Çin Bankacılık ve Sigortacılık Düzenleme Kurulu Hınan Ofisi ve Hınan Mali Kontrol ve İdare Ofisi, yayımladıkları ortak açıklamada, bankacılık dolandırıcılığı kuşkusuyla soruşturulan bankalarda 50 bin yuana (yaklaşık 7 bin 440 bin dolar) kadar mevduatı olanlara cuma günüden itibaren ödeme yapılacağı belirtildi.
Açıklamada, daha yüksek ölçüde mevduatı olanlara ise paralarının daha sonra ödeneceği, Hınan Kırsal Kredi Kooperatifi Bankası aracılığıyla yapılacak ödemelerin isimli soruşturma sürecinde geri alınan varlıklardan sağlanan kaynakla yapılacağı kaydedildi.
Açıklama, evvelki gün Hınan eyaletinin merkezinde düzenlenen olaylı protestonun akabinde geldi. Çin Halk Bankasının (PBoC) Cıngcou’daki şubesi önünde düzenlenen protesto, güvenlik güçlerine mensup olduğu sanılan, sivil giysili, bindirilmiş kıta üzere hareket eden kümelerin engellemesi nedeniyle arbedeye dönüşmüştü.
Sosyal medyada yayılan birtakım görüntülerde, protestocular ile polisle hareket eden küme ortasında itişmelerin meydana geldiği, protestocuların kümeye plastik su şişeleri fırlatarak karşılık verdiği görülmüştü.
1000’den fazla kişinin katıldığı varsayım edilen son protestoda “Hınan bankaları, birikimlerimi iade edin” sloganları atan mudiler, mahallî hükümeti gereken adımları atmamakla suçlamıştı.
Bankalar hakkındaki isimli soruşturmayı yürüten Şucang kentinin Kamu Güvenliği Ofisi, dün yaptığı açıklamada, Şuçang Kırsal Ticaret Bankası (XRCB) ve Hınan Şincayfu Küme Yatırım Holding isimli kuruluşlarda çoğunluk payına sahip bir “suç çetesinin”, 2011’den bu yana kırsal bankaları yasa dışı kredi ve fon transferleri için kullandığı, olayla ilgili banka dolandırıcılığı ve öteki cürümlerden soruşturma yürütüldüğünü bildirmişti.
“Lu Yi” isimli şüphelinin liderlik ettiği çetenin, bankaların denetimini yasa dışı yollarla ele geçirdiği, kredi ve mali yatırım araçlarının kendi kurduğu platform aracılığıyla pazarladığı ve dataları gizlemek ve değiştirmek için paravan şirketler kurduğu söz edilen açıklamada soruşturma kapsamında birinci küme şüphelilerin haziranda gözaltına alındığı kaydedilmişti.
18 NİSAN’DAN BU YANA PARALARINI ÇEKEMİYORLAR
Hınan Şiancaifu Küme Yatırım Holding’in paylarına sahip olduğu, Yucou Şinminshıng Köy Bankası, Şangcai Huimin İlçe Bankası, Cıçıng Huanghuai Topluluk Bankası ve Kayfıng Yeni Doğu İlçe Bankasında mevduatı olan yüz binlerce mudi, küme hakkındaki isimli soruşturma nedeniyle mevduatları dondurulduğu için 18 Nisan’dan bu yana bankalardaki paralarını çekemiyordu.
Ayrıca kümenin hisse sahibi olduğu komşu Anhui eyaletindeki iki bankada da çevrim içi bankacılık hizmetleri dondurulmuştu.
Yüksek faiz vaadiyle mevduat toplayan bankalarda Hınan ve Anhui dışında Çin’in öteki eyalet ve bölgelerinden müşterilerin olduğu 400 bine yakın şahsın parası olduğu iddia ediliyor.
Çin kanunlarında banka mevduatlarına devlet teminatı veren bir düzenleme bulunmuyor. Hasebiyle ilgili bankalar hakkındaki isimli soruşturma, mahallî ve merkezi hükümete mudilerin kayıplarının karşılanmasına dair bir yükümlülük getirmiyor.
Mevduat krizinin toplumsal patlamaya dönüşmesi ihtimali, hükümet yetkililerini adım atmak konusunda sıkıştırıyor.