Konut satışında temmuzda başlayan gerileme serisi suratını arttırarak devam ediyor. Temmuzda yüzde 12.9, ağustosta yüzde 12.7, eylülde yüzde 22.9 olan yıllık düşüş ekim ayında yüzde 25.3’e çıktı. Geçen ay ülke genelinde 102 bin 660 konut satıldı ve son 8 yılın en makus ekim satışı gerçekleşti. Banka kredilerine gelen sınırlama satışlara yansıdı. Kredili satışlar ekim ayında bir evvelki yılın birebir ayına nazaran yüzde 52.7 azaldı ve 13 bin 268 oldu. Toplam konut satışları içinde kredili satışların hissesi yüzde 12.9’a geriledi. Peşin ve senet üzere öteki satış çeşitleri ise yüzde 18.3 azaldı ve 89 bin 392 olarak açıklandı.
2. EL AĞIRLIKTA
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) bilgilerine nazaran sıfır konut ve ikinci el ayrımına bakıldığında ise tablo şöyle; Birinci el konut satış sayısı, ekim ayında bir evvelki yılın birebir ayına nazaran yüzde 22 azaldı ve 32 bin 692 konut satışı yapıldı. Toplam konut satışları içinde sıfır konut satışının hissesi yüzde 31.8 oldu. İkinci el konut satışları da yüzde 26.7 düşüş göstererek 69 bin 968’e geriledi.
YÜZDE 20’SİNİ RUSLAR ALDI
Gayrimenkul edinimi yoluyla vatandaşlık için gerekli meblağın 250 bin dolardan 400 bin dolara çıkması yabancıya satışta gerilemeye yol açtı. Yabancılara yapılan konut satışları ekimde yüzde 8.8 azaldı ve 5 bin 377 oldu. Yabancıya satışta birinci sırayı 2 bin 123 konut satışı ile Antalya aldı. Antalya’yı bin 658 konut satışı ile İstanbul ve 490 konut satışı ile Mersin izledi. Rusya Ukrayna savaşı sonrası Türkiye’den konut alımını arttıran Ruslar nisan ayında yerleştiği tepede hâlâ yerini koruyor. Ekimde Rusya vatandaşları Türkiye’den 2 bin 23 konut satın aldı. Rusya vatandaşlarını 498 konutla İran, 310 konutla Irak ve 216 konutla Ukrayna vatandaşları takip etti. Yabancılara yapılan konut satışları Ocak-Ekim periyodunda ise yüzde 26.9 artarak 55 bin 21’e yükseldi. Yabancıya toplam satış içinde Rusların hissesi yüzde 20’ye kadar çıktı.
FİYATLAR YÜZDE 190 ARTTI
TCMB tarafından açıklanan eylül ayı konut fiyat endeksi datalarına nazaran fiyat artışında rekor tazelendi. Ülke genelinde konut fiyatı yıllık yüzde 189.2 artarken, ortalama metrekare satış fiyatı 15 bin 863 liraya yükseldi. İstanbul’da konut fiyatı yüzde 212.1 artarken, ortalama metrekare fiyatı 25 bin 714 liraya çıktı. İzmir’de artış yüzde 185.8 ortalama metrekare fiyatı 18 bin 761 lira, Ankara’da artış yüzde 196 ortalama metrekare fiyatı 11 bin 323 lira oldu.
İŞTE DÜŞÜŞÜN 5 NEDENİ
1- Konut fiyatlarındaki artışla alıcı kitlesi daraldı.
2- Kurdaki hareketlilik ve inançlı yatırım arayışı yılın birinci yarısında satışları olumlu etkilemişti. Alım gücü yüksek olanlar bu devirde süreçlerini tamamlandı.
3- Konut kredi oranlarına sınırlama gelmesi düşüşte kıymetli rol oynadı. Bilhassa ikinci el konut için kredi oranları düşürülmesi ve kredi taleplerine olumlu dönüş olmaması tüketiciyi zorladı.
4- Toplumsal konut kurasına katılanlar talihini bu alanda denemek için alım kararını öteledi.
5- Orta ve orta üstü gelir kümesi için kampanya yapılacağı açıklanınca, ‘önce kampanyayı görelim’ görüşü hâkim oldu.
1 MİLYON 160 BİN KİŞİ MESKEN SAHİBİ OLDU
Konut satışları Ocak-Ekim periyodunda bir evvelki yılın tıpkı devrine nazaran yüzde 6.7 artışla 1 milyon 159 bin 853 olarak gerçekleşti. Bu periyotta kredili satışlar 241 bin 869 olurken, 917 bin 984 konut peşin ve senet üzere öbür satış cinsleriyle sahibini buldu.