Katar ve Mısır ortasında tarihi yere dayanan ikili bağlantılar, son yıllarda yaşadığı sarsılma sonrasında karşılıklı atılan adımlarla yine gelişerek büyüme yoluna giriyor.
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi, 2014 yılında vazifeye başlamasından bu yana Katar‘a birinci resmi ziyaretini gerçekleştiriyor.
Katar Buyrukluk Divanından dün yapılan açıklamada, Katar Buyruğu Pir Temim bin Hamed Al Sani’nin bugün Mısır Cumhurbaşkanı Sisi’yi ağırlayacağı duyuruldu.
Sisi’nin iki gün sürecek ziyaretinde önderlerin ikili ilgilerin yanı sıra bölgesel ve memleketler arası hususları ele alması bekleniyor.
Şeyh Temim 24 Haziran’da, Kahire’ye iki günlük bir ziyarette bulundu ve bu ziyaret sırasında Sisi ile ikili alakaların gelişimi ve ortak çıkara dayalı mevzuları görüştü.
Katar Buyruğu, Mayıs 2021’de, eski Mısır Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi’nin askeri darbeyle misyonundan düştüğü 2013’ten evvelki ikili bağları yine kurma bağlamında Katar’ı ziyaret etmesi için Sisi’ye resmi davette bulundu.
Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Bahreyn ve Mısır ile Katar ortasında 2017’de çıkan uyuşmazlık El-Ula Bildirisi’yle son bulmuştu.
Ziyaretin zamanlaması dikkati çekiyor
Katar resmi ajansı QNA’ya nazaran ziyaret, iki ülke idaresi ortasındaki gelişen münasebetler çerçevesinde gerçekleşiyor; Katar ve Mısır’ın münasebetleri çeşitli alanlarda daha da güçlendirme konusundaki kuvvetli isteğini ortaya koyuyor.
Sisi’nin Katar’a ziyaretinin zamanlamasının, kasım ayında Cezayir’deki Arap Birliği Tepesi’nin başlamasından ve Birleşmiş Milletler Genel Heyetinin (BMGK) New York’taki 77. oturumu toplantılarından evvel olması nedeniyle bilhassa değerli olduğu belirtiliyor.
Ziyaret, Orta Doğu’daki gelişmeler ve Rusya’nın 24 Şubat’tan bu yana komşusu Ukrayna’ya düzenlediği askeri hücumun yansımaları açısından süratli bölgesel ve milletlerarası zorluklarla gelişmeler çerçevesinde dikkati çekiyor.
Katar-Mısır tarihi ilişkileri
Katar ile Mısır’ın bağları, iki ülkeyi ve halkını siyasi, toplumsal ve ekonomik açıdan birbirine bağlayan tarihi bir temele dayanıyor. İki ülke birinci kere 1972 yılında karşılıklı olarak büyükelçi ataması yaptı.
İki ülke ortasında on yıllardır süren bağlantılar; siyasi, ticari, ekonomik ve iş gücü dallarının yanı sıra karşılıklı yatırımların teşviki ve korunması, hava nakliyatı, spor, eğitim, bilimsel araştırma ile medya, kültürel ve arkeolojik alanlarda iş birliğini kapsıyor.
İkili bağları geliştirmek için karşılıklı adımlar atılıyor
Katar ve Mısır ortak çıkara dayalı ikili alakaları geliştirmek ve Arap ortak çalışma düzeneğini canlandırmak için karşılıklı resmi ziyaretlerde ve telefon görüşmelerinde bulunuyor.
Şeyh Temim, 24 Haziran’da Cumhurbaşkanı Sisi’nin davetlisi olarak Kahire’yi ziyaret etti.
Bu görüşmede iki taraf, Kahire’deki Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda, başta yatırım, güç, savunma, kültür ve spor olmak üzere her alanda ikili bağları güçlendirmenin ve geliştirmenin yollarını ele aldı.
İki ülke yetkilileri görüşmede, bölgesel ve milletlerarası sorunlar, bilhassa Orta Doğu’daki gelişmeler hakkında görüş alışverişinde bulundu.
Katar Buyruğu Temim’in bu ziyaretinin, Doha ve Kahire ortasındaki alakaların seyrinde bir dönüm noktası oluşturduğu belirtiliyor.
