Artvin’in Ardanuç ilçesine bağlı Ballı köyünde küçükbaş hayvancılık yapan Hakan Demirci, “Çoban bulmakta çok zorlanıyoruz. Bu sene çoban bulamadım. Cazip fiyatlar veriliyor, 5,5-6’ya çoban bulamıyoruz. Afgan çobanlar var, onlar bile gelmiyor” dedi. Hayvancılık takviyelerinin artırılmasını isteyen Demirci, “En azından yüzde 100 artırılması lazım ki biz maliyetler karşısında bir nebze olsun rahatlayalım” diye konuştu.
Artvin’in Ardanuç ilçesine bağlı Ballı köyünün 2300 rakımında hayvancılık yapan Hakan Demirci, yaşadıkları ezaları anlattı. Demirci, şöyle konuştu:
‘Afgan çobanlar bile gelmiyor’
“Koyunculukla uğraşıyoruz. Çoban bulmakta çok zorlanıyoruz. Bu sene mesela çoban bulamadım. Cazip fiyatlar veriliyor, 5,5-6’ya çoban bulamıyoruz. Afgan çobanlar var, onlar bile gelmiyor.
Bizim ne hastamız ne tatil günümüz ne de özel günümüz var. Yaylaya altıncı ayın beşi, onu yaylaya ondan öncesinde köyümüzden çıkıyoruz. Haliyle sıkıntı, koyuncunun hastası yok, Allah vermesin mevti yok, hiçbir şeyi, bayramı seyranı yok, özel günü yok, tatili yok yani o halde. Meskende kaç kişi varsa herkes çabaya devam ediyor. Eş de yardım edecek, çocukta yardım edecek, baba da yardım edecek yani bunlarsız olmuyor. Sürüm seçkin sürüdür takviye alıyorum şükürler olsun da işte bu hayat pahalılığında bu sene artık haliyle bayağı düştü bizim desteğimizde. Evvelki desteğimize nazaran inşallah bu yılki takviyelerde biraz daha katkı hissesi bekliyoruz. Satışlarımız olağan aşağı üst, bizim koyunumuzu burada Ardanuç’ta harcıyoruz zira bilindiği üzere Ardanuç cağ kebapta meşhurdur. Yalnızca bu koyundan yapılır, öteki bir koyun hiç cağ kebabında, dönerlerde kullanılmaz.
‘Otlakta yayılım yapıyoruz, besi olsa işin altından kalkamayız’
Besi işi yok bizde göründüğü üzere otlakta. Baharda çıkarız kışa kadar yeşildir her tarafımız bin bir çeşitle 2300 rakımlı bir yerdeyiz. Yazın dahi soğuk mesela şu anki benim kıyafetim yaza ilişkin. Şu an üşüyorum öbür arkadaşlar gelse onlar daha da fazla burada üşür, o halde soğuk havası. Otuna sıra gelince kışın aslında besi işi yok besiye ve yeme sıra gelince aslında biz bu işin altından kalkamayız. Biz kendimiz yazın yaptığımız çayırlarımızdaki yalnızca ot onu kışın yediriyoruz, yazın da yaylada, merada yayılım yapıyoruz. Yetkililere talebimiz çobandan derdimiz var. Bizim çoban meselemizi çözmemiz lazım zira herkes konutunda çoban oluyor mesela ben bir şahısım babam gidiyor, benim çocuğum gidiyor yani olmuyor zorlanıyoruz. Çoban olmadığı üzere saklamada da zorlanıyoruz. Öteki yandan da şükürler olsun paradan yana hayvanın para etmesi olağan, etin kilosunu gerçi her şey kıymetli. Lakin eti kıymetli gösterseler de et değerli değil, şu anda tahminen de en ucuz besinlerden sayılabilir.”
‘Devlet koyuncular için ilaç dayanağı vermeli’
Hakan Demirci, koyundan randıman almak için sürüyü aşılama ve sistemli ilaçlama yapılması gerektiğini belirterek, şunları söyledi:
“İlaç problemimiz var hayvanlarımızın mesela şu devirlerde aşıları olsun çok aşırı derecede, aşağı üst aşılarda tahminen yüzde ikiyiz üçüyüz arttı. Artışlardan ötürü ya devletimizin beşerler üzere eczane sistemi yapması lazım. Kayıtlı sisteme nazaran şu kadar hayvana şu ilaç sarfiyat en azından aşikâr ölçüsünü karşılarsa bizim için düzgün olur. Zira bugün bir ilaçlama yapsak koyuna, kuzuya 300 tane koyunu kuzulama yapsan aşağı üst 2-3 lira bir hapta gidiyor, yıl içinde 20-25 bin lira. Adam düzgün aşısını hapını versin ilaçlamasını yapsın bu kadar para gidiyor. O da ekstradan masraf bunu da yapmadan da randımanı alamıyorsun. Kilosu az gelince de satışta zorlanıyorsun ya bunlar kasvet. Başka takviyelerimiz evvelce yeterliydi, üç dört yıldır dayanaklarda bir kuruş artırım olmadı, bu takviyelerin artırılmasını talep ediyorum. Biraz değil en azından yüzde yüz artırılması lazım ki biz bu maliyetler karşısında bir nebze olsun rahatlayalım yani.”