Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) dün açıkladığı bilgilere nazaran Türkiye iktisadı üçüncü çeyrekte cari fiyatlarla 4 trilyon 258 milyar lira, bazında ise 241 milyar 523 milyon dolar büyüklüğe ulaştı. Kişi başı ulusal gelir de üçüncü çeyrek itibariyle 9 bin 861 dolar olarak hesaplandı. Harcama idaresiyle GSYH hesabına nazaran üçüncü çeyrekte vatandaşın tüketimi geçen yılın birebir çeyreğine nazaran yüzde 19.9 artarken, bunun büyümeye katkısı 12 puan oldu. Vatandaşın büyümeye katkısı ikinci çeyrekte 13.62 puan, birinci çeyrekte ise 11.61 puan olmuştu. Devletin tüketimi ise üçüncü çeyrekte hızlandı. Üçüncü çeyrekte geçen yıla nazaran devletin tüketim harcamaları yüzde 8.5 artarken 1.07 puanla büyümeye bu yılın en yüksek katkısını verdi.
SAĞLANAN KATKI
Finans dalı yılın üçüncü çeyreğinde geçen yılın tıpkı çeyreğine nazaran yüzde 21.6 büyüdü, büyümeye katkısı 0.85 puan oldu. İdari ve dayanak hizmetleri yüzde 12.6 büyümeyle 0.61 puan, kamu idaresi yüzde 7.6 büyümeyle 0.73 puanlık müspet katkılarıyla dikkat çekti. İnşaat dalı üçüncü çeyrekte yüzde 14.1 daraldı. Hizmetler dalı üçüncü çeyrekte yüzde 6.9’luk büyümeyle 1.67 puanlık katkı sağladı. Bilgi irtibat dalı yüzde 13.9 artışla ekonomiyi yüzde 0.85 puan olumlu etkilerken, gayrimenkul yüzde 4.1 büyümesiyle 0.29 puan takviye verdi. İhracat üçüncü çeyrekte yüzde 12.6 artarken, iktisada 2.9 puan katkı verdi. İthalat yüzde 12.2’lik artışıyla büyümeyi 2.24 puan geriletti. Dış ticaretin büyümeye olumlu tesiri 0.66 puan oldu. Stoklardaki azalmanın büyüme üzerinde üçüncü çeyrekte de negatif tesiri 9.5 puan oldu. Üretim metoduyla GSYH hesabına nazaran ise ikinci çeyrekte daralan tarım dalı yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 1.1 ile büyüme gösterdi. Tarım bölümünün olumlu katkısı ise 0.06 puan oldu. Sanayi bölümünün ekonomik büyümeye katkısı yalnızca 0.06 puan oldu.
‘TÜRKİYE OLUMLU AYRIŞTI’
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, nitelikli ve sürdürülebilir büyümeyi hedefleyen Türkiye İktisat Modeli kapsamında uyguladıkları selektif kredi siyaseti ile iktisattaki kaynakların aktif ve verimli alanlarda kullanılmasını sağladıklarını belirterek, siyasetlerin olumlu sonuçlarını da almaya devam ettiklerini kaydetti.
Nureddin Nebati
Ekonominin üçüncü çeyrekte yıllık yüzde 3.9 büyüdüğünü lisana getiren Nebati şöyle devam etti: “Böylece birinci dokuz aylık periyotta büyüme yüzde 6.2 olmuştur. Orta Vadeli Program’da (2023-2025) öngördüğümüz biçimde yüzde 5 civarı büyüme ile kapatarak, bu yıl da en güçlü büyüyen ülkelerden biri olacağız. Büyümemize iç ve dış talep 7 çeyrektir olumlu katkı vermekte ve 9 çeyrektir kesintisiz büyüme sürecimiz devam etmektedir. Büyümeye iç talep 3.2 yüzde puan, net dış talep ise 0.7 yüzde puan katkı vermiştir. Türkiye İktisat Modelimizin kıymetli gayelerinden biri olan ihracat ve makine-teçhizat yatırımlarının üçüncü çeyrek büyümesine katkısı toplam 4.4 yüzde puan olmuştur. Uyguladığımız siyasetlerle; güçlü global şartlara karşın ülkemiz yatırımda, istihdamda, üretimde ve ihracatta müspet ayrışmaya devam etmektedir. Üçüncü çeyrekte mevsimsel düzeltilmiş istihdam yıllık 1.7 milyon kişi artmış ve işsizlik oranı yüzde 10’a gerilemiştir. Ülkemizin kendine mahsus dinamiklerini, geçmiş deneyimlerini ve potansiyelini dikkate alarak; Türkiye’yi büyüten, yatırımcılarımızın önünü açan, istihdam odaklı siyasetleri uygulamaya devam etmekte kararlıyız.”