Fansa’da araştırmacılar, Kutsal Roma İmparatoru ve İspanya Hükümdarı 5’inci Charles’ın 500 yıla yakın müddet evvel yazdığı mektubun şifresini çözdü. 16’ncı yüzyılın en güçlü hükümdarlarından biri olan ve “Şarlken” olarak da bilinen imparator, 1519’da tahta çıkmış, 37 yıl karar sürmüştü. Fransa’daki Loria Laboratuvarı’nda vazifeli grup, 1547 yılında 5’inci Charles’ın, Fransa Krallığı’ndaki kendi büyükelçisine yazdığı şifreli mektupta neler anlattığını sonunda deşifre etti. İspanya ve Fransa ortasında savaş ve tansiyonların yaşandığı devirde hükümdarlık yapan 5’inci Charles’ın, büyükelçi Jean de Saint-Mauris’e yolladığı mektup asırlarca Fransa Nancy’deki Stanislas Kütüphanesi’nde koruma edilmişti.
ZORLU ÇALIŞMA
Laboratuvarda misyonlu kriptograf Cecile Pierrot, mektubun varlığından 2019’da katıldığı bir yemekte haberdar oldu. 2021’de mektubu inceleme kararı aldı. O ve grubu, 120 civarı sembol kullanılan mektubun şifrelerini çözdü. Basın toplantısında, mektubun her sözünün tek bir sembolle anlatıldığını, bilgisayarların da yardımıyla kuvvetli bir çalışma sonucunda metni çözdüklerini söyledi. Pierrot, geçen haziran ayında kendisinin mektuptaki bir tabirin şifresini çözdüğünü, sonra grubun de yardımıyla devamının geldiğini belirtti.
SUİKAST SÖYLENTİSİ
Tarihçi Camille Desenclos da, “Uzun ve yorucu bir çalışmaydı lakin Pierrot’nun bir terimi çözdüğü gün bir dönüm noktası oldu” dedi ve büyükelçi Saint-Mauris’in yolladığı bir mektuptan da dayanak aldıklarını aktardı. Desenclos, 1547’de yazılan, asırlarca içeriği anlaşılmayan bir mektubu okumanın çok heyecan verici olduğunun altını çizerken içeriğin 5’inci Charles’a yönelik bir suikast planına dair söylentiyle ilgili olduğunu anlattı. Mektuba nazaran Fransa’da bu türlü bir plan yapıldığı argüman ediliyordu. Bu nedenle mektup Fransa’daki büyükelçiye yazılmıştı.
