Türkiye Devrimci Emekçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi’nin (DİSK-AR) 2022 yılı 2.Çeyrek İşsizlik ve İstihdam Görünümü Raporu’nu açıkladı. Buna nazaran, çalışabilir 64,5 milyon kişinin yalnızca 21,4 milyonu kayıtlı ve tam vakitli olarak istihdamda yer alıyor.
Türkiye Devrimci Personel Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi’nin (DİSK-AR) 2022 yılı 2.Çeyrek İşsizlik ve İstihdam Görünümü Raporu’na nazaran, çalışabilir 64,5 milyon kişinin yalnızca 21,4 milyonu kayıtlı ve tam vakitli olarak istihdamda yer alıyor.
TÜİK tarafından açıklanan bilgilere nazaran 2022 ikinci çeyrekte işsizlik yüzde 10,6 olurken, İstihdam edilenlerin sayısı 2022 yılı 2. çeyreğinde bir evvelki çeyreğe nazaran 765 bin kişi artarak 30 milyon 775 bin kişi, istihdam oranı ise 1,1 puanlık artış ile yüzde 47,7 olarak gerçekleşti.
TIKAYIN:TÜİK: İşsizlik ikinci çeyrekte yüzde 10,6 oldu
İşsizlik istatistiklerine yer verilen raporda şöyle dendi:
“Her 10 şahıstan yalnızca 3’ü kayıtlı ve tam vakitli istihdamda”
TÜİK’in resmi istihdam oranı 2022 1. çeyrekte yüzde 47,7 olarak açıklanırken, DİSK-AR tarafından TÜİK bilgilerinden hareketle hesaplanan Kayıtlı Tam Vakitli İstihdam (KATİ) oranı yüzde 33,3 olarak gerçekleşti. Bayanlarda resmi istihdam oranı yüzde 30,4 iken KATİ oranı yüzde 18,4 ve erkeklerde resmi istihdam oranı yüzde 65,3 olarak açıklanmışken; KATİ oranı yüzde 48,5 olarak hesaplandı.
Böylece KATİ oranı resmi istihdam oranından genelde 14,4 puan, bayanlarda 12 ve erkeklerde ise 16,8 puan düşük olarak gerçekleşti. DİSK-AR tarafından yapılan KATİ hesaplamasıyla çalışma çağındaki (15+ yaş) 64,5 milyon kişinin yalnızca 21,4 milyonu kayıtlı ve tam vakitli istihdam (KATİ) kapsamında çalıştığı ortaya çıktı. Çalışma çağındaki 32,6 milyon bayanın ise yalnızca 5,9 milyonu kayıtlı ve tam vakitli istidamda (KATİ), çalışma çağındaki 31,9 milyon erkeğin ise 15,4 milyonu kayıtlı ve tam vakitli istidamda yer alıyor. Bu durum nispeten nitelikli istihdamın düşüklüğünü ortaya koyuyor.
“Geniş tarifli işsizlik yüzde 21,3”
TÜİK’e nazaran mevsim tesirinden arındırılmış dar tarifli işsiz sayısı 2022 yılı 2. çeyrekte, 2021 1. çeyreğe nazaran 43 bin kişi azalarak 3 milyon 654 bin olarak gerçekleşti. DİSK-AR tarafından TÜİK bilgilerinden yararlanarak hesaplanan geniş tarifli işsiz sayısı ise 2022 2. çeyrekte 7 milyon 980 bin olarak hesaplandı.
TÜİK tarafından 2021 yılı 1. çeyrekte yüzde 11 olarak açıklanan mevsim tesirinden arındırılmış dar tarifli işsizlik oranı bir yılda 0,4 puan azalarak yüzde 10,6 olarak, mevsim tesirinden arındırılmış âtıl işgücü (geniş tarifli işsizlik) oranı ise 2021 yılı 1. çeyreğine nazaran 0,9 puan azalarak yüzde 21,3 olarak açıklandı.
Böylelikle 2022 1. çeyreğinde (mevsim tesirinden arındırılmış) dar tarifli işsizlik oranı ile mevsim tesirinden arındırılmış geniş tarifli işsizlik oranı ortasında 10,7 puanlık, mevsim tesirinden arındırılmış dar tarifli işsiz sayısı ile geniş tarifli işsiz sayısı ortasında ise 4 milyon 326 bin kişilik bir fark ortaya çıkmış oldu.
