Öyle bir kent ki, ayağınızı kapınızdan dışarı attığınız anda her adımınızın altında sürprizler yatıyor. Kâfi ki bu şuurla gezin İstanbul’u…
Bu hafta yaklaşık 1600 yıllık geçmişiyle İstanbul’un tarihi yarımada içinde bulunan en eski su yapılarından biri olan Şerefiye Sarnıcı’na gittim. Geçen yıl burada bir 360° Projection Mapping gösterisi izlemiştim. Sütun sütun sarnıcın oluşum sürecine tanıklık etmenizi sağlayan, İstanbul’un su yollarının izini sürerek Bizans’tan Osmanlı’ya ve ana yurdu dört baştan saran çelik ağlarla oluşan Cumhuriyet periyoduna bir seyahate çıkaran şov için 29 adet 10.000 ansi lümenli projeksiyon aygıtını truss sistemi ile yerleştirip tarihi dokuya dokunmadan 360°’lik dev bir ekran oluşturulmuştu.
Şerefiye Sarnıcı’na bu türlü bir sistem kurmak zordu, zira yer yüzde 100 nem oranına sahip. Tarihi doku üzerine müdahalede bulunmamak için elektrik işlerine ilişkin altyapı kablolama montajının tamamı yapıya sonradan eklenen yürüme yolu altında çözümlenerek sarnıç içerisinde inşa edilen sistem odasına entegre edilmiş. Nem alıcı aygıtlarla odanın nemini kalibre ederek server sistemlerine ziyan vermesini engellemişler.
Biraz sarnıcın tarihine bakalım. İsmini Osmanlı periyodunda bulunduğu mahalleden almış Şerefiye Sarnıcı. Üzerine 1800’lerin sonu, 1900’lerin başında yapıldığı düşünülen ve 1912’de İstanbul Şehremaneti Binası olarak kullanılan Arif Paşa Konağı inşa edilmiş. Bu bina 1930 – 1984 tarihleri ortasında İstanbul Belediye Hizmet Binası, akabinde Eminönü Belediye Binası olarak hizmet vermiş. 2010’da İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından, Eminönü Belediyesi binasının ek kısımlarının yıkımı gerçekleştirilmiş, tarihi yapıya ziyan vermeden binanın altında kalan, yakın vakte kadar pek bilinmeyen Şerefiye Sarnıcı ortaya çıkarılmış.
Geçen yıl gösteriyi soluksuz izleyince bir yazı yazmıştım. Bu yıl yenisinin geldiğini söylediklerinde uçarak gittim.
Geçen yılki sinemanın kat kat üstüne çıkan bir yapıtla tanıştım. Her şeyin nasıl suyla başladığını, evvel tabiata sonra beşere nasıl hayat verdiğini, medeniyetin inşa edilmesinde suyun değerini anlayacaksınız bu sinemada.
“Bizans’la doğan, Osmanlı’yla yoğrulan, Cumhuriyet ile birlikte gerçek kimliğine kavuşan İstanbul bizim tarihimizin, uygarlığımızın kıymeti özetidir” kelamını bu sineması izlerken içselleştireceksiniz…
Şerefiye Sarnıcı’nın işletmecisi İstanbul Büyükşehir Belediyesi iştiraklerinden Kültür AŞ, proje ortağı ise TUCE Investment… Her ikisini de yürekten kutlarım. Yerin altında etkileyici bir dünya yaratmışlar. Atatürk’ün size en derinden bakan gözleriyle bu türlü bir yerde müsabakanız da harikulade bir his.
Siz bedelli okurlarıma; tarihe seyahat yapacağınız; ‘anlatılmaz, yaşanır’ dedikleri cinsten bu eşsiz tecrübesi öneririm.
