Doğumuna 4 ay varken, annesinde gelişen komplikasyonlar nedeniyle sezaryenle alınmak zorunda kalınan ve 540 gram doğan Rabia bebek, 137 günlük hayat savaşını kordon kanı kök hücre tedavisiyle kazandı.
İstanbul’da yaşayan Reyhan ve Kadir Mendeş (29) çiftinin ikinci çocuğu Rabia bebek, prematüre olarak 23 haftalıkken dünyaya geldi. 540 gram doğan minik Rabiayı yaşatabilmek için hekimleri her yolu denedi.
Erken doğum nedeniyle akciğer gelişimi tamamlanmayan ve 65 gün boyunca teneffüs aygıtından ayrılamayan Rabia bebek, aylarca vefat kalım savaşı verdi. İstanbul Haseki Sultangazi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Yenidoğan Kısmından Dr. Burcu Cebeci ile Dr. Dilek Kurnaz, son deva olarak şimdi dünyada da deneme basamağında olan “kordon kanı kök hücre nakli” usulünü uyguladı.
Kordon kanı bankasından temin edilen mezenkimal kök hücreler hem damar yoluyla kandan, hem de direkt akciğere verildi. Diğer hücrelere dönüşebilme özelliği taşıyan mezenkimal kök hücreler sayesinde bebeğin akciğer dokusu süratle gelişti ve parmak bebek Rabia, tam 137 günlük ömür savaşından zaferle çıktı. Minik Rabia, aslında doğması gereken tarihte, tam 4,5 ay sonra annesine kavuştu ve hastaneden taburcu oldu.
‘YENİDOĞANLARDA DENEME ETABINDA ANCAK SONUÇLAR BAŞARILI’
Rabia Mendeşe kök hücre tedavisini uygulayan takımdan Dr. Burcu Cebeci, pekçok alanda başarılı tedaviler sağlayan kök hücre nakli sisteminin yenidoğanlarda şimdi deneme basamağında olduğunu fakat literatürdeki bilimsel yayınlara nazaran sonuçların hayli yüz güldürücü olduğuna işaret ederek, “Rabia bebeğimiz 23 haftada annede gelişen birtakım komplikasyonlar sebebiyle acil sezaryen ile doğurtularak tekrar ağır bakım ünitemize alındı. 540 gram olarak doğdu. Doğum sonrası ağır bakım ünitesinde önemli akciğer sorunları sebebiyle tüm tedavileri almasına karşın maalesef takibi esnasında kahır yaşadığımız bebeklerden biriydi. Ailesiyle de görüşerek kök hücre tedavisini teklif ettik ve onların da onayı ile bebek yaklaşık 16 günlükken kök hücre tedavisi verdik” dedi.
‘İKİ AY BOYUNCA TENEFFÜS AYGITINDAN AYIRAMADILAR’
Kök hücre tedavisi öncesi bebeğin çok önemli oksijen gereksinimi olduğunu ve 65 gün boyunca teneffüs aygıtından ayıramadıklarını kaydeden Dr. Cebeci, “Kök hücre tedavisi sonrası bebeğin yaklaşık 2nci ayında teneffüs aygıtından ayırmayı başarabildik. Sonrasında tekrar oksijen takviyesi devam etti. Lakin şu an 137nci gününde, nazal oksijen takviyesi ile meskene gidebilecek duruma kadar geldi. Bu kadar erken haftada, bu kadar düşük doğum yüklü olan bir bebekte olağan ki, bu noktaya gelebilmek bizim açımızdan çok sevindirici bir durum. Zira bu bebeklerin mortalitesi (ölüm riski) çok çok yüksek, yaklaşık yüzde 70-80 civarında. Rabia da 137 gününün 60-65 gününü teneffüs aygıtına bağlı olarak geçirdi. En büyük başarımız, bu tedavi sayesinde aygıttan ayırıp ailesine kavuşturabilmemiz oldu. Bundan sonraki bakım ve tedavi ihtiyaçlarını ailesinin yanında geçirebilecek seviyeye kadar geldi” diye konuştu.
‘SADECE BELİRLİ DRUJLARDA UYGULANABİLİR’
Kök hücre tedavisinin her yenidoğan bebekte uygulanamadığını lakin kimi durumlarda bu tedavi ile başarılı sonuçlar alınabildiğini anlatan Dr. Cebeci, şu bilgileri verdi: “Çok önemli ağır akciğer sorunları olan bebeklerde, akciğer gelişimi daha tamamlanamamış halde doğmuş bebeklerde, bu gelişimi dış ortamda sağlayabilmesi için verilebiliyor. Bunun dışında çok önemli baş içi kanamaları olan (introventriküler kanaması olan) bebeklerde denenebiliyor ve yeni yeni de bağırsak sorunları olan bebeklerde kullanımı yaygınlaşmaya başladı. Tahminen de bu bebeklerin ömür bahtı açısından bir avantaj sağlamış olduğunu düşünüyoruz. Zira öbür var olan, bilimsel olarak da kanıtlanmış tüm dayanak tedavilerini bebeğe sağlamamıza karşın sonuç alamadık.”
‘NE VERİCİ NE DE ALICI BEBEĞE ZİYANI YOK’
Yenidoğan tedavisinde kullanılan kök hücrelerin bebeğin kendi kanından değil, vaktinde doğmuş bebeklerin kordon kanından temin edilerek kimi süreçlerden geçirilmiş halde hazır olarak “kordon kanı bankalarından” temine edildiğine de işaret eden Dr. Cebeci, kelamlarını şöyle noktaladı: “Daha evvelden hazırlanmış ve miyadında doğan bebeklerin göbek kordonundan elde edilen mezenkimal kaynaklı kök hücreler doku ortamında artırılarak çoğaltılıyor. Hazır halde bu bankalardan temin ediliyor. Biz de bunu hem damar yolundan hem de akciğere direkt olarak veriyoruz. Bunlar öncül hücreler aslında. Daha akciğer gelişimini tamamlayamamış olan dokularda öncül hücre olarak o hücrelerdeki gelişimi destekliyor ve akciğeri düzgünleştiriyor. Esasen bu kök hücreler, donör ailelerin onamı ile alınıp doku bankasında saklanıyor. Biz de alıcı olarak bebeğin ailesinden onam alıyoruz. Bağışlanan mezenkimal kök hücrelerin kaynağı kord (göbek kordonu) olduğu için bunun ne verici bebeğe ne de alıcı bebeğe rastgele bir ziyanı yok.” (DHA)