antalya Diplomasi Forumu sonra İstanbul’da bir ortaya getirdik. Sayın Genel Sekreter ile birlikte yürüttüğümüz ağır eforlar sonucunda Ukrayna tahılının dünyaya ulaşmasını temin ettik. Bu gelişmeyi sağlayan İstanbul Mutabakatı’nın ikinci ayı dolarken sevkiyatın her geçen gün ivme kazanmasını memnuniyetle izliyoruz.
Tahıl arzının sürdürülmesinin sağlanmasında kritik değere sahip bu mutabakat BM’nin son yıllarda imza attığı en büyük başarılardan biridir. Milletlerarası topluluktan medet umanların BM’ye besledikleri inanç bu muvaffakiyetle tekrar tazelenmiştir.
İstanbul Mutabakatı hayati ehemmiyet arşeden sıkıntılarda müzakerelerin sonuç verdiğini ispatlamıştır. Zaporijya Nükleer Santrali’ndeki kriz konusunda tıpkı anlayış sergilenebilir.
“BARIŞ GAYRETLERİNE DAYANAK VERİN”
Buradan memleketler arası kuruluşları ve tüm ülkeleri Türkiye’nin kalıcı barışın tesisine yönelik eforlarına samimi dayanak vermeye çağırıyorum. Her iki tarafa da krizden onurlu çıkış imkanı verecek makul, adil, uygulanabilir diplomatik tahlili beraberce bulmamız gerekiyor.
Tüm bu felaketler faal çok taraflılığın BM’de de beden bulması için daha fazla gayret gösterme sorumluluğumuzu bir kere daha hatırlatmıştır. BM’nin kapsayıcı vasfına yakışan, tüm insanlık ismine ortak iradenin bedene getirildiği bir teşkilat olarak yine yapılandırmamız kaidedir.
Bilhassa Güvenlik Kurulu’nun aktif, demokratik, şeffaf ve hesap verebilir yapı ve işleyişe kavuşturulması insanlığın barış, adalet, refah arayışında kıymetli dönüm noktasını teşkil edecektir. Dünya 5’ten büyüktür ve daha adil bir dünya mümkündür gerçeğin altını her platformda en kuvvetli halde çizmeye devam edeceğiz.
Bu uğraşta tüm üye ülkelerden dayanak beklediğimizi bir defa daha tabir etmek istiyorum.
Türkiye’nin dış siyasetteki vizyonu sürekli barış odaklı olmuştur. Tüm dünyada sulh-ü sükunu hakim kılmak için var gücümüzle çalışıyoruz. Çatışmaların tahlili konusunda efor harcıyoruz. Avrupa’dan Latin Amerika’ya, Afrika’ya kadar farklı coğrafyalarda uyuşmazlıkların giderilmesinde yeri geldiğinde arabulucu, kolaylaştırıcı olarak yapan rol üstleniyoruz.
Sorunların değil tahlillerin modülü olmayı sağlayacak inisiyatifler alıyoruz. Suriye krizinde halkın yasal beklentileri doğrultusunda kalıcı tahlilin kıymetini tekrar vurguluyoruz. Çözümsüzlüğün sürmesi bölgemizin güvenlik ve istikrarını, Suriye’nin toprak bütünlüğünü tehdit etmektedir.
4 milyonu aşkın sivil ülkemizin yardımlarıyla hayata tutunmaktadır. Yardım kararının uzatılması için Güvenlik Kurulu mesuliyetini yerine getirmelidir. Ülkemize hücumlar gerçekleştirilen, Suriye’nin toprak bütünlüğünü tehdit eden PKK ve türevlerine karşı Türkiye’nin kayıtsız kalması mümkün değildir.
Bu terör örgütünü isim değişikliğiyle legalleştirmeye çalışanların bir an evvel yanılgılarından dönmelerine davet ediyoruz. Terör örgütlerine karşı gerekeni yapmaktan asla çekinmeyeceğimizi tekrar kuvvetle belirtiyoruz. Suriyeli kardeşlerimizin ülkelerine istekli inançlı onurlu biçimde dönmelerini temin etmek için gerekli kuralları temin etmekte üzerimize düşeni içtenlikle yapıyoruz.
“SURİYE’DE 100 BİN BRİKET KONUT İNŞA EDİYORUZ”
Suriye’nin çeşitli bölgelerinde 100 bin briket mesken inşa ediyoruz. Bunların değerli kısmını tamamlayıp teslim ettik. Ayrıyeten yaklaşık 1 milyon Suriyelinin topraklarına dönmesini sağlayacak 200 bin konut inşası için hazırlıklara başladık.
Güvenli bölgelerde inşa edilecek bu projenin hayata geçirilmesi için milletlerarası toplumun takviyesine gereksinim vardır. Herkesin gerekli çabayı göstermesini, dayanışma sergilemesini bekliyoruz. Mülteci krizi kendilerine daha güzel gelecek aramak için yola çıkan günahsızların botlarını batırıp onları vefata terk etmekle, sonlara duvarlar örmekle, insanları kamplara doldurmakla çözülemez.