Kadınlarda geniş tarifli işsizlik yüzde 28,8
Bilindiği üzere bayan işsizliği ülkemizde ortalama işsizlikten daha yüksek iken, bayan istihdam oranı ortalama istihdam oranından daha düşüktür. Öte yandan Covid-19 periyodunda tüm dünyada yaşanan iş kayıplarından bayanlar erkeklere nazaran orantısız bir biçimde olumsuz etkilendiği ve bunun ülkemizde de misal bir eğilim gösterdiği biliniyor. ILO’nun varsayımlarına nazaran çalışılan saatlerde toplumsal cinsiyet eşitsizliğini sürüyor.
TÜİK’in 2022 1. çeyrek üç aylık datalarına nazaran hem dar hem geniş tarifli işsizliğin cinsiyete nazaran dağılımına bakıldığında bayanlarda işsizliğin erkeklerden 5 puan daha fazla olduğu görülüyor. 2022 2. çeyreğinde dar tarifli işsizlik erkeklerde yüzde 8,9 ve bayanlarda ise yüzde 13,9 olarak açıklandı. Geniş tarifli işsizlik (âtıl işgücü) oranı ise erkeklerde yüzde 17,2 ve bayanlarda yüzde 28,8 olarak gerçekleşti. Böylelikle bayanlarda dar tarifli işsizlik oranı erkeklerden 5 ve geniş tarifli işsizlik oranı ise 11,6 puan yüksek seyrediyor. Bayanlar, Covid-19 salgının yarattığı işsizlikten erkeklerden daha fazla etkilenmeye devam ediyor.
TÜİK tarafından 2022 yılı 2. çeyrekte dar tarifli bayan işsizliği 1 milyon 605 bin ve erkek işsizliği ise 2 milyon 49 bin olarak açıklandı. TÜİK datalarından yararlanarak hesapladığımız geniş tarifli işsiz sayısı ise bayanlarda 3 milyon 827 bin ve erkeklerde ise 4 milyon 128 bin olarak gerçekleşti.
Kadın geniş tarifli işsizliğinin dar tarifli bayan işsizliğine nazaran yüksek olmasının en değerli sebebi bayanlar ortasında vakte bağlı eksik istihdam edilenler ile ümitsizler, iş aramayıp çalışmaya hazır olanlar ve iş arayıp işbaşı yapamayacak olanları içeren potansiyel işgücünün yüksekliğidir.
“Geniş tarifli genç işsizlik yüzde 32,5”
Gençlerde işsizlik oranının başka yaş kümelerine nazaran yüksek olduğu biliniyor. Buna ek olarak Covid-19 devrinin işgücü piyasalarında yarattığı tahribattan gençler daha fazla etkilendi. Bu tesir sürüyor. Salgın periyodunda gençler işgücü piyasasından daha süratli çekildi. İşi olmayan milyonlarca genç ya iş aramayı bıraktı ya da işgücü piyasasına girişlerini geciktirdi. Tüm dünyada olduğu üzere Türkiye’de de Covid-19 nedeniyle genç işsizliği hayli yükseldi. TÜİK genç işsizliğini 2022 yılı 2. çeyreğinde yüzde 20,3 olarak açıkladı. Lakin TÜİK bilgileri genelde olduğu üzere gençlerde de gerçek durumu yansıtmaktan uzak.
TÜİK datalarından yararlanarak hesapladığımız 15-24 yaş ortası genç nüfusta geniş tarifli işsizlik oranı 2022 yılı 2. çeyreğinde yüzde 32,5 olarak gerçekleşti. Böylelikle geniş tarifli genç işsizliği dar tarifli genç işsizliğinden 12,2 puan fazla olarak gerçekleşti.
Genç bayanlarda geniş tarifli işsizlik ise daha yüksek oranda seyretmeye devam ediyor. 15- 24 yaş ortası erkeklerde dar tarifli işsizlik yüzde 17,1 ve geniş tarifli işsizlik yüzde 26,5 olarak hesaplanırken, 15-24 yaş ortası genç bayanlarda ise dar tarifli işsizlik yüzde 26,3 geniş tarifli işsizlik yüzde 42,4 olarak hesaplandı. Böylelikle dar tarifli işsizlik geniş tarifli işsizlikten erkeklerde 9,4 puan ve bayanlarda ise 16,1 puan yüksek seyrediyor.” (ANKA)