Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşülen 2023 Merkezi İdare Bütçe ve 2021 Kesin Hesap Kanun Teklifi görüşmelerinde milletvekillerine sunum yaptı. Bakan Karaismailoğlu, elektrikli araçlar ve şarj istasyonlarının yaygın olarak kullanılmaya başlayacağını söyleyerek, “Artık yeni bir ulaşım çağına giriyoruz. Elektrikli akıllı araçlar ve elektrikli şarj istasyonlarını yaygın olarak kullanmaya başlayacağız. Akıllı araçlar teknolojisiyle, araçların birbirleri ortasında ve araçların etraflarıyla bilgi transferi sağladığı otonom sürüş sistemleri için yeni gelişen mevzuatları oluşturmaya ve altyapımızı hazır hale getirmeye devam edeceğiz. Bundan evvel olduğu üzere bundan sonra da ulaşım ve haberleşme dalları her alandaki gelişmenin ana lokomotifleri olarak 2053’e uzanan seyahatte en değerli dinamikler olacak” tabirlerini kullandı.
Karaismailoğlu, ulaşım ve irtibat alanında kıymetli projeleri hayata geçirdiklerini kaydederek, “Sorumluluğumuzun farkında olarak 2003 yılından bu yana ulaşım ve bağlantı alanında çok büyük ve kıymetli projeleri 1 trilyon 653 milyar 451 milyon TL yatırım yaparak hayata geçirdik. 20 yıllık devirde yatırım harcamalarımızda yüzde 60’lik hisse ile karayolu birinci sırada yer alıyor. Yıllardır ihmal edilen demir yolu kesiminin ulaştırma yatırımlarındaki hissesi, iktidarlarımız devrinde daima artırıldı. Demir yollarının 2013 yılı yatırımlarındaki hissesi yüzde 33 iken, 2022 yılında bu oranı yüzde 52‘ye çıkardık. Yatırım planlamalarımıza nazaran 2023 yılında ise demir yolu yatırımlarının hissesi yüzde 64 olacak. Yatırımların daha süratli tamamlanarak vatandaşlarımızın hizmetine sunulabilmesi bizim için son derece kıymetli. O nedenle alternatif finansman kaynaklarını da kıymetlendiriyoruz. Bunun için özel kesimin dinamizmini de harekete geçirdik. Böylelikle toplam 374,7 milyar TL’lik kamu-özel iş birliği projesini başlattık. Kelam konusu yatırımların yüzde 83’ü tamamlandı. Üretimi devam eden kamu-özel dal iş birliği projeleri ile 63,7 milyar TL daha yatırımı ülkemize kazandırmayı hedefliyoruz. Yatırım portföyümüzde 3 bin 342 proje var. Bu projelerimizin toplam büyüklüğü 991 milyar 476 milyon TL. Bu projelerde yaklaşık 447 milyar 595 milyonluk nakdi gerçekleşme sağladık. Ülke sathında yaklaşık 5 bin şantiyede ve hizmet noktasında 700 bini aşan çalışma arkadaşımız ile ülkemize özveri ile hizmet ve eser üretiyoruz” formunda konuştu.
“SEYAHAT MÜHLETİ 12 SAATTEN 2 SAATE DÜŞECEK”
Demir yolları projeleri hakkında bilgi veren Bakan Karaismailoğlu, “Ankara-Sivas Süratli Tren (HT) çizgisinin altyapı imal çalışmalarında yüzde 99,67 fiziki ilerleme sağladık. Kısmi olarak test ve sertifikasyon çalışmaları tamamlandı. Proje 2023 yılı Nisan ayında tamamlandığında seyahat mühleti 12 saatten 2 saate düşecek. Bir öbür değerli proje Ankara-İzmir Süratli Tren çizgisi, altyapı çalışmalarında yüzde 54,6 fizikî ilerleme kaydettik. Ankara-İzmir ortasında demir yolu seyahat mühletini 3 saat 30 dakikaya düşüreceğiz. Bittiğinde 508 kilometrelik aralıkta yılda yaklaşık 13,5 milyon yolcu ve 90 milyon ton yük taşımayı hedefliyoruz. Halkalı- Kapıkule Süratli Tren Projesi, İpek Demir Yolu orta koridor güzergahının ülkemizden geçen kısmının Avrupa kontağını oluşturan en değerli halkalardan birini teşkil ediyor. Projeyle Halkalı-Kapıkule (Edirne) ortası yolcu seyahat mühletinin 1 saat 30 dakikaya, yük taşıma müddetinin ise 2 saat 30 dakikaya düşmesini hedefliyoruz” diye konuştu.