Takvimler 29 Mart’ı gösterdiğinde Kahire’de Mısır Başbakanı Mustafa Medbuli ile Katar Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Pir Muhammed bin Abdurrahman Al Sani ve Maliye Bakanı Ali bin Ahmed el-Kuvari ortasında bir görüşme yapıldı.
Görüşmede, ikili alakaların yanı sıra farklı alanlarda iki ülke ortasındaki uyum ile iş birliğinin güçlendirilmesi sorunları görüşüldü.
Taraflar ayrıyeten daima istişare ve her alanda iş birliği ve uyumun güçlendirilmesi ismine iki ülkenin dışişleri bakanlarının başkanlık ettiği bir ortak yüksek komitenin kurulmasını memnuniyetle karşıladı.
Görüşmede, gelecek devirde Mısır’da toplam 5 milyar dolarlık bir dizi yatırım ve iştirak üzerinde anlaşıldı.
Katar Dışişleri Bakanı Muhammed bin Abdurrahman Al Sani ayrıyeten Mısırlı mevkidaşı Samih Şükri ile ikili iş birliğinin güçlendirilmesi konusunu masaya yatırdı.
Taraflar, mutabakatların ve mutabakat zaptları imzalayan ortak ikili komite üyelerinin çalışmalarından memnuniyetlerini söz etti.
Ortak komitelerin çalışmaları
Katar-Mısır İzleme Komitesi 7. Toplantısı, Eylül 2021’de Doha’da gerçekleştirildi. Doha 13-14 Eylül 2021’de ise Katar-Mısır Hukuk Komitesi 6. Toplantısı’na mesken sahipliği yaptı.
Bu toplantılarda, komitelerin gündemindeki mevzular üzerinde mutabakata varıldı, yetkili makamlar ortasındaki iş birliği ve uyumun artırılmasına yönelik ikili mutabakatlar imzalandı.
Katar Posta Hizmetleri Şirketi (Qatar Post) ile Mısır Ulusal Posta Heyeti ortasında posta iş birliği alanında bir mutabakat ve protokol imzalandı. Katar Sivil Havacılık Otoritesi ile Mısır Sivil Havacılık Kurumu da hava nakliyatı alanında bir mutabakat zaptı imzaladı.
Katar’da çalışan Mısırlılar ve Katar’ın Mısır’daki yatırımları
Katar’ın kamu ve özel kesimlerinde çok sayıda Mısırlı çalışıyor ve bu Körfez ülkesinin kalkınma sürecine dayanak sunuyor. Ayrıyeten Katar pazarında çok sayıda Mısırlı şirket de faaliyet gösteriyor.
Mısır pazarında ise tatil köyleri ve turizm projeleriyle yaklaşık 3,3 milyar dolarlık Katar Yatırım Otoritesi dahil olmak üzere Körfez ülkesinin büyük yatırımları bulunuyor.
İki ülke ortasında, güç başta olmak üzere yeni alanlarda yatırımların artırılması ve genişletilmesine ait istişareler yapılıyor. Buna ek olarak ticaret hacminin artırılmasının önündeki mahzurların kaldırılması ve karşılıklı yatırımların kolaylaştırılması bahisleri ele alınıyor.
Mısır Sanayi ve Ticaret Bakanı Nevin Cami, haziran ayında Bloomberg’in iş birliğiyle düzenlenen Katar Ekonomik Forumu’na katıldı. Mısırlı Bakan, Katar’a imalat, özel kesim, dokumacılık ve deri alanlarında yatırım fırsatlarını sundu.
Haziran ayında ise Mısır Yatırım ve Hür Bölgeler Genel Otoritesi CEO’su Muhammed Abdulvehhab, Doha ziyareti kapsamında Katar İşadamları Derneği yetkilileriyle bir ortaya geldi.
İki ülke ortasındaki yatırım iş birliğinin güçlendirilmesinin ele alındığı görüşmede, taraflar Katar iş dünyasının alandaki yatırım fırsatlarını görüşmek için Mısır’a yapacağı saha ziyaretlerinin ehemmiyeti üzerinde mutabık kaldı.
Mısır iktisadının pek çok rekabetçi bileşene sahip olduğunu vurgulayan Abdulvehhab, kimya ve petrokimya sanayileri, finansal hizmetler, lojistik hizmetler, gayrimenkul, turizm, teknoloji ve tarım üzere kesimlerde Katarlı yatırımcıların ilgisini çeken yatırım fırsatlarının varlığından kelam etmişti.