Demokrat Partili Massachusetts Senatörü Ed Markey başkanlığındaki ABD Kongre heyetinin Tayvan’a ziyaretinin akabinde Çin’e ilişkin savaş uçakları ve gemilerin Ada etrafında görüldüğü bildirildi.
Tayvan Savunma Bakanlığı, yaptığı açıklamada, mahallî saatle 17.00 (TSİ 12.00) prestijiyle, Çin Halk Kurtuluş Ordusuna (PLA) ilişkin 30 savaş uçağı ve 5 savaş gemisinin Ada etrafında görüldüğünü bildirdi.
Açıklamada, uçaklardan 15’inin, Tayvan Boğazı’nda tarafların tesir alanlarını sınırladığı kabul edilen hava ve deniz sınırının doğusuna uçtuğu belirtildi.
Hava ve deniz araçlarının, elektronik takip araçları, devriye uçakları, gemiler ve yer füze sistemleriyle izlendiği söz edilen açıklamada, “PLA’yı askeri tatbikat duyurusuyla bölgedeki barış ve istikrarı tehlikeye attığı için kınıyoruz.” sözlerine yer verildi.
Çin ordusu, ABD Kongre heyetinin Tayvan’ı ziyaretinin akabinde Ada etrafında “askeri devriye faaliyeti ve tatbikat” başlattığını duyurmuştu.
Çin Halk Kurtuluş Ordusu (PLA) Doğu Cephesi Komutanlığı Sözcüsü Şi Yi, “Tayvan etrafında müşterek muhabere hazırlık devriyesi ve gerçek muharebe tatbikatı yapacaklarını” bildirmişti.
Çin Savunma Bakanlığı Sözcüsü Vu Çien de ziyaretin, ABD’nin Tayvan Boğazı’nda barış ve istikrarı bozmaktaki rolünü ortaya koyduğunu belirterek “PLA’nın Tayvan etrafındaki sularda ve hava alanındaki müşterek tatbikat ve eğitimleri, ABD-Tayvan hata birliğine ve provokasyonuna kararlı bir yansıdır.” tabirlerini kullanmıştı.
Pelosi’nin ziyareti
Senatör Markey öncülüğündeki 5 kişilik Kongre heyeti, ABD Temsilciler Meclisi Lideri Nancy Pelosi’nin Çin ile tansiyona yol açan Tayvan ziyaretinden 12 gün sonra dün gece Ada’ya gelmişti. Heyet, bugün Ada’daki hükümetin başkanı Tsai Ing-wen ile görüşmüştü.
Pelosi ve beraberindeki 5 kişilik Kongre heyeti, 2 ve 3 Ağustos’ta Tayvan’ı ziyaret etmişti. Ada’yı topraklarının modülü olarak gören Pekin, ziyaretin akabinde Ada etrafında askeri tatbikatlara başlamıştı.
6 bölgede yürütülen tatbikatlar, Ada’nın etrafında fiili abluka oluşturmuştu. Gerçek silah ve mühimmatın kullanıldığı tatbikatlar sırasında, Çin ana karasından ateşlenen güdümlü füzeler Tayvan yakınlarındaki sulara düşmüştü.
Ordu sözcüsü, 10 Ağustos’ta tatbikatların tamamlandığını duyurmuş lakin Tayvan Boğazı’ndaki askeri devriye faaliyetinin devam edeceğini bildirmişti.
Pelosi, Çin ile egemenlik ihtilafı içindeki Ada’yı 25 yıl ortadan sonra ziyaret eden birinci ABD Temsilciler Meclisi Lideri olmuştu. Daha evvel 1997’de Newt Gingrich, bu misyonu yürütürken Tayvan’ı ziyaret etmişti.
Pekin, “tek Çin ilkesini” vurgulayarak Tayvan’ın dünya ülkeleriyle müstakil diplomatik alakalar kurmasına, BM’de ve başka milletlerarası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor, kendisini tanıyan ülkelerin Tayvan ile diplomatik bağlantılarını kesmesini koşul koşuyor.