“KÜÇÜKÇEKMECE (HALKALI)-BAŞAKŞEHİR-ARNAVUTKÖY-İSTANBUL HAVALİMANI METROSU PROJESİNİ 2023 YILINDA BİTİRMEYİ PLANLIYORUZ”
Bakan Karaismailoğlu, kelamlarına şöyle devam etti:
“Saatte 120 kilometre ile Türkiye’nin en süratli metrosu unvanına sahip, dünyanın sayılı metrolarından olacak 37,5 kilometrelik Beşiktaş (Gayrettepe)-Kağıthane-Eyüp-İstanbul Havalimanı Metrosu’nun Kağıthane-Havalimanı kısmının imalini tamamlandık. Sinyalizasyon testleri biter bitmez önümüzdeki günlerde açacağız. Gayrettepe-Kağıthane ortasını ise 2023 yılı Nisan ayı prestijiyle işletmeye açacağız. Başakşehir-Çam ve Sakura Kent Hastanesi-Kayaşehir Metrosu’nun üretimini tamamladık. Hastanenin yolunu yapmayan İBB, metro çizgisini da yapmayacaklarını bakanlığımıza bildirince ‘Hastaneye ulaşım hayat sıkıntısıdır, siyasi hengameye alet edilemez’ dedik. Bakanlığımız bu projeyi devraldı. Yüzde 5 düzeyinde olan fiziki ilerlemeyi 28 ay zarfında yüzde 99 düzeyinin üzerine getirdik, yakında açıyoruz. İstanbul’daki bir öteki projemiz ise mevcut Kirazlı-Başakşehir sınırının direkt Bakırköy İDO ile irtibatını sağlayacak Bakırköy (İDO)-Bahçelievler-Güngören-Bağcılar(Kirazlı) Metrosu’nun (8,4 kilometre) yüzde 72’ye yakın fiziki gerçekleşmesi var. Çizgisi 2023 yılında hizmete alacağız. Bir başka çizgimiz da 31,5 kilometrelik Küçükçekmece (Halkalı)-Başakşehir-Arnavutköy-İstanbul Havalimanı Metrosu. Tünel kazma işimizin yüzde 80’ini tamamladık. Projenin tamamını da 2023 yılında bitirmeyi planlıyoruz. Kazlıçeşme-Sirkeci Raylı Sistem ve Yaya Odaklı Yeni Kuşak Ulaşım projelerinin çalışmaları da devam ediyor. 2023 yılı birinci yarısında tamamlamayı hedefledik.”
Uydu haberleşmesine değinen Karaismailoğlu, “Uydu haberleşme hizmetleri dışa bağımlı olmadan, kesintisiz ve inançlı bir formda sağlanıyor. Türksat 5A’yı 8 Ocak 2021 tarihinde uzaya göndererek, 28 Haziran 2021 tarihinde hizmete aldık. 5B’yi de 19 Aralık 2021’de SpaceX Falcon 9 roketiyle uzaya fırlattık ve 14 Haziran 2022 tarihinde hizmete aldık. Türkiye’nin en büyük Ar-Ge projelerinden biri yerli haberleşme uydusu Türksat 6A’yı da 2023 yılı son çeyreğinde uzaya fırlatmayı planlıyoruz” dedi.
“DOĞALGAZIMIZIN LOJİSTİK MERKEZİ FİLYOS LİMANI OLDU”
Denizcilik altyapı yatırımlarının devam ettiğini kaydeden Karaismailoğlu, “Bu kapsamda gerçekleştirdiğimiz 25 milyon ton/yıl kapasitesi ile Filyos Limanı, Karadeniz’in çıkış kapısı oldu. Ayrıyeten doğalgazımızın lojistik merkezi Filyos Limanı oldu. Bir diğer liman projemiz, Rize İyidere Lojistik Limanı’nın imaline devam ediyoruz. 2003-2022 Eylül ayı ortasında 28 vilayette 90 kilometre kıyı düzenlemesi yaptık. Tersanelerimizde teknolojik gelişimlere uyumlu, inançlı ve etrafa hassas gemiler inşa ediyoruz. 1930’lu yıllarda Türk boğazlarından yılda geçen gemi sayısı 3 bin düzeylerindeydi. Günümüzde ise yılda ortalama 40 bin geminin geçtiği İstanbul Boğazı’nda gemi trafiğindeki artış, gemi boyutlarının büyümesi ve bilhassa tehlikeli unsurları taşıyan tanker geçişlerinin artması, dünya mirası İstanbul üzerinde büyük baskı ve tehdit oluşturuyor. 54 iskelede günde 500 bin yolcu taşıyan kent içi vapur ve feribotlar için de çok önemli kaza riski kelam konusu. İstanbul Boğazı’nı kullanan gemilerin inançlı geçişi için yıllık kapasitesinin 25 bin olduğu düşünüldüğünde, bugün yaklaşık 40 bin olan trafik yükünün İstanbul Boğazı’nın seyir, can, mal ve etraf güvenliğini nasıl tehdit ettiği ortadadır” diye konuştu.
“KANAL İSTANBUL İLE ÜLKEMİZ, GLOBAL TİCARETTE DAHA FAAL ROL OYNAYACAK”
Kanal İstanbul projesinde 204 bilim adamının vazife aldığını aktaran Karaismailoğlu, “Mühendislik çalışmalarında 204 bilim beşerinin vazife aldığı Kanal İstanbul projesi, tamamlandığında başta İstanbul Boğazı ve etrafındaki vatandaşlarımızın can ve mal güvenliğini sağlaması ve boğazın tarihî ve kültürel dokusunu müdafaasının yanı sıra boğaz giriş ve çıkışlarında günleri bulan beklemeleri azaltacaktır. Kanal İstanbul ile ülkemiz, global ticarette daha faal rol oynayacak. Kanal, İstanbul’un Sazlıdere kısmının de geçişini sağlayacak. Sazlıdere Köprüsü’nün inşası devam ediyor. Ayrıyeten Kapıkule-Halkalı Süratli Tren projemizin, Kanal İstanbul’un altından geçecek formda tünelli olarak projelendirdiğimiz Halkalı-Ispartakule bölümünün de inşasına başladık” formunda konuştu.
“TÜRKİYE, YOLCU TRAFİĞİ SIRALAMASINDA DÜNYADA 6., AVRUPA ÜLKELERİ İÇERİSİNDE 2. SIRAYA YÜKSELDİ”
Bakan Karaismailoğlu, Türkiye’nin Avrupa ve dünya havalimanları toplam yolcu trafiği sıralamasında dünyada 6. sıraya, Avrupa ülkeleri içerisinde 2. sıraya yükseldiğini hatırlatarak, “Türk sivil havacılığındaki gelişim sayesinde dünyanın en geniş uçuş ağına sahip ülkelerin başında yer alıyoruz. 2003 yılında 50 ülke ile 60 noktaya uçuş gerçekleştiriliyorken, bugün 130 ülkede 341 noktaya ulaştık. Türk sivil havacılığında global manada ses getiren yeni bir devri de İstanbul Havalimanı ile başlattık. Manisiz ve yeşil havalimanı olarak imali gerçekleşen projemiz sayesinde dünyanın en büyük havalimanlarından biri gözbebeğimiz İstanbul’da hizmete girmiş oldu. Yıllık 6 milyon yolcu kapasiteli Gaziantep Havalimanı Yeni Terminal Binası’nı hizmete açtık. Yap-işlet-devret modeli ile ihale edilen Antalya Havalimanı’nda devletten bir kuruş çıkmadan yapılacak olan 765 milyon 252 bin 109 yatırımı başlattık. 25 yıl işletme müddeti karşılığı olarak KDV dahil toplam 8 milyar 555 milyon euro kira alacağız. Kira bedelinin yüzde 25’i, 2 milyar 138 milyon 750 bin euro Mart 2022 tarihinde devletimizin kasasına girmiştir” tabirlerini kullandı.
Bakan Karaismailoğlu, açıklamasının devamında şunları kaydetti:
“Marmara Bölgesi’nde oluşturulan otoyol ringinin kıymetli bir modülü olan 400 kilometre uzunluğundaki Kuzey Marmara Otoyolu ile transit ve yük trafiğini İstanbul-Kocaeli Sakarya kent merkezinden uzaklaştırmış olduk. Avrasya Tüneli’nden bugüne kadar 67,7 milyon araç geçti. Günlük 130 bin aracın geçtiği Yavuz Sultan Selim Köprüsü ve günlük 60 bin aracın geçtiği Avrasya Tüneli olmasaydı; İstanbul trafiği büsbütün kilitlenmiş, kıpırdamaz hale gelmiş olacaktı. Kıymetli projelerimizden bir oburu olan 426 kilometre uzunluğunda, üzerinde Osmangazi Köprüsü’nün de yer aldığı Gebze-Orhangazi-İzmir Otoyolu’nu hizmete sunduk. Projenin tamamlanması ile İstanbul İzmir ortası 100 kilometre kısaldı ve ulaşım 8 buçuk saatten 3 buçuk saate indi. İstanbul-İzmir Otoyolu yapılmamış olsaydı; eski yol kapasitesini doldurduğundan, seyahat suratı 40 km/saatin altına düşecek, seyahat müddeti ise 8,5 saat seviyesinden 14 saate çıkacaktı.”
Bilgi Teknolojileri ve İrtibat Kurumu Lideri Ömer Abdullah Karagözoğlu ise, 2022 yılının birinci yarısında 828 yetkilendirme verildiğini söyleyerek, kesimde faaliyet gösteren işletmecilerin net satış toplamının yılsonunda yaklaşık 110 milyar TL olacağını tabir etti.
Karaismailoğlu’nun sunumundan evvel İçişleri Bakanlığının bütçesine ait tartışma yaşandı. Muhalefet milletvekilleri, İçişleri Bakanı Soylu’nun Kılıçdaroğlu’na hakaret ettiğini savunarak, bakana yaptırım uygulanmamasını ve Plan ve Bütçe Kurulu Lideri Cevdet Yılmaz’ı eleştirdiler. Bunun üzerine AK Parti Trabzon Milletvekili Salih Cora, muhalefet milletvekillerine itiraz etti. Cora ile CHP milletvekilleri ortasında tartışma yaşandı.