Covid-19 salgını sebebiyle üç yıldan beri yurt dışına çıkmayan Çin Devlet Lideri Şi Cinping, bu uzun ortadan sonra birinci ülke ziyaretini Kazakistan’a yaparak, burada Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev ile görüştü ve akabinde Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) Tepesi için Özbekistan’a geçti.
Dün akşam saatlerinde Semerkant’a ulaşan Şi’yi havaalanında Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev karşıladı.
‘Şanghay ruhunu ileri taşımaya hazırım’
Şi havaalanından yaptığı konuşmada, Çin ile Özbekistan ortasındaki kapsamlı stratejik iştirakin kalkınmanın motoru olduğunu, iki ülkeye ve halklarına sağladığı faydanın yanında bölgenin istikrarına ve refahına da katkı sunduğunu belirtti.
Özbekistan’ın mesken sahipliğinde düzenlenen Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) Tepesi’ne katılmaktan memnuniyet duyduğunu tabir eden Şi, tüm taraflarla karşılıklı iş birliğinin derinleştirilmesi ve örgütün gelişiminin sürdürülmesi için birlikte çalışmaya, “Şanghay ruhunu ileri taşımaya” hazır olduğu iletisini verdi.
Şi, bugün ŞİÖ’nün Semerkant’taki Devlet Liderleri Doruğu’na katılacak. Dorukta Şi Cinping, ortalarında Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin‘in olduğu başkanlarla yüz yüze görüşmeler yapacak.
Putin ile görüşebilir
Rus medyası Şi’nin Özbekistan’da Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin ile yüz yüze görüşeceğini belirtmiş, Çin Dışişleri Bakanlığı ise bu mevzuda yorum yapmamayı tercih etmişti.
Kremlin ise Şi’nin Putin ile görüşmesinde Ukrayna konusunu görüşeceklerini açıklamıştı. İki önder en son şubatta Beijing Kış Olimpiyatları öncesinde Çin’in başşehri Beijing’de bir ortaya gelmişti.
Demiryolu anlaşması
Bugün gerçekleşecek ŞİÖ tepesinin öncesinde, Semerkant kentinde Çin-Kırgızistan-Özbekistan demir yolunun Kırgızistan topraklarındaki kısmının imal projesine ait iş birliği muahedesi da imzalandı.
Anlaşmanın Kırgızistan Ulaştırma ve Bağlantı Bakanı Erkinbek Osoyev, Özbekistan Ulaştırma Bakanı İlhom Mahkamov ve Çin Kalkınma ve Islahatlar Devlet Komitesi Lideri He Lifen tarafından imzalandığı kaydedildi.
Anlaşmanın Çin-Kırgızistan-Özbekistan demir yolu inşaatının yapılacağı Torugart-Arpa-Makmal-Celalabad güzergahında fizibilite çalışmasının en geç 1 Haziran 2023’e kadar tamamlanmasını öngördüğü tabir edildi. Tarafların, fizibilite çalışmasının maliyetlerini taraflar ortasında eşit hisseler halinde dağıtmayı amaçlayan üçlü muahede imzalayacakları belirtildi.