Hal bu türlü iken Yunanistan’ın Ege Denizi ve Doğu Akdeniz’de göçmenlere yönelik zulümlerin giderek arttığını görüyoruz. Türkiye olarak biz yeni Aylan bebeklerin cesetleri kıyalara vurmasın diye çırpınırken, Yunanistan hukuksuz, pervasız geri itmeleriyle Ege’yi mülteci mezarlığına çevirmektedir.
Geçen hafta 9 aylık Asım bebek ve 4 yaşında Abdülvahap aileleriyle birlikte Yunan kıyı güvenlik güçlerinin botlarını batırması sonucu vefat etmiştir. Avrupa’nın ve BM kurumlarının insanlığa karşı cürüm teşkil eden acımasızlıklara artık dur demesinin vakti çoktan gelmiştir.
“TERÖR ÖRGÜTLERİ ORTASINDA AYRIM YAPILMAMASINI BEKLİYORUZ”
Irak’ta da huzurun ve istikrarın hakim kılınması için her türlü çabayı sergiliyoruz. Ülkede Iraklılık kimliği temelinde siyasi birliğin ve uzlaşının sağlanmasını dilek ediyoruz. Terör örgütlerinin istismarlarının önlenmesi lakin bu halde mümkündür.
Irak’taki istikrarsız ortamı istismar eden terör örgütlerinin ülkemizi gaye alan hareketlerine asla müsaade etmiyoruz. Bu kürsüden daha öncede vurguladığım üzere; terörizmle çabayı terör örgütleri ortasında ayrımı reddeden bir işbirliği ile kazanabiliriz. Tüm terör örgütleriyle uğraşını yıllardır devam eden Türkiye’nin müttefik ve dostlarından samimi işbirliği dayanışma beklemek en olağan hakkımızdır.
“İSTİKRARA KATKIDA BULUNAN HERKESLE ÇALIŞIRIZ”
Terör örgütleri ve zalim rejimler yerine bölgenin güvenlik, istikrar, huzuruna katkıda bulunmak isteyecek herkesle çalışmaya hazırız. Dünyanın güvenliği bakımından üzerinde ısrarla durulması gereken yerlerden biri de Kuzey Afrika ve Doğu Akdeniz’dir.
Libya’nın istikrar ve refahı başta komşuları olmak üzere tüm bölge için kritik ehemmiyettedir. Türkiye olarak BM’nin bu istikametteki gayretlerini destekliyoruz. Libya halkının egemenlik, birlik ve bütünlüğünü korumak hak ettiği refah seviyesine erişmesini sağlamak emelimizdir. Adil ve muteber seçim yapılarak güçlü hükümetin işbaşına gelmesi hepimizin katkıda bulunacağı temel maksat olmalıdır.
Ortadoğu coğrafyasında sona erdirilmesini gerekli gördüğümüz İsrail-Filistin ihtilafında iki devletli tahlil vizyonuna dayanak veriyoruz. Kudüs, Haremi Şerif’in kutsiyetine hürmet gösterilmesi, yasa dışı yerleşim faaliyetlerinin durdurulması kaidedir. Bölgedeki sorunun adil, kalıcı kapsamlı tahlile kavuşturulması için başşehri Doğu Kudüs olan bağımsız ve hükümran Filistin devleti kurulması dışında bir ihtimal yoktur.
İsrail ile bağlantımızın kendimizin, bu ülkenin ve Filistin halkının bölgenin huzuru, istikrarı için birleştirmekte kararlıyız. BM, Filistinli Mültecilere Yardım Ajansı’nın kurumsal ve mali kapasitesinin geliştirilerek Filistinli mazlumlara sahip çıkılması memleketler arası toplumun sorumluluğudur.
“İRAN’IN NÜKLEER PROGRAMI KONULARI DİPLOMASİYLE SONUÇLANDIRILMALI”
İran’ın nükleer programına ait konuların diplomasi ve diyalog istikametiyle en kısa istikametiyle sonuçlandırarak uygulamaya geçilmesini bekliyoruz. Azerbaycan’ın işgal altındaki topraklarını kurtarması, kalıcı barışın temini konusunda tarihi fırsat penceresi açılmıştır. Türkiye olarak bu fırsatın değerlendirilmmesi için önemil adımlar attık.
Son günlerde yaşanan gelişmeler bu iklime gölge düşürmüş olsa da kısa müddette Azerbaycan ve Ermenistan ortasında kapsamlı bir barış muahedesine inanıyoruz. Azerbaycanlı kardeşlerimizin sürekli yanında olmayı sürdüreceğiz.
Neredeyse yarım asırdır işgal, çatışma, terörizm, sefalet üzere meselelerle boğuşan Afganistan tekrar bir sınamadan geçmektedir. Ülkedeki süreksiz hükümetin temel insan hakları konusunda atacağı adımlar ümit verici gelişmelerin önünü açabilir. Hindistan ve Pakistan’ın bağımsızlıklarını kazanmalarının üzerinden geçen 75 yıla karşın ortalarında hala güçlü bir barış tesis edilememiş olmasından keder duyuyoruz.
Dileğimiz Keşmir’de adil bir barışa kavuşulmasıdır. Sel felaketi geçiren Pakistan halkına tekrar geçmiş olsun diliyoruz. Memleketler arası toplumun Pakistan halkına içinden geçtikleri sancılı devirde dayanak vermesini bekliyoruz